thema 3 B3 en B4 planten en schimmels

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 1

thema 3 B3 planten

thema 3 B4 schimmels 

leerdoelen:

- Je kunt kenmerken en voorbeelden noemen van sporenplanten en zaadplanten.

- Je kunt kenmerken noemen van gevaren en toepassingen van schimmels. 

herhaling: Noem de verschillende soorten van een skelet van dieren

herhaling: Noem de 4 rijken

herhaling: Welke cel kenmerken
heeft een plantencel?

Organen van een plant

Een plant heeft organen:

- wortels

- stengels

- bladeren

- (niet altijd) bloemen 

Planten behoren tot het 

"Rijk van de planten".

Bloemen?

Niet elke plant heeft bloemen

Het rijk van de planten kun je indelen in 2 stammen.

Hierbij let je op de manier van voortplanten.

De manier van voortplanten is een kenmerk.

Stam: Sporenplanten

Mossen:

Mossen zijn kleine plantjes, ze groeien in groepen bij elkaar.

Varens:

Varens herken je aan hun grote bladeren. 

De bladrand is vaak ingesneden. Zo lijkt één blad uit allemaal kleine blaadjes te bestaan.

Mossen

Voortplanting:

Mosplantjes vormen sporendoosjes die (ver) boven het plantje zelf uitsteken.

In de sporendoosjes komen sporen, dat zijn de voortplantingscellen van de sporenplant.

haarmos

Varens

Voortplanting:

Varens vormen sporenhoopjes aan de onderzijde van de bladeren.

Een sporenhoopje is een verzameling sporendoosjes bij elkaar.

De sporen zijn de voortplantingscellen van de sporenplant.

Mannetjesvaren

Stam: Zaadplanten

Zaadplanten planten zich voort door zaden. Uit een zaad kan een nieuw plantje groeien.

Zaadplanten hebben bloemen, in de bloem kan een zaad ontstaan.

Voorbeelden van zaadplanten zijn bijvoorbeeld gras, struiken, bomen en planten zoals in de afbeelding.

in het klokhuis

In de bloem ontstaat het zaad.

Als je een appel eet, vind je het zaad in het klokhuis.

Bij welke planten zie je deze cellen?

1. zaadplanten
2. mossen
3. varens
4. A, B en C

1, 2 en 3
zijn de organen van een plant

1

2

3

1. ja
2. nee
3. ja, maar elke plant heeft ook altijd een bloem als orgaan
4. ja, maar elke plant heeft ook altijd zaden als orgaan

Behoort tot de

1. zaadplanten
2. sporenplanten
3. varens
4. schimmels

zaadplanten

sporenplanten

Sleep de afbeeldingen naar de juiste indeling.

Behoort tot de stam van de ......

1. zaadplanten
2. sporenplanten
3. bomen en struiken
4. planten

Kenmerken van sporenplanten

1. geen bloemen
2. wortels stengels bladeren
3. voortplanting door sporen of zaden
4. A, B en C allemaal goed

exit ticket: Het rijk van de planten kun je indelen in 2 stammen. Welke 2 stammen zijn er?

exit ticket: Noem de organen van een plant.

Je kent de 4 rijken

Schimmel

Schimmels hebben een celkern. 

Ze hebben ook een celwand. 

Ze hebben geen bladgroenkorrels. 

Ze bestaan uit lange, dunne draden die je schimmeldraden noemt.  

Als er schimmel op je boterham zit, zie je die schimmeldraden als 'pluisjes'

voortplanting schimmels 

Schimmels planten zich voort met behulp van hun sporen. Sporen zijn cellen waaruit een nieuwe schimmel kan ontstaan. 

Ontdekking penicilline

Alexander Flemings ontdekking van penicilline is één voorbeeld van een toevallige ontdekking.

Die vond in 1928 plaats toen hij een petrischaaltje met  bacteriën en een beetje schimmel op zijn laboratoriumtafel liet staan terwijl hij twee weken met vakantie ging. 

Hij kwam thuis en zag dat dáár waar de schimmel zat, de bacteriën dood waren. De schimmel (de penseelschimmel / Penicillinium)  gaf een stofje af dat de bacteriën doodde.  

Flemming gaf dat stofje de naam penicilinne. 

Hij had een antibioticum ontdekt!

In de vorige eeuw stierven veel mensen doordat ze ontstekingen hadden die door bacteriën veroorzaakt werden. 

Doordat Fleming de penicilline ontdekte, kunnen nu veel ziekten die door bacteriën worden veroorzaakt, worden genezen

Nuttige schimmels

Speciale soorten schimmels spelen een rol bij het maken van voedingsmiddelen.

Champignons en cantharellen zijn schimmels die we kunnen eten.

Schimmelkaas

1

Gist is een eencellige schimmel.

Gebruikt voor het rijzen van deeg

2

Schimmel speelt een rol bij maken van bier / wijn

3

cantharellen en champignons

4

Schadelijke schimmels

Schimmels kunnen

voedsel bederven.

Schimmels kunnen ziekten veroorzaken bij planten, dieren en mensen.

Schimmelinfecties zijn meestal huidaandoeningen. 

De ringworm ... heeft niets met een worm te maken. De rand van de aangetaste plek op de huid is rood en vormt een ring.

Schimmels zijn opgebouwd uit

1. sporen
2. wortels
3. plaatjes
4. draden

Hoe heeft Fleming penicilline ontdekt?

1. na jarenlang onderzoek
2. door het uitvoeren van veel testen
3. door bacteriën te kweken
4. door toeval

1. Michael zegt:
Schimmels zijn nuttig, ze (resten van) dode organismen in de natuur, ze ruimen ze op.
2. Jordy zegt:
Voetschimmel wordt ook wel zwemmerseczeem genoemd

1. Beide waar
2. Beide niet waar
3. Michael: niet waar Jordy: waar
4. Michael: waar Jordy: niet waar

exit ticket: Waarmee plant een schimmel zich voort?

exit ticket: schimmels kunnen ook tot nut zijn, noem een nuttige functie van schimmel.