2 Soorten argumenten en argumentatieschema's

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Vorige les

Kennismaking

(Standpunt en argument)

(Onderschikking en nevenschikking)

Deze les

Je weet welke soorten argumenten er zijn

Je kunt de soorten argumenten herkennen en benoemen

Je weet wat een argumentatieschema is

Je herkent argumentatieschema's in redeneringen

Citeer eerst het standpunt en daarna het argument en het eventuele tweede argument of argument.
"Ik vind het echt verspilling van mijn tijd, zo'n boek. Daarnaast lees ik liever Scandinavische literatuur. Ik denk dat ik daarom deze vakantie geen boeken voor Nederlands meeneem op vakantie."

Nevenschikkende argumentatie

0

Welk standpunt neemt Rutte in volgens Lilian Marijnissen? Welke argumenten geeft Rutte hiervoor? Hoe gaat zij daarop in? 

Welk standpunt neemt Rutte in volgens Lilian Marijnissen? Welke argumenten geeft Rutte hiervoor? Hoe gaat zij daarop in? 

Het valt wel mee (met het salaris van de mensen in de zorg) (ST)

want salarissen in de zorg stijgen toch altijd wel. (ARG)

De lonen stijgen, maar de prijzen stijgen ook (TEGENARG)

want er zijn ook andere redenen waarom mensen de zorg verlaten. (ARG)

Als je te weinig collega’s hebt, is de werkdruk te hoog, dus moeten er meer collega’s bij. Dan helpt een goed salaris ook. (TEGENARG)

Objectieve argumenten

Controleerbaar, feiten

"De milieuvervuiling is in Nederland een groot probleem. Uit metingen blijkt dat in onze lucht te veel fijnstof zit" ​

​

"De invoering van de OV-chipkaart heeft al veel problemen opgeleverd. Oplaadpalen doen het bijvoorbeeld vaak niet"

Subjectieve argumenten

Gebaseerd op een gevoel of emotie, overtuiging, ervaring, geloof, normen en waarden of vermoedens

"Je moet je huiswerk goed plannen. Dat heb ik vorig jaar ook gedaan en ik haalde goede cijfers" ​

​

"Abortus moet verboden worden. Een ongeboren kind heeft ook recht om te leven!"​

Examenvraag

Examenvraag: ​

Wat voor soort argument gebruikt de schrijver in alinea 3?​

Soort argument

Je hoeft voor je vlucht naar Lanzarote geen transfer bij te boeken. Neem gewoon een taxi. Dat doe ik ook altijd als ik daar naartoe ga.

Ze zouden René van der Gijp van de buis moeten halen. De manier waarop hij mensen behandelt, is niet oké.

In bijna de helft van alle huishoudens (47,7%) loopt, zwemt of vliegt er een huisdier. Dat blijkt uit cijfers van Dibevo, de brancheorganisatie voor ondernemende huisdierenspecialisten.

Ik vond 'Wees onzichtbaar' van Murat Isik een heftig boek om te lezen. Het maakt diepe indruk.

Feiten

Onderzoek

Ervaring

Gevoel of emotie

Geloof

Normen en waarden

Vermoedens

Argumentatieschema

Oorzaak-gevolg: Je moet echt stoppen met roken (st), je kan er longkanker van krijgen (arg). 

Voor- en nadelen: Proefwerken moeten worden afgeschaft (st), anders staan leerlingen te veel bloot aan stress (arg). 

Vergelijking: Ik denk dat die maat schoenen voor hem goed is (st). Mijn zoon is net zo oud en draagt die maat ook (arg).

Voorbeelden: Je kunt absoluut niet op hem rekenen (st). Zo kwam hij gisteren zonder af te bellen niet opdagen en toen hij dat verjaardagscadeautje zou kopen, was hij dat ook vergeten. (arg).

Gezaghebbende bron: Natuurlijk mag je het woord ‘falbala’ neerleggen bij Scrabble (st) het staat in de Van Dale (arg)

Kenmerken of eigenschap: Jeroen is eigenlijk nog een groot kind (st), want het liefst speelt hij nog met zijn piratenlego (arg).

Ik ga nooit weer naar 'De lachende koe'

Vorige week waren we in een ander restaurant met hetzelfde concept en dat eten vond ik maar matig.

Ik heb er een keer gegeten en daarna ben ik heel ziek geweest: overgeven en zo.

Je moet er altijd zowel een voorgerecht als een toetje nemen.

Uit een recensie in de rubriek Hete soep in de Leeuwarder Courant kwam De lachende koe niet positief naar voren.

De vis die ik er laatst heb gegeten, vond ik verschrikkelijk zout.

Daar geldt het concept van ‘3 gangen voor 1 prijs’ en dat kan de kwaliteit nooit ten goed komen. 

eigenschap

oorzaak-gevolg

vergelijking

voorbeeld

autoriteit

voor- en nadelen

De supermarkten zouden alleen nog maar biologisch vlees moeten verkopen, want (vergelijking)

De supermarkten zouden alleen nog maar biologisch vlees moeten verkopen, want (autoriteit)

Deze les

Je weet welke soorten argumenten er zijn

Je kunt de soorten argumenten herkennen en benoemen

Je weet wat een argumentatieschema is

Je herkent argumentatieschema's in redeneringen

ARGUMENT

DROGREDEN

Drogreden

Een drogreden is een reden of redenering die niet klopt, maar wel aannemelijk lijkt. Drogredenen worden vaak in discussies gebruikt, maar ook wel in andere situatie. Je kunt onderscheid maken tussen het onjuist gebruik van argumentatie en het overtreden van discussieregels

Onjuiste argumentatie op basis van:

- Oorzaak-gevolg

- Kenmerk

- Voor- en nadelen

- Voorbeeld (generalisatie)

- Vergelijking

- Autoriteit

- Traditie

Zie ook H10 van Talent

Overtreden van discussieregels:

- Persoonlijke aanval

- Ontduiken van bewijslast

- Vertekenen van standpunt

- Bespelen van het publiek

-  Cirkelredenering

Zie ook H10 van Talent

Drogredenen

• Onjuiste oorzaak-gevolgrelatie


• Verkeerde vergelijking
• Verkeerd voorbeeld > vaak generalisatie genoemd
• Cirkelredenering

De onjuiste oorzaak-gevolgrelatie

Er wordt tussen twee zaken een oorzaak-gevolgrelatie gelegd, terwijl die er niet is.

Veel ouderen die op een e-bike rijden hebben een ongeval gehad, dus is het rijden met een e-bike gevaarlijk.

Onjuiste oorzaak-gevolgrelatie

'Sinds de jaren tachtig worden er computers gebruikt in het basisonderwijs. En sinds de jaren tachtig hebben kinderen minder parate kennis. Door het gebruik van computers op school hebben kinderen dus minder parate kennis.'

 De cirkelredenering

Bij een cirkelredenering herhaal je je standpunt, alleen anders geformuleerd.

Ik vind haar niet aardig, want ik mag haar niet.

Cirkelredenering

'Dit kabinet maakt er echt een puinhoop van, want het kabinet doet helemaal niets goed!

De verkeerde vergelijking

Je vergelijkt onterecht twee zaken met elkaar.

Volgens de NS hoeft in de sprinter geen wc te zitten. In een bus zit die toch ook niet.

Verkeerde vergelijking

'Het geschiedenisonderwijs kan beter worden afgeschaft. Wat gebeurd is, is gebeurd. Een versleten jas gooi je toch ook weg!'

De overhaaste generalisatie 

Op grond van een of een enkel voorval wordt er een conclusie getrokken die voor alle gevallen geldt.

Mijn opa dronk elke dag een paar glazen jenever en is 98 jaar geworden, alcohol drinken is dus helemaal niet ongezond. 

Overhaaste generalisatie

'Hardlopen is helemaal niet gezond. Bij de marathon van vorige week is een man in elkaar gezakt en ter plekke overleden aan een hartaanval.'

Werklozen zijn te beroerd om te werken, dat zie je wel aan mijn buurman.

1. onjuiste oorzaak-gevolgrelatie
2. verkeerde vergelijking
3. cirkelredenering
4. generalisatie

Op basis van te weinig gegevens stelt iemand een algemene regel vast

Supermarktmedewerkers moeten niet klagen als ze overuren maken, want winkeliers werken ook op koopavonden en zaterdag

1. onjuiste oorzaak-gevolgrelatie
2. verkeerde vergelijking
3. cirkelredening
4. generalisatie

er worden dingen met elkaar vergeleken die eigenlijk niet te vergelijken zijn

Iemand die niet vooraf een proefexamen maakt, haalt een slecht resultaat. Jim heeft een onvoldoende, dus hij heeft het proefexamen niet gemaakt.

1. onjuiste oorzaak-gevolgrelatie
2. verkeerde vergelijking
3. cirkelredenering
4. generalisatie

Een foute conclusie trekken; een verkeerde voorstelling van oorzaak en gevolg.

“Ik ben geen kleptomaan, want ik steel niet.”

1. onjuiste oorzaak-gevolgrelatie
2. verkeerde vergelijking
3. cirkelredenering
4. generalisatie

Een spreker of schrijver gebruikt bij een cirkelredenering de bewering als het argument zelf. Vaak geeft de spreker of schrijver een definitie of omschrijving van de bewering in zijn argument, zoals in onderstaand voorbeeld een niet-kleptomaan per definitie niet steelt.

Drogredenen

• Onjuiste kenmerk
• Onjuiste voor- en nadelen (overdrijving of vals dilemma)
• Bespelen van het publiek
•  Vertekenen van standpunt

Onjuiste kenmerk

Je kent een bepaalde eigenschap toe aan iets of iemand, terwijl je andere, belangrijke eigenschappen negeert

Ze is een goede weddingplanner, want ze is altijd op tijd.

Onjuiste kenmerk

'Die leraar is echt een saaie vent. Hij heeft altijd dezelfde blouse aan.'

Onjuiste voor- en nadelen 

Je overdrijft de voor- en nadelen of stelt iemand voor een vals dilemma 

Als Nederland het gebruik van softdrugs legaliseert, krijgen we veel meer drugsverslaafden, zal het aanzien en de invloed van ons land in de Europese unie enorm afnemen en zal de illegale teelt vanwege de sterkte van de illegale wiet niet verdwijnen. (overdrijving)

Onjuiste voor- en nadelen

'Kies maar: alles of niets!' (vals dilemma)

Bespelen van het publiek

Je probeert het publiek voor je te winnen door op het gevoel in te spelen.

Het is toch verschrikkelijk hoe bankiers hun zakken vullen!

Bespelen van het publiek

'We waren er allemaal bij en niemand vond het plan goed uitgedacht.'

Vertekenen van standpunt 

Je geeft het oorspronkelijke standpunt verkeerd weer. Je overdrijft het, of zwakt het af.

'Mooie rondingen in die jurk? Je vindt me dus dik!' 

Vertekenen van standpunt

'Jij bent voor abortus. Dus jij vindt dat iedereen zonder goede reden een kind mag vermoorden.'

Mijn opa en oma komen zelden bij mijn voetbalwedstrijd kijken. Zij vinden tijd besteden aan hun kleinkinderen niet belangrijk.

1. onjuiste kenmerk
2. overdrijving of vals dilemma
3. bespelen van het publiek
4. vertekenen van standpunt

Op basis van te weinig gegevens stelt iemand een algemene regel vast

U bent natuurlijk allemaal slim genoeg om mijn standpunt te begrijpen.

1. onjuiste kenmerk
2. overdrijving of vals dilemma
3. bespelen van het publiek
4. vertekenen van standpunt

Op basis van te weinig gegevens stelt iemand een algemene regel vast

Je moet wel op een linkse partij stemmen, anders wordt ons land snel een dictatuur.

1. onjuiste kenmerk
2. overdrijving of vals dilemma
3. bespelen van het publiek
4. vertekenen van standpunt

Op basis van te weinig gegevens stelt iemand een algemene regel vast

Mijn zus kan goed vertellen wat zij vindt. Zij zou een uitstekende directrice zijn.

1. onjuiste kenmerk
2. overdrijving of vals dilemma
3. bespelen van het publiek
4. vertekenen van standpunt

Op basis van te weinig gegevens stelt iemand een algemene regel vast

Als je voor haar kiest als klassenvertegenwoordiger zal niemand nog iets te zeggen hebben.

1. onjuiste kenmerk
2. overdrijving of vals dilemma
3. bespelen van het publiek
4. vertekenen van standpunt

Op basis van te weinig gegevens stelt iemand een algemene regel vast