4M Poezie deel 1

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

4M     POEZIE

4M Poezie

Slapeloos 

Bekijk (dus niet lezen) het gedicht Slapeloos op blz. 4 van je reader.

Hoe komt het dat je direct weet dat dit een gedicht is?

Slapeloos is een gedicht, want …….

Presentatie

Je herkent een gedicht door de presentatie:

* Er is veel wit rondom de tekst

* Er zijn zelfs witregels

* De regels zijn niet volgemaakt

Presentatie

Een gedicht heeft net als een lied een soort van couplet. Dit zijn een aantal regels, die bij elkaar horen.

In een gedicht noemen we dit een strofe

Hoeveel strofen heeft het gedicht Slapeloos?

Presentatie

In een gedicht wordt een versregel soms midden in een zin afgebroken. 

Dit noemen we een afbreking of enjambement.

Dit doet de schrijver om nadruk te leggen op een woord of zinsgedeelte.

Zit er in het gedicht Slapeloos een enjambement? Zo ja, noteer er 1

Samenhang

Een gedicht is natuurlijk niet een aantal losse regels achter elkaar geplakt. Er zit samenhang in. Dit kan door middel van

* Herhaling

* Rijm

Samenhang: herhaling

In een gedicht zie je vaak herhalingen van woorden of woordgroepen. 

Kijk maar naar het gedicht "Je lichaam" op bladzijde 6 van je reader.

In de eerste strofe staat iedere regel het woord "lichaam". In de volgende strofe niet meer, maar het is duidelijk, waar het over gaat.

Samenhang: rijm

De meest voorkomende vorm van rijm is eindrijm. Dat wil zeggen, dat de laatste woorden van een regel op elkaar rijmen.

Hier kun je een rijmschema van maken. 

Bij het gedicht "Twintigste eeuw" op bladzijde 7 is zo'n rijmschema geschreven.

Samenhang: rijm

We onderscheiden verschillende vormen van eindrijm:

* Gepaard rijm = a-a-b-b-c-c enz

* Gekruist rijm = a-b-a-b-c-d-c-d enz

* Omarmend rijm = a-b-b-a-c-d-d-c enz

Opdracht

Zoek online een Nederlandse tekst van een raptekst.

Bekijk de tekst en denk na over de volgende vragen:

1.  Wat is het onderwerp van de tekst?

2. Uit hoeveel strofen bestaat de tekst?

3.  Zijn er enjambementen. Zo ja, noteer ze.

4. Zijn er herhalingen? Noteer ze.

5. Maak een rijmschema van 1 strofe/couplet. Welke rijmvorm?