EP5_algemene spelling

• EP5
• MBO
• Studiejaar 4

lesdoel

• Je past trema's goed toe bij het meervoud
• Je gebruikt de juiste tussenletters -n en -s
• Je weet wanneer een vaste -s of een 's wordt gebruikt
• Je weet wanneer je woorden aan elkaar schrijft
• Je weet wanneer je hoofdletters gebruikt
• Je weet wat publieksvragen zijn
• Je begrijpt de nieuwe opdracht

trema 

Een trema gebruik je als er meerdere klinkers naast elkaar staan die samen één klank kunnen zijn, terwijl ze juist niet bedoeld zijn als één klank.

ruine - ruïne    /    beinvloeden - beïnvloeden

gediscussieerd 

geolied

woorden op -ee

zee- zeeën

wee - weeën

woorden -ie

Met klemtoon

knie- knieën

kopie - kopieën

Zonder klemtoon

porie- poriën

bacterie- bacteriën

Wat is het meervoud van braderie?

1. braderieën
2. braderies
3. braderiën
4. braderien

Wat is het meervoud van olie?

1. olies
2. olieën
3. olien
4. oliën

meervoud -s

Blijft de uitspraak goed? Dan plak je de -s erachter

etage - etages

etui - etuis

Verandert de uitspraak? Dan gebruik je 's

risico - risico's

ski - ski's

agenda

commando

missie

ambulance

s

's

diploma

samenstelling

Twee (of meer) woorden een samenstelling vormen, zijn ze één geheel. Er is daardoor ook vaak één hoofdklemtoon te horen: commándotroepen, rúgzak, rúgzaktoerisme.

• samenstellingen schrijf je altijd aan elkaar
• klinkerbotsing los je op met een  -koppelteken 

auto-ongeluk

zelfstandig naamwoorden zijn...

1. alle werkwoorden
2. mensen, dieren en dingen
3. het onderwerp
4. de persoonsvorm

regels -n en -s

Schrijf -en in een samenstelling als het eerste woord een zelfstandig naamwoord is met alleen een meervoud op -en: band + spanning = bandenspanning.

Uitzonderingen

het eerste deel

•  heeft alleen een meervoud met -s  vredesmissie
• heeft een meervoud op -en én -s: groenten en groentes, dus: groentesoep
  
• heeft geen meervoud: tarwebrood, gerstebier is iets waarvan er maar één is: zonnestelsel
  
• is een bijvoeglijk naamwoord of een werkwoord: platteland, hebbeding
  

versterkt het tweede woord: reuzeleuk

-en

Als het eerste woord een zelfstandig naamwoord is met alleen een meervoud op -en: 

band + spanning = bandenspanning

-s

Als het eerste woord een zelfstandig naamwoord is met alleen een meervoud met -s 

vrede - vredes dus:

vredesmissie

uitzonderingen:

groenten/groentes; groentesoep

zonnestraal/tarwebloem

platteland/hebbeding

Wanneer schrijf je een hoofdletter?

Geen hoofdletter

Schrijf de woorden op:

publieksvragen

publieksvragen

algemene richtlijnen teksten

Geen grammaticale fouten  

Schrijf actief en positief

Schrijf doelgroepgericht met de juiste tone-of-voice

Wissel korte en lange zinnen met elkaar af.

Gebruik makkelijk taal, geen jargon

Goed gebruik van leestekens en hoofletters

Gebruik geen afkorting

Goede indeling in alinea’s en witregels

Geen ‘men’ gebruiken   

opdracht publieksvragen

Belangrijk dat iedereen dezelfde schrijfstijl heeft

Houd je aan de reactietermijn

Gebruik het goede formulier

Lees eerst goed de opdracht + bijlagen!

Blijf altijd beleefd

Spelling is foutloos

sluit je tekst af met ^MK of ^voornaam

Tips voor de opdracht

lees eerst alle klantvragen door

prioriteer de vragen

handel de vragen af op volgorde van prioriteit (zie bijlage)

link naar de opdracht

tekst voor personeel

Lezer aanspreken met je  

Aanhef: Aan onze medewerkers  

Geen ondertekening  

Aantrekkelijke kop  

Tekst: een combinatie van wervend en informerend  

Tone-of-voice: wij-gevoel creëren