5.1 deel II

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Fijn dat je er bent! 

Doe alvast het volgende:

1. Pak een laptop

2. Ga zitten volgens de plattegrond

3. Log in op de laptop en ga in LESSONUP

4. Pak je aardrijkskunde boeken erbij

Wat gaan we vandaag doen?

En hoe gaan we dat doen?

5.1 deel II: Verwering en erosie

Welk begrip kunnen we hieraan koppelen?

Verwering

Hoe heet het landschap dat ontstaat door chemische verwering?

''Wat gebeurd er 

met dit verweringsmateriaal?''

Erosie

= De uitschurende werking van water, ijs of wind met verweringsmateriaal

De rivier is een grote trein die verweringsmateriaal vervoert. Maar onderweg worden verschillende materialen al neergelegd, 'passagiers' stappen uit, daarover gaan we het volgende les hebben.

Het water kan als gevolg van zijn kracht dit vervoeren. De trein haalt zijn snelheid uit zwaartekracht, zoals een achtbaan dat doet. 

Maar in dat water botst het materiaal met elkaar en met alles om zich heen en schuurt als schuurpapier. 

V-vormige rivierdalen

Hoe kan dit?

De bodem van de rivierbedding wordt uitgesneden. Over loop van tijd wordt dit steeds dieper in de vorm van een V.

Waar zou de erosie in de rivier het grootst zijn?

1. De bovenloop
2. De middenloop
3. De benedenloop

Vind je meer grof of fijn verweringsmateriaal in de bovenloop van een rivier?

1. Grof
2. Fijn

Ijs & Erosie

Gletsjers

Verweringsmateriaal met sneeuw hoopt op, glijdt in een gletsjer, als een rivier, naar beneden en schuurt een gletsjerdal uit in een U-dal.

Welk type mechanische verwering zou vooral spelen bij gletsjers?

Fjorden

Noorwegen: 

= Diepe inhammen aan een bergachtige kust, uitgesleten door gletsjers

Glaciaal

= Een ijstijd

Tijdens het laatste glaciaal, het Weichselien, lag op heel scandinavië een landijskap. Vanaf de randen van deze kap gleden gletsjers naar de zee. Door het verweringsmateriaal in dit ijs en de zwaartekracht schuurden ze diepe dalen uit.

Na de ijstijd smolt het ijs want het werd warmer. Het zeeniveau steeg waardoor de dalen werden opgevuld met water. 

Noorwegen heeft ook een hele lange kust en is dus kenmerkend aan dit landschap. Soms is het water in de fjorden wel meer dan 1000m diep. 

Er zijn nog steeds fjorden 'in de maak'. 

Zal er zoet of zout water door een fjord heen stromen?

1. Zoet
2. Zout

Waarom vinden we bij rivieren een V-dal en bij een gletsjer een U-dal?

Winderosie

= Door de kracht van wind kan verweringsmateriaal worden meegenomen

''Gewoon een steen?''

Hoe vond jij de instructie?

https://forms.office.com/e/htHQrzZXh4 

Klaar? Ga aan de slag met je huiswerk