wondverzorging

• anatomie, fysiologie en pathologie
• MBO
• Studiejaar 1,2

Wonden

doel

Aan het einde van deze les kunnen jullie het verschil uitleggen tussen primaire en secundaire wondgenezing.

En aan het einde van deze les weten jullie of je een geamputeerd ledemaat mee naar huis mag nemen.

volgorde les

functies huid

Soorten wonden

wondgenezing 

wondclassificatiesystemen

wondbehandeling

kennis peilen

weetje

afsluiting

Functies van de huid

• bedekt ons lichaam en beschermt ons tegen veel zaken zoals uitdroging, bij valpartijen, schadelijke stoffen, bacteriën, straling 

• speelt een belangrijke rol bij het constant houden van de lichaamstemperatuur van 37 graden.
• bevat veel zintuigen( tast, koude, warmte, pijn)

Subcutis

Epidermis

Dermis

Definitie wond

• Een wond is een verbreking van de continuïteit van weefsel veroorzaakt door een trauma of een pathologische aandoening. 

 2 Soorten wonden

• Open wonden

• Gesloten wonden

Oorzaken ontstaan wonden

• mechanische wonden
• chemische wonden
• thermische wonden
• elektriciteitswonden
• stralingswonden
• circulatiestoorniswonden
• oncologische wonden
• infectiewonden

Wondgenezing

Primair	Secundair
Wondgenezing zonder complicaties	Wondgenezing met complicaties
VB: na operatie of schaafwond	VB: door vaatproblemen of hygiëne.

Wondclassificatiesystemen

• Wordt gebruikt om structuur aan te brengen in een wondbehandeling.

• TIME model
• WCS model

WCS: Woundcare Consultant Society

Is een hulpmiddel bij het bepalen van het doel van de lokale wondbehandeling en van het juiste wondbehandelingsproduct.

* Kleur van de wond

*Mate van wondvocht

*Aanwezigheid van infecties

*Aspecten van de wondrand.

WCS - classificatiemodel

TIME

T = Tissue, weefsel Wat is de kleur?

I = Infectie ; is er sprake van een infectie?

M = Moisture = vocht; produceert de wond veel vocht?

E = Edge = wondranden ; wat is de toestand van de rand?

Met als doel: het creëren van een  gezonde wond, zonder dood weefsel en ziekteverwekkende bacteriën, met weinig wondvocht en een goede doorbloeding.

Time model

• Er wordt naar factoren gekeken die een rol spelen bij het genezingsproces van een wond
• Kan gebruikt worden bij het diagnosticeren van een wond en bepalen en evalueren van een wondbehandeling.

wondbehandeling

Wondverzorging is veel meer dan een technische handeling.

Het is een samenspel van 

• lichamelijk
• geestelijk
• sociaal 

welbevinden.

Wondgenezing in fasen

Reactiefase: huid reageert op verwonding, uitbreiding wordt voorkomen, bloed stolt (fibrinedraden). Ontstekingsreactie

Regeneratiefase: onderliggende huid groeit dicht.

Rijpingsfase: opperhuid gaat er weer uitzien als voorheen.

Plaatselijke en algemene factoren die invloed hebben op de wondgenezing

• Plaatselijke factoren zijn factoren die betrekking hebben op de wond zelf soort en plaats van de wond, verontreiniging van de wond met vreemde voorwerpen, doorbloeding van het wondgebied.

• Algemene factoren die de wondgenezing bevorderen zijn algemene conditie van de zorgvrager; leeftijd, gezondheid, leefstijl etc...

Vier stappen wondverzorging

Stap 1: Wondmateriaal verwijderen

Stap 2: Wond inspecteren

Stap 3: Wond verzorgen

Stap 4: Wond verbinden

Stap 1: materiaal verwijderen

• Bereid zorgvrager voor
• Werk aseptisch
• Nooit onnodig verband verwijderen
• Zorg dat je alle materialen hebt
• Denk aan de patiënt
• Evt. foto maken om verschil te zien
• Voorkom luchtwervelingen
• Voorkom onnodige pijn

Stap 2: Wond inspecteren

• Grootte, diepte en vorm
• Geur
• Kleur
• Wondranden
• Wondvocht
• Pijn
• Ontstekingsverschijnselen

Stap 3: Wond verzorgen

• Soort wond bepalen.
• Beoordeel welke verzorging de wond nodig heeft.
• Maak evt. gebruik van TIME of WCS.
• Bij geïnfecteerde wonden van buiten naar binnen. 
• Zorg dat patiënt comfortabel is.

Stap 4: Wond verbinden

• Functie van verbinden bepalen.
• Juiste verbandmateriaal gebruiken.
• Op juiste manier verbinden.
• Zorg ervoor dat het goed blijft zitten.
• Nagaan of het comfortabel genoeg is voor de patiënt. 
• Rapporteren

kennis peilen

Wat is primaire wondgenezing?

Secundaire wondgenezing?

Openwonden

gesloten wonden

huid of slijmvlies beschadigd

schaafwonden

snijwonden

scheurwonden

Huid of slijmvlies is heel

kneuzingen

chirurgische wond

inwendige scheur van een orgaan

welke graad brandwond?

1. eerstegraads
2. tweedegraads
3. derdegraads

uit hoeveel stappen bestaat een wondbehandeling?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Welke graad?

1. eerstegraad
2. tweedegraads
3. derdegraads

primaire wondgenezing

secundaire wondgenezing

geen infectie

smalle ondiepe wondspleet

Belangrijke structuren beschadigd

gladde/scherpe wondranden

Infectie

diep en of breed

Rafelig/vuil

Operatiewond

WEETJE

wat heb je geleerd?

Ik vond dit een leerzame en leuke les

😒🙁😐🙂😃

volgende week

opdracht 2 inleveren (vervolg wondverzorging VAFAT)