mavo3/4: voortplanting: samenvatting

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

hormonen

hypofyse

teelballen/eierstokken

Waar worden de zaadcellen gemaakt?

1. Bijballen
2. Teelballen
3. Prostaat
4. Zaadblaasjes

Waar komt iedere maand een eicel vrij?

1. Vagina
2. Baarmoeder
3. Eileider
4. Eierstok

Ovulatie, bevruchting en menstruatie

Zaadcel gaat eicel binnen

ovulatie/eisprong

Ovulatie

Ovulatie is een moeilijk woord voor eisprong

De eicel komt 1 keer in de 4 weken vrij.

Dit is exact in het midden van de menstruatiecyclus,

Menstruatiecyclus:

Dag 1 = eerste dag van de menstruatie

Dag 14  => eisprong!!

Dag 28 => weer menstruatie

Menstruatie

Als er geen bevruchting heeft plaatsgevonden, is het baarmoederslijmvlies niet meer nodig.

Het wordt dan afgebroken.

Hierbij komt er bloed en stukje slijmvlies uit de vagina.

De baarmoeder verkrampt: dit doet pijn. Daarom hebben veel vrouwen pijn tijdens de menstruatie

Vruchtbare periode

Na de ovulatie blijft een onbevruchte eicel ongeveer 12 tot 24 uur leven.

Daarna sterft de eicel af in de eileider en worden de resten opgenomen in het bloed.

Alleen als de eicel wordt bevrucht, kan de eicel langer in leven blijven.

Zaadcellen kunnen in het lichaam van de vrouw ongeveer 2 dagen leven.

Elke 4 weken is er daarom een perioden van ongeveer 5 tot 6 dagen dat een geslachtsgemeenschap kan leiden tot bevruchting van een eicel.

Dit is de vruchtbare periode. 

Deze duurt van ongeveer 3 dagen voor de ovulatie tot 1 of 2 dagen na de ovulatie.

Er vindt celdeling plaats om spiercellen te maken. Is dit mitose of meiose?

1. Mitose
2. Meiose
3. Mitose en meiose

Er vindt celdeling plaats om zaadcellen te maken. Is dit mitose of meiose?

1. Mitose
2. Meiose
3. Mitose en meiose

Bevruchting

Bevruchting vindt plaats in de eileider!!!

Een zaadcel zwemt door de eileider naar de eicel

Er kan maar 1 zaadcel de eicel binnendringen

Als de kern van de zaadcel en 

de kern van de eicel samensmelten 

tot 1 nieuwe cel heb je bevruchting.

bevruchting

ontwikkeling baby:

bevruchting

zwangerschap

Ontwikkeling ongeboren kind

bevruchte eicel gaat zich delen delen.

innesteling baarmoederslijmvlies

 voedingsstoffen en zuurstof

baarmoederslijmvlies wordt de placenta (= moederkoek) 

en de naveltreng. De embryo krijgt nu voedingsstoffen 

en zuurstof via de placenta.

Ontwikkeling ongeboren kind

namen:

 bevruchte eicel  =>  tot de innesteling

embryo => tot week 12

foetus    => na week 12

Placenta

De placenta bestaat uit bloedvaten van de moeder en bloedvaten van het kind.

HET BLOED MENGT NIET!!!

De bloedvaten liggen naast elkaar en kunnen zo 

1. voedingsstoffen en zuurstof aan het bloed van het kind geven  
   
2. afvalstoffen aan het bloed van de moeder geven.
   

Navelstreng

• Verbindt embryo met placenta
• Twee navelstrengslagaders van embryo naar placenta (zuurstofarm, afvalstoffen)
• Één navelsrengader van placenta naar embryo (zuurstofrijk, voedingsstoffen)

Vruchtvliezen

• Vliezen die vanaf de placenta om de baby lopen
• Houden het vruchtwater vast

Vruchtwater

• Water om de baby heen, wordt vastgehouden door de vruchtvliezen.
• Beschermt de baby tegen:                      uitdrogen                                                    temperatuurwisselinge                        stoten

K12 Bevalling

Bevalling

bestaat uit de volgende fasen:

Ontsluiting

Uitdrijving

Nageboorte

Bevalling

bestaat uit de volgende fasen:

• Ontsluiting
  
• Uitdrijving
  
• Nageboorte
  

Ontsluiting

Bij ontsluiting wordt de baarmoedermond wijder:

De baby kan er dan makkelijker uit.

De ontsluiting ontstaat door ontsluitingsweeën.

Uitdrijving

Bij de uitdrijving wordt de baby uit het lichaam geperst.

Dit past maar net!

Uitdrijving vindt plaats door persweeën.

Weeën

Er zijn 3 soorten weeën:

Ontsluitingsweeën:  veroorzaakt ontsluiting

Persweeën                 : perst de baby eruit

Naweeën                     : perst de nageboorte eruit. Daarnaast                                                         zorgen naweeën ervoor, dat de                                                                       baarmoeder  de normale grootte weer                                                       krijgt

Nageboorte

Na de geboorte zit de placenta nog in de baarmoeder.

De vruchtvliezen en navelstreng zitten hier nog aan vast.

Tijdens de nageboorte komen deze naar buiten.

Nageboorte bestaat dus uit:

placenta

Vruchtvliezen

Navelstreng

Nageboorte

Placenta

 Navelstreng

 Vruchtvliezen

Het ontstaan van tweelingen

Voorbehoeds-

middelen

Condoom: voorkomt dat sperma (met zaadcellen) in het lichaam van een vrouw komt.

Zo komen zaadcellen niet bij de evt. eicel en kan er geen bevruchting plaats vinden.

De pil

Bevat hormonen die ervoor zorgen dat er in de eierstokken geen eicellen rijpen.

Dus:

- Geen eisprong

- Geen bevruchting

Spiraaltje

Bevat koperdraad of hormonen.

Zorgt ervoor dat een bevruchte eicel niet in baarmoedervlies gaat nestelen.

Wordt door een arts in de baarmoeder geplaatst.

Pessarium

Sluit de baarmoedermond af, zodat zaadcellen niet bij de eicellen kunnen komen.

De randen worden ingesmeerd met zaaddodende pasta.

Sterilisatie

Onderbreken van de zaadleiders of eileiders. 

Man: geen zaadcellen in het sperma

Vrouw: eicellen komen niet in de baarmoeder en er kunnen geen zaadcellen bij de eicel komen.

Onbetrouwbare methoden

Wat kun je doen bij een noodgeval?

• Pil vergeten
• Morning-afterpil
• Abortus