Semester 1 les 10 en 11 thema 3 H4

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Informatie verzamelen en verwerken

deel 1 - lesweek 10 (hoofdvraag)

Waarvoor moet je informatie opzoeken?

Lesdoelen 

Aan het einde van deze lessenserie weet je wat een hoofdvraag is en wat deelvragen zijn en kun je deze zelf formuleren om te dienen als basis voor een opdracht, werkstuk of presentatie. 

Ook kun je informatie opzoeken aan de hand van de hoofd- en deelvragen en deze informatie verwerken. 

ZP = onderzoekend leren

Jullie zijn voortdurend bezig met onderzoekend leren. 

Dit gaan we een beetje structureren door deze lessen. 

Hoofdvraag

Een hoofdvraag is een vraag waarin je samenvat wat je gaat onderzoeken. Dit moet heel concreet en duidelijk!

Stappenplan

1. Wat is het probleem/onderwerp?
2. Maak een woordweb bij dit onderwerp.  
3. Bepaal of je uit het woordweb voldoende aanknopingspunten hebt om een vraag te formuleren.
4. Formuleer de hoofdvraag. 
5. Bepaal of de hoofdvraag specifiek genoeg is: check dit ook bij anderen en pas eventueel aan. 

Oefenen hoofdvraag

Onderwerp: 

Collega's, het liefst een onderwerp dat uit de groep komt natuurlijk, maar als dat niet lukt, kun je 'gezonde voeding' of 'medische hulpmiddelen' gebruiken.

?

Onderwerp dus nog zelf aangeven/invullen. 

Stap 3 ook doen: heb ik voldoende info?

Richtlijnen hoofdvraag

1. De hoofdvraag bestaat uit één vraag.
2. De hoofdvraag volgt uit een probleemstelling.
3. De hoofdvraag kan beter geen mening-vraag of ethische vraag zijn.
4. Met de hoofdvraag wil je geen oplossing bieden, alleen onderzoek doen. 
5. De hoofdvraag is geen ‘waarom’-vraag.
6. De  hoofdvraag is geen ja-nee-vraag.

Formuleer de hoofdvraag (in tweetallen)

Laat tijdens het werken de richtlijnen zien!

Aan de hand van de antwoorden kun je bespreken of de hoofdvragen goed zijn geformuleerd (concreet genoeg, geen ja/neevraag, geen waaromvraag, geen ethische kwestie, etc.) 

Deelvragen

Een hoofdvraag is te groot om in een keer te beantwoorden. Daarom moet je de hoofdvraag opsplitsen in deelvragen.  

Goede deelvragen:

• nodigen uit tot onderzoek en tot het formuleren van een verklaring of een beschrijving. 
• geven uiteindelijk antwoord op de hoofdvraag. 
• staan in een logische volgorde. 

Hoe pak je dit aan?

1. Lees je hoofdvraag nog een goed door. 
2. Schrijf in steekwoorden op welke informatie je allemaal nodig hebt om de hoofdvraag te kunnen beantwoorden. 
3. Formuleer aan de hand van de steekwoorden de deelvragen. 
4. Bepaal de volgorde van je deelvragen. 

Zelf een hoofdvraag en deelvragen  bedenken

Niet zomaar iets gaan bedenken!

• Gebruik een opdracht die je moet maken of waar je net mee begonnen bent.
• Gebruik een situatie op je BPV waar je tegenaan gelopen bent. 

Hier komen waarschijnlijk vragen over, bijvoorbeeld 'is dit een goed onderwerp?' Beantwoord de vragen naar eigen inzicht of betrek de klas erbij. 

Voorbeeldonderwerpen BPV

• hulpmiddelen
• communicatie
•  bepaald ziektebeeld
• ?

Voorbeelden 

• Welke hulpmiddelen zijn er in gebruik op mijn BPV-plaats?
  
• Hoe ga ik om met het agressieve gedrag van cliënt X?
  
• Welke gevolgen heeft de dementie van cliënt Y voor zijn mantelzorgers?
• ?

Huiswerk: formuleer een hoofdvraag en deelvragen (= opdracht 2, thema 3, H4)

• 
  
• Ga zelf aan de slag met het bedenken van een hoofdvraag en deelvragen. 
• Doe dit het liefst voor een opdracht die je toch al moet maken, bijvoorbeeld een BPV-opdracht of WPL-opdracht.
• Je mag in tweetallen werken of alleen.

Informatie verzamelen en verwerken

deel 2 - lesweek 11 (deelvragen)

Vorige les

Formuleer een hoofdvraag en deelvragen. 

Welke hoofdvraag hebben jullie geformuleerd?

Dit is een goed moment om de hoofdvragen met elkaar te controleren op 'werkbaarheid'. 

Ook kun je vragen wat de deelvragen zijn die erbij horen. 

Informatie verzamelen en selecteren

Afhankelijk van de vraag, gebruik je verschillende bronnen: 

• Informatiebronnen BPV
• Boeken, lesmethode, tijdschriften
• Vragen stellen aan een deskundige
• Internet

Informatie is bruikbaar als

• je de informatie begrijpt
• de informatie bijdraagt aan het antwoord op de deelvraag
• de informatie betrouwbaar is

betrouwbaarheid

• Schrijver of gesprekspartner is een deskundige.
• Bron is betrouwbaar (site, tekst) en recent. 

Informatie verwerken

• Zet de gevonden informatie altijd in eigen woorden. 
• Elke deelvraag is een hoofdstuk. 
• Soms bestaat het antwoord uit twee delen; je hebt dan twee paragrafen. 
• Hoe je de informatie verder verwerkt is afhankelijk van de opdracht waar je mee bezig bent. 
• Denk aan de bronvermelding!

Huiswerk

Thema 3, H4, opdracht 4 en 5