Voltooid en onvoltooid deelwoord

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Vandaag 

1. Uitleg onvoltooid deelwoord
2. uitleg voltooid deelwoord

Het lijdend voorwerp vind je door te vragen: 

WIE (OF WAT) + WERKWOORDELIJK GEZEGDE + ONDERWERP

Let op: 

Niet elke zin heeft een lijdend voorwerp: geen goed antwoord op de vraag? Geen lijdend voorwerp!

Lijdend voorwerp begint nooit met een voorzetsel! 

• Je leert hoe je voltooide en onvoltooide deelwoorden correct spelt

Lesdoel:

Het onvoltooid deelwoord

Een onvoltooid deelwoord geeft aan dat iets nog bezig is.

Het is dus nog niet voltooid:

Rillend stond ik op de schaatsbaan.

Lachend zwaaide ik naar mijn vriend.

Zittend keken we naar de optocht.

Het onvoltooid deelwoord

- maak je door achter het hele werkwoord een -d te zetten.

lachend

fluitend

lopend

knippend

onvoltooid deelwoord

Iets nog bezig

hele werkwoord + d

lopen, huilend, lachend

Het onvoltooid deelwoord

Een onvoltooid deelwoord kun je net als

het voltooid deelwoord als bijvoeglijk naamwoord gebruiken:

Een lachende vrouw.

De gillende kinderen.

De huilende man.

De kwade hond stond luid (blaffen) in de tuin.

Ik zag een groepje leerlingen (praten) voor de school staan.

Waarom kijk jij mij zo (wantrouwen) aan?

Het resultaat van deze toets was echt (teleurstellen).

Het voltooid deelwoord

Een voltooid deelwoord geeft aan dat iets is afgerond.

Het is dus voltooid

Voorbeelden: 

Tijdens de les heeft Lisa de toets gemaakt.

Vorige maand is Mohamed naar Marokko gevlogen.

Tijdens de open dag worden veel activiteiten georganiseerd.

*Maakt meestal deel uit van het gezegde. Is dit het geval? Dan staat er altijd een vorm van hebben zijn of worden in het gezegde

Voltooid deelwoord

 Komt altijd voor in combinatie met:
hebben, zijn of, worden  

sterk werkwoord -> -en
gebogen, gelogen, geslapen, aangekomen
zwakke werkwoorden -> -d of -t
bewaard, getest, gebrand

-d of -t?

Maak het langer  
gebrande, gelande, geraakte

Of --> 

Wat is het voltooid deelwoord van:

verduren

1. geduurd
2. verduurd
3. geverduurd

Wat is het voltooid deelwoord van

chillen

1. gechild
2. gechilt

Wat is het voltooid deelwoord van:

interviewen

1. geinterviewd
2. geïnterviewd
3. geinterviewt
4. geïnterviewt

Wat is het voltooid deelwoord van:

proeven

1. geproefd
2. geproeft
3. geproeven

Wat is het voltooid deelwoord van:

gebeuren

1. gebeurt
2. gebeurd

Van een werkwoord een voltooid deelwoord maken.

Welk voltooid deelwoord is juist bij het werkwoord HEBBEN

1. gehad
2. gehebben
3. gehat
4. gehebt

voltooid deelwoord van:

daten

1. dated
2. gedatetet
3. gedatet
4. gedated

Wat is het voltooid deelwoord van:

vrezen

1. Gevreest
2. Gevreesd
3. Gevrozen
4. Vrezend

Zelf aan de slag

Maak paragraaf 10 van spelling.

Volgende keer

tot de volgende keer!!