Les 2 nieuwsbericht, tekstdoel, tekstvorm, kritisch lezen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Tekstdoelen (schrijfdoelen) 

en tekstsoorten

Welk tekstdoel heeft de afbeelding van de vorige slide?

1. informeren
2. overtuigen
3. activeren
4. amuseren

Tot welke tekstsoort behoort de tekst op de vorige slide?

1. informatieve tekst
2. betogende tekst
3. activerende tekst
4. amuserende tekst

Het affiche op de vorige slide heeft als tekstdoel

1. informeren
2. overtuigen
3. activeren
4. amuseren

Tot welke tekstsoort behoort de tekst op de vorige slide?

1. informatieve tekst
2. betogende tekst
3. activerende tekst
4. amuserende tekst

Welk tekstdoel heeft de tekst van de vorige slide?

1. activeren
2. informeren
3. overtuigen
4. amuseren

Tot welk schrijfdoel behoort de tekst op de vorige slide?

1. informeren
2. overtuigen
3. activeren
4. amuseren

Tot welke tekstsoort behoort een roman?

1. amuserende tekst
2. activerende tekst
3. informatieve tekst
4. betogende tekst

Tot welke tekstsoort behoort een krantenartikel?

1. Betogende tekst
2. amuserende tekst
3. betogende tekst
4. informatieve tekst

Het

Nieuwsbericht

Lesdoelen

- Je weet wat een nieuwsbericht is.
- Je weet uit welke elementen een nieuwsbericht bestaat.

Wat is een nieuwsbericht?

1. een tekst over een gebeurtenis
2. een tekst met iemands mening
3. een tekst met een instructie
4. een tekst met reclame

Wat is het doel van een nieuwsbericht?

1. overhalen om iets te doen of kopen
2. informeren over een gebeurtenis
3. amuseren
4. overhalen om je mening te veranderen

Kenmerken Nieuwsbericht

1. Het is een informatieve tekst
2. Het gaat over een actuele gebeurtenis
3. Het is neutraal geformuleerd 
4. Vaak staat er een plaatsnaam aan het begin
5. Onder de titel staat vaak de naam van het persbureau of aanduidingen als 'door onze correspondent' (of de naam van de journalist)  

5 w-vragen en 1 h-vraag

▪ Wie: over wie gaat het nieuwsbericht? 

▪ Wat: wat is er precies gebeurd? 

▪ Waar: op welke plek is het gebeurd? 

▪ Wanneer: op welke datum is het nieuwsfeit gebeurd of gaat er iets gebeuren? 

▪ Waarom: waarom is het gebeurd? 

▪ Hoe: hoe is het gebeurd? 

Opbouw van het nieuwsbericht

Belangrijkste informatie: 

5 w vragen + 1 h vraag

(sowieso: wie, wanneer, wat, waar)

Minder belangrijke informatie:

(eventueel 'hoe' en 'waarom' vraag)

Minst belangrijke informatie:

(achtergrond informatie)

Opbouw nieuwsbericht

1. Titel
   
2. Naam persbureau, 'door onze correspondent', of naam journalist
3. inleiding: (5 w vragen  + 1 h vraag)
4. kern
5. afsluiting

Voorbeeld nieuwsbericht

Welke kenmerken 

van een nieuwsbericht 

herken je?

Dus: 

geloof niet alles wat je leest. Wees kritisch!

Welke woorden horen bij 'subjectief'?

1. bevooroordeeld, feitelijk, gekleurd
2. feitelijk, vooringenomen, zakelijk
3. gekleurd, partijdig, persoonlijk
4. vooringenomen, bevooroordeeld, neutraal

Welke termen horen bij 'objectief'?

1. neutraal, feitelijk, persoonlijk
2. bevooroordeeld, onpartijdig, zakelijk
3. gekleurd, onpartijdig, feitelijk
4. neutraal, zakelijk, onpartijdig

Objectief of subjectief?

1. De les begint om 8.20 uur.
2. De docent heeft een LessonUp gemaakt over de lesstof.
3. De docent legt erg goed uit.
4. De uitleg duurt twintig minuten.
5. Het is een interessante uitleg.
6. Het huiswerk staat op het bord.

Het

Nieuwsbericht

Kritisch lezen

Stel jezelf tijdens het lezen kritische vragen en maak onderscheid tussen: 

• objectieve informatie (feit; geen mening >> neutraal)
• subjectieve informatie (mening >> niet neutraal)

Welke informatie wordt er veelal gebruikt in een betoog?

1. objectieve informatie
2. subjectieve informatie
3. zowel objectieve als subjectieve informatie
4. allebei niet

Welke informatie wordt er voornamelijk verwerkt in een nieuwsbericht?

1. objectieve informatie
2. subjectieve informatie
3. zowel objectieve als subjectieve informatie
4. allebei niet

Eens of oneens?

Objectieve informatie is altijd betrouwbaar, 

subjectieve informatie nooit.

Framing

'Als een schrijver feitelijke informatie niet neutraal presenteert, maar door zijn woordkeus probeert de lezer een bepaalde interpretatie van de feiten op te dringen.'

Bijvoorbeeld: 'Barbaren richten ravage aan in Rome' (krantenkop over Feyenoordsupporters)

Is een tekst betrouwbaar?

Wees kritisch en stel jezelf de volgende vragen:

• Wat weet je van de bron?
• Wat weet je over de schrijver?
• Hoe komt de schrijver aan informatie?
• Wat is het doel van de tekst/website?
• Is de tekst/de informatie actueel?
• Hoe is het taalgebruik?