4M Poezie deel 1 4m4 vrijdag

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Presentatie

Je herkent een gedicht door de presentatie:

* Er is veel wit rondom de tekst

* Er zijn zelfs witregels

* De regels zijn niet volgemaakt

Presentatie

Een gedicht heeft net als een lied een soort van couplet. Dit zijn een aantal regels, die bij elkaar horen.

In een gedicht noemen we dit een strofe.

Presentatie

In een gedicht wordt een versregel soms midden in een zin afgebroken. 

Dit noemen we een afbreking of enjambement.

Dit doet de schrijver om nadruk te leggen op een woord of zinsgedeelte.

Samenhang

Een gedicht is natuurlijk niet een aantal losse regels achter elkaar geplakt. Er zit samenhang in. Dit kan door middel van

* Herhaling

* Rijm

Samenhang: herhaling

In een gedicht zie je vaak herhalingen van woorden of woordgroepen. 

Kijk maar naar het gedicht "Je lichaam" op bladzijde 6 van je reader.

In de eerste strofe staat iedere regel het woord "lichaam". In de volgende strofe niet meer, maar het is duidelijk, waar het over gaat.

Samenhang: rijm

De meest voorkomende vorm van rijm is eindrijm. Dat wil zeggen, dat de laatste woorden van een regel op elkaar rijmen.

Hier kun je een rijmschema van maken. 

Bij het gedicht "Twintigste eeuw" op bladzijde 7 is zo'n rijmschema geschreven.

Samenhang: rijm

We onderscheiden verschillende vormen van eindrijm:

* Gepaard rijm = a-a-b-b-c-c enz

* Gekruist rijm = a-b-a-b-c-d-c-d enz

* Omarmend rijm = a-b-b-a-c-d-d-c enz

Opdracht

Zoek online een Nederlandse tekst van een raptekst.

Bekijk de tekst en denk na over de volgende vragen:

1.  Wat is het onderwerp van de tekst?

2. Uit hoeveel strofen bestaat de tekst?

3.  Zijn er enjambementen. Zo ja, noteer ze.

4. Zijn er herhalingen? Noteer ze.

5. Maak een rijmschema van 1 strofe/couplet. Welke rijmvorm?

Afsluiting

Maak opdracht 2 op bladzijde 14. 

Neem dit boekje donderdag mee (zie SOM). 
Maandag mee: leesboek (voor je mondeling, elke les) + Nederlands boek of laptop. We gaan bezig met H3 lezen. 

Let op: leesboek élke les, staat niet meer in SOM. 

SOMS BEGRIJP JE HET GEDICHT NIET!!!!!!!!

SOMS MOET JE HET WEL 10 KEER HOREN/LEZEN.

SOMS HELPT DAT NOG STEEDS NIET, DUS.............HELLUP

Weer was het oorlog in mijn droom, maar zonder deuren.

Op welke manier heeft de schrijver de oorlog meegemaakt, denk je?

Een verloren trap...….geen leuning...…...geen grond of zoldering.....
Welk gevoel roept dat bij jou op?

Beeldspraak

Dichters gebruiken vaak beeldspraak in hun gedichten. Ze bedoelen vaak niet letterlijk wat ze opschrijven, maar figuurlijk.

 We behandelen 3 soorten beeldspraak:

1. De vergelijking

2. De personificatie

3. De metafoor

Beeldspraak: 

de vergelijking

Je vergelijkt twee dingen met elkaar.

Voorbeeld: Hij is zo lui als dikke stront in een trechter

Beeldspraak: 

personificatie

Een voorwerp of een begrip krijgt menselijke eigenschappen, dus wordt voorgesteld als een mens.

Voorbeeld: de heerlijke wijn huppelde jubelend over mijn tong.

Beeldspraak:

De metafoor

2 dingen, die niets met elkaar te maken hebben, worden vergeleken. Ze hebben 1 of meerdere eigenschappen gemeenschappelijk.

Voorbeeld:  (over het leven) De weg zit vol kuilen en hobbels.

Verschil vergelijking en metafoor

Een voorbeeldzin met een vergelijking is:  

Die mevrouw is ijdel als een pauw. 

Een voorbeeldzin met een metafoor is:  

Die mevrouw is een pauw. 

Wat voor soort beeldspraak is dus
"de verloren trap"?

Opdracht

Maken opdracht 3 op bladzijde 15 van je reader.