Betrokkken handelingsonderzoek

• Mentorles
• HBO
• Studiejaar 4

Betrokken handelingsonderzoek

Afstudeeropdracht

Cursushouders: 

Hannah den Boer/ Mark Kok
22-23  

Wat is betrokken handelingsonderzoek?

Geen wetenschap, maar vakmanschap: handelingskennis voor de praktijk staat centraal.

Kennis over onderwijs (algemeen) vs. handelingskennis van onderwijzen (specifieke situaties)

'de praktijk verklaren' vs. het handelen begrijpen en ondersteunen

Probleem oplossen vs. handelingsalternatieven verkennen

Doel betrokkenhandelingsonderzoek 

Biedt inzicht in hoe jij bent als leraar

Legitieme handelingsalternatieven verkennen

Directe omgeving en literatuur komen samen

Stappen van de onderzoekscyclus

Eigenschappen casus

Een pedagogisch moment is een moment waarbij je als leraar moest handelen. 

Je draagt in de casus verantwoordelijkheid voor een veilig en stimulerend leerklimaat, passend bij complexiteit niveau 3 van de pedagogische bekwaamheidseis. 

''Waarom doe ik wat ik doe?‘’  

Dit is de centrale vraag waarop iedereen een antwoord zoekt die een betrokken handelingsonderzoek uitvoert. 

Voorbeeldcasus voor betrokken handelingsonderzoek

Lees in het boek op pagina 116/117 de voorbeeldcasus

Hulpmiddelen/bronnen tijdens het onderzoek

Eigen logboek, portfolio BO, materiaal uit cursussen

Collega-docenten

Studenten

Onderwijsadviseurs

Andere deskundigen

Literatuur, documentaires, films

Etc.

Stap 1 Oriënteren 

Identificeer een betekenisvol pedagogisch moment en doe een eerste onderzoek naar de vraag:

 ‘Waarom doe ik wat ik doe (met deze leerling(en), collega’s, ouders) op dit moment)?’ 

Stap 2 Richten

Je gaat op zoek naar soortgelijke ervaringen in logboek/portfolio (kijk naar je vroegere ‘ik’).

In dialoog met literatuur en personen in de omgeving over de situatie en pedagogische waarden.

Draagt het handelen bij aan de waarde die je beoogt?

Eerste antwoord op onderzoeksvraag:

Toen ik: ……..

Dacht ik…..

Voelde ik ….

En deed ik ……..

OMDAT… OMDAT… OMDAT… (pedagogische waarden) 

Stap 3 Plannen

In deze stap stelt je vast op welke manier en wanneer het onderzoek uitgevoerd zal worden. 

Hierin wordt van je verwacht dat je planmatig aan de slag gaat met het proces van het onderzoek en de inhoud van het onderzoek.

Wie ga je bevragen, waarom en wanneer? Welke literatuur ga je gebruiken? 

Hierna volgt een GO / NO GO 

Stap 4 Dataverzameling

In stap vier ga je aan de slag met het verzamelen van: data, literatuur, experts om tot voldoende informatie te komen om zo tot voldoende handelingsalternatieven te komen​.

Denk hierbij ook aan: 

Leerlingen​

Klasse-gesprek, Pedagogisch Prioriteitenspel of Pedagogische prioriteitenscan​

Collega’s en andere experts.​

Relevante literatuur. ​

Stap 5: Kritische discussie

In deze stap ga je op zoek naar een critical friend om feedback te verkrijgen op de onderzoekscylus die je hebt doorlopen.

 ​

Dit is iemand die bekend is met onderzoek doen, bij voorkeur een deskundige binnen je eigen school (bv. van O&K) of binnen de Hogeschool Rotterdam.

 ​

Je reflecteert samen op de cyclus die jij hebt doorlopen, met als doel inzichtelijk te maken wat de opbrengsten voor jou zijn geweest (zowel m.b.t. proces als product). 

Stap 6 Rapporteren en presenteren

Het eigen handelen en legitieme handelingsalternatieven worden gedeeld, in welke vorm dan ook.  Middels een pedagogisch portret presenteer (beroepsproduct) je de onderzoeksresultaten.​

Je presenteert je pedagogisch portret bijvoorbeeld in een kennisclip of een storyboard, met een duidelijke koppeling naar de beoordelingscriteria. 

​

In stap 6 staat ook de reflectie op het onderzoekscyclus centraal (verantwoording onderzoeksproces).
Je maakt duidelijk op welke manier je de cyclus hebt doorlopen, om zo inzichtelijk te maken hoe je tot de invulling van het pedagogisch portret bent gekomen.