05.02A

• Science
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1,2

05.02

Warmte-energie, isolatie & geleiding

Leerdoelen

Aan het einde van de les kan je:

- Uitleggen wat warmte is

- Beschrijven wat het absolute nulpunt is

- Uitleggen dat warmte en temperatuur niet hetzelfde zijn

- De 3 fasen waarin stoffen zich kunnen bevinden beschrijven

- Van iedere fase uitleggen wat er gebeurt met de deeltjes in een stof wanneer ze zich in deze fase bevinden

- Uitleggen wat een kookpunt en smeltpunt van een stof is

- Uitleggen hoe je een huis het beste warm kan houden

- De 3 vormen van warmtetransport uitleggen

- Uitleggen hoe je de 3 vormen van warmtetransport kan tegenhouden

- Uitleggen wat een geleider en isolator is

- Het begrip infrarode straling uitleggen

Welke van de volgende energiebronnen is NIET hernieuwbaar

1. Waterkracht
2. Zonnekracht
3. Aardolie
4. Windkracht

Wat is warmte?

De totale hoeveelheid beweging van de allerkleinste deeltjes van een stof.

Hoe warmer, hoe meer beweging.

Hoe kouder, hoe minder beweging.

Warmte en temperatuur is niet hetzelfde!

Warmte is alle beweging in een stof, temperatuur is de gemiddelde snelheid van één deeltje in een stof.

Temperatuur en  toestand van stoffen

Activerende werkvorm!

5 vrijwillgers!

Vaste stof (een beetje beweging)

Vloeibare stof (redelijk wat beweging)

Gas (veel beweging)

Absolute nulpunt, alles staat stil!

Smelt- en kookpunten

Niet iedere stof smelt (of kookt) op dezelfde temperatuur.

Het smelt- en kookpunt is een stofeigenschap.

Dit hangt af van de aantrekkingskracht tussen de deeltjes. Des te sterker de aantrekkingskracht, des te hoger het kookpunt.

Wat is het verschil tussen smelten en koken?

Isolatie

Isolatie is het slecht transporteren van warmte

Weinig verlies van energie

Geleiding

Geleiding is het goed transporteren van warmte

Veel verlies van energie

Warmtetransport

Straling

Gaat door glas heen, wordt weerkaatst door glimmende voorwerpen.

Alles zendt straling uit! 

Dit type straling noemen we ook wel infrarode straling, wij voelen dit als warmte.

Stroming

Stroming is het verplaatsen van warmte door middel van het verplaatsen van lucht of vloeistoffen.

Dit gebeurt dus als een warme stof zich van plek A naar plek B beweegt.

Geleiding

Geleiding is het transporteren van warmte binnen een vaste stof.

Slechte warmtegeleiders noemen we isolatoren

In het plaatje hierachter, wat is de goede en slechte geleider?

Bij het verwarmen van een pan water gebruiken we de volgende typen warmtetransport (let op, meerdere antwoorden zijn mogelijk!)

1. Straling
2. Geleiding
3. Stroming
4. Weet ik niet

Als je in ijskoud water valt raak je snel onderkoelt, waarom?

1. Omdat er veel stroming plaatsvindt
2. Omdat water een goede geleider is
3. Omdat je lichaam een slechte isolator is
4. Weet ik niet

Jezelf verwarmen

Als je nat bent en het waait buiten, ga je klappertanden, trillen en krijg je kippenvel.

Beweging zorgt voor warmte!

Warmteverlies tegengaan

- Vernauwde bloedvaten

Deze zorgen ervoor dat er minder bloed bij de huid komt, dit is tenslotte de plek waar je warmte kwijtraakt.

- Isolerende buitenlaag

Vet is een goede isolator, iets of iemand met veel vet zal het dus minder snel koud hebben!

Kippenvel of vacht zorgt ervoor dat lucht gevangen wordt tussen de haren, stilstaande lucht zorgt ook voor isolatie!

Ik heb vandaag geleerd: