2.2 Romeins Imperium

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 2 - De Grieks-Romeinse wereld

Periode: oudheid, tijd: 3000 v.C. - 500 n.C.

Lesdoelen

- Je kan uitleggen hoe de democratie, aristocratie & monarchie samenkomen in de Romeinse Republiek

- Je kan vier oorzaken en gevolgen benoemen van de uitbreiding van het Romeinse Imperium (Kan hierbij het begrip Romanisering toepassen)

- Je beargumenteren waarom en wanneer het Romeinse Rijk ophoudt met bestaan.

Kenmerkend aspect 

(6) De groei van het Romeins imperium waardoor de Grieks-Romeinse cultuur zich in Europa verspreidde.

Rome onder de Etrusken

• Eerste grote beschaving op Italiaanse grond. 
• Rond 800 v.Chr.: veroveren Noord- en Midden-Italië
• Veroveren ook Rome. 
• Rome: vooral landbouw
  >> dankzij Etrusken: handel. 
• Rond 500 v.Chr.: opstand van enkele steden (o.a. Rome) >> vechten zich vrij.
• Vanaf dan: uitbreiding van de Romeinen.

Necropolis v/d Etrusken

Rome wordt een Republiek

Republiek = regeringsvorm waarin telkens na verloop van tijd een nieuwe bestuurder wordt gekozen.

Consuls:

• Iedere 2 jaar nieuwe consuls.
• Bij oorlog: beiden aanvoerder van een deel van het leger.

Rome wordt een Republiek

Senaat:

• Raad van ouderen (vroeger bestuurders).
• Geven raad/advies

Volksvergadering:

• Romeinse mannen 
• Weinig invloed.

REPUBLIEK

VETO

CONSUL

SENAAT

Land dat bestuurd wordt door een of meer gekozen leiders

Belangrijkste bestuurder en legeraanvoerder in de Romeinse Republiek

Recht om een beslissing tegen te houden

Groep Romeinse bestuurders. Leden kwamen uit rijke Romeinse families

03:16

Op welke wijze komen de drie bestuursvormen terug in de Romeinse Republiek?

05:27

Wat is een triumphiraat

Bekijk de afbeelding. Beantwoord de volgende vraag aan de hand van de afbeelding: ‘’ In hoeverre zou je Rome in de tijd van het Romeinse Rijk een echte republiek kunnen noemen? ‘’ Gebruik in je antwoord de letterlijke betekenis van het woord Republiek.

Romeins imperium

Imperium = groot rijk met verschillende volken

Redenen voor verovering: verschilden per plek

• Bondgenoten aangevallen
• Bevolking van een bepaald gebied bracht de handel / veiligheid in gevaar
• Meer grond
• Vergilius stelde dat het was omdat ze de taak hadden in de wereld een rechtvaardig bestuur te brengen.

- Verovering succesvol door sterk leger.

Bekijk de bron.

De Middellandse Zee werd door de Romeinen
ook wel ''Mare Nostrum" (onze zee) genoemd.

Leg met behulp van de bron uit hoe
de Romeinen tot deze uitspraak kwamen.

Gevolgen van de veroveringen

1. Romeinse Rijk werd in provincies verdeeld
   >> Romeinse troepen gelegerd
   >> Romeins bestuur + gouverneur
   >> belasting betalen.
   
   
2. De Senaat werd het machtigst
   >> bestuur groot rijk ingewikkeld: senatoren hadden ervaring met bestuur in deze gebieden >> hun advies werd daardoor bijna altijd opgevolgd.

Gevolgen van de veroveringen

3. De invloed van de Griekse cultuur werd sterker
>> Romeinen hadden veel van de Grieken overgenomen >> Verspreiding

4. Het aantal proletariërs groeit

Boeren dienden meestal in het leger >> ver van huis >> raakten daardoor hun bedrijf kwijt. 
>> Achtergebleven familieleden konden werk op de boerderij niet aan >> groei armen.
Proletariër = iemand die alleen kinderen bezit. 

Gevolgen van de veroveringen

5. Aantal rijke mensen groeit 

>> sommigen profiteren van rooftochten en groeiende handel. 
>> anderen profiteren van belastinginning: teveel laten betalen en in eigen zak steken.

6. Veel slaven werden buitgemaakt

>> Door veroveringen
>> Als vee behandeld -> Opstanden.

Gevolgen van de veroveringen

7. Romeinse leger werd minder sterk 

>> Romeinse soldaten: eigen uitrusting + wapens betalen. 
>> stijging proletariërs, die konden dit niet.

= minder soldaten.

Romanisering

• Het overnemen van Romeinse gebruiken (taal, kleding, cultuur) heet romanisering

Reconstructie van een Villa Rustica

Rijke en machtige mensen gaan zich steeds meer gedragen als Romeinen: ze kleden zich als Romeinen, spreken de taal en laten 'Romeinse' huizen bouwen. Dit is een Villa Urbana in West-Europa

Leven onder de Romeinen

• De Romeinen laten de overwonnen volken vaak hun gebruiken en godsdienst houden. 
• En zolang de volken belasting betalen (o.a. door soldaten voor de hulptroepen te leveren), zijn er weinig problemen: precies wat de Romeinen willen.

De ondergang van Rome

oorzaken:

• door besmettelijke ziektes daalt het aantal inwoners en daardoor gaat de productie en de handel omlaag. (vb: Coronavirus en China nu)
• volksverhuizingen.
• slechte keizers die zich vooral bezighouden met eigen ruzies (burgeroorlogen) en met feesten
• Limes verzwakken.
• Germaanse volken lukt het om met geweld het rijk binnen te dringen.

Volksverhuizingen

395 n.Chr. Opsplitsing van het rijk

Het West-Romeinse Rijk

•  taal: Latijn
•  Hoofdstad: Rome
• vaak strijd om de macht in Rome.
•  eindigd: 476 n.Chr.

Het Oost-Romeinse Rijk

• taal: Grieks
• hoofdstad: Constantinopel (Nu: Istanbul)
• eindigd: 1453 n.Chr. (Byzantijnse Rijk)

Het echte einde:

Vandalen --> plunderen de stad Rome meerdere keren.

in 476n.Chr. wordt een niet-Romeinse generaal keizer, hiermee vinden wij (geschiedenismensen) dat het einde van het Romeinse rijk is aangebroken.