De -ismen.

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

De -ismen

Wat waren de meningen/visies om de grote armoede op te lossen?

Wat zie je hier?

De opkomst van de ‘ismen’

De opkomst van de ‘ismen’

Gelijk met de veranderingen van de

industrialisatie kwamen er nieuwe

manieren van ‘politiek denken’ bij de

mensen over rechten en plichten.

Gevolg:

Er kwamen ‘stromingen’ met ieder hun

eigen mening die opkwamen voor

belangen. Bv. de arbeider voor goed loon,

een directeur voor weinig belasting…

Waarom waren er nog geen -ismen voor de Industriële Revolutie?

1. De hele samenleving was tevreden met de politiek. Er was weinig ongelijkheid, dus kwamen mensen niet op hun voor belang.
2. De hele samenleving was boer.
3. Er was geen enorme armoede door de industrie. Mensen dachten daardoor minder na over hun eigen belang, rechten & plichten.
4. Men had het te druk met ambacht en het boerenleven.

Oorzaak: ............
Gevolg: Er kwamen stromingen die opkwamen voor hun eigen belangen (-ismen)
Vul de oorzaak in.

1. Er was geen koning meer. De mensen grepen de macht.
2. Nieuwe manier van politiek denken over rechten en plichten.
3. Men richt een politieke partij op.
4. Vakbonden zorgde voor tweedeling tussen arbeider en fabrikant.

Er zijn 4 belangrijke -ismen:

• Liberalisme/Kapitalisme
• Socialisme
• Communisme
• Confessionalisme/conversatief

Liberalisme:

• Zoveel mogelijk vrijheid voor individu
• Staat moet zich beperken tot veiligheid en orde. Voor de rest niks (nachtwakersstaat)
• Scheiding Kerk en Staat.
• Wie? Meestal rijke burgers.

Hoe ontstond Liberalisme?

1. Door het rijk worden van de Fabriekseigenaar
2. Als reactie op de macht van de Koning en het gebrek aan democratie
3. Door de Koning die meer vrijheid eiste.
4. Door het klagen van de arbeiders

Socialisme:

• De overheid moet zoveel mogelijk ingrijpen om ongelijkheid te bestrijden.
• Gelijkheid, geen privé-bezit, alles gemeenschappelijk. 
• Lot arbeider verbeteren via vakbonden en politiek
• Wie? Vaak arbeiders 

Wat is volgens Socialisten het grote probleem?

1. De Koning
2. Communisten willen alles door de staat laten regelen.
3. Kapitalisme gaat ongelijkheid niet oplossen.
4. De gelovigen die hen niet willen helpen.

Communisme:

Verschil met Socialisme:

• Individu heeft geen bezit. Alles is verdeeld door de regering!
• Geen religie toegestaan!
• Lot arbeider via gewelddadige revolutie tegen kapitalisme
• Wie? Radicale arbeiders en volgelingen van Karl Marx

Wat is het belangrijkste verschil tussen een Socialist en een Communist?

1. De socialist heeft een regering die het bezit verdeeld, de communist niet.
2. Socialisten wilden een sterkere staat, Communisten een nachtwakersstaat.
3. Socialisten willen geen religie, communisten wel.
4. Het doel bereiken door geweld of door politiek.

Confessionalisme/conservatieven:

• Geloof is de basis van alles.
• Vreest socialisten (verwerpen Godsdienst).
• De overheid moet het lot van armen verbeteren (liefdadigheidswerk)
• Rijk en Arm hebben elkaar nodig (solidariteit)

Welke oplossing willen confessionelen voor de grote armoede?

1. De overheid moet helemaal niks doen.
2. De overheid moet ingrijpen om de lonen te verhogen.
3. Overheid moet via liefdadigheidswerk het lot van armen verbeteren.
4. De overheid moet het bezit gelijk verdelen.

We moeten alleen zorgen voor veiligheid en orde.

We moeten het bezit gelijk verdelen in de gemeenschap.

De overheid moet helpen d.m.v. liefdadigheidswerk

Verdeling van bezit via de overheid

Confessionelen

Communisme

Socialisme

Liberalisme

Bonusvraag: Welke politieke partij anno 2021, zou je naast de SP als socialistisch kunnen omschrijven?

1. D66
2. Forum voor Democratie
3. DENK
4. Partij van de Arbeid

Wat moet je kennen?

1. Je kunt de opkomst van de industrie in verband brengen met de -ismen.
2. Wat is een oorzaak en gevolg van de -ismen?
3. Welke vier -ismen zijn er en hoe willen ze armoede oplossen?