NL-meervoud

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

lesdoel

• Je past trema's goed toe bij het meervoud
• Je weet wanneer een vaste -s of een 's wordt gebruikt
• Je hebt 4.1 meervoud gemaakt

trema 

Een trema gebruik je als er meerdere klinkers naast elkaar staan die samen één klank kunnen zijn, terwijl ze juist niet bedoeld zijn als één klank.

ruine - ruïne    /    beinvloeden - beïnvloeden/ creeer - creëer

gediscussieerd / geolied

woorden op -ee

zee- zeeën

wee - weeën

woorden -ie

Met klemtoon

knie- knieën

kopie - kopieën

Zonder klemtoon

porie- poriën

bacterie- bacteriën

Wat is het meervoud van braderie?

1. braderieën
2. braderies
3. braderiën
4. braderien

Wat is het meervoud van olie?

1. olies
2. olieën
3. olien
4. oliën

Meervoud bacterie

1. bacterien
2. bacterieën
3. bacteriën
4. bacteries

meervoud -s

Blijft de uitspraak goed? Dan plak je de -s erachter

etage - etages

etui - etuis

Verandert de uitspraak? Dan gebruik je 's

risico - risico's

ski - ski's

agenda

commando

missie

ambulance

s

's

diploma

1. 4.1 meervoud maken
2. beter spellen (vandaag en terug)
3. start maken met 4.2

schrijf de woorden op

poriën

allergieën 

zeeën

baby's

boekenkastplank

sprays

ergernissen

luiwammesen

1. trema
2. vaste s en 's

samenstelling 4.2

Twee (of meer) woorden een samenstelling vormen, zijn ze één geheel. Er is daardoor ook vaak één hoofdklemtoon te horen: commándotroepen, rúgzak, rúgzaktoerisme.

• samenstellingen schrijf je altijd aan elkaar
• klinkerbotsing los je op met een  -koppelteken 

auto-ongeluk

functienamen met koppelteken

Tussen gelijkwaardige elementen die naast elkaar worden geplaatst in een samenstelling, gebruiken we een koppelteken.

Het gaat om combinaties van twee of meer elementen die in de samenstelling in principe met elkaar verwisseld kunnen worden.

regels -n en -s

Schrijf -en- in een samenstelling als het eerste woord een zelfstandig naamwoord is met alleen een meervoud op -en: band + spanning = bandenspanning.

Uitzonderingen

het eerste deel

•  heeft alleen een meervoud met -s  vredesmissie
• heeft een meervoud op -en én -s: groenten en groentes, dus: groentesoep
  
• heeft geen meervoud: tarwebrood, gerstebier is iets waarvan er maar één is: zonnestelsel
  
• is een bijvoeglijk naamwoord of een werkwoord: platteland, hebbeding
  

versterkt het tweede woord: reuzeleuk

zelfstandig naamwoorden zijn...

1. alle werkwoorden
2. mensen, dieren en dingen
3. het onderwerp
4. de persoonsvorm

-en

Als het eerste woord een zelfstandig naamwoord is met alleen een meervoud op -en: 

band + spanning = bandenspanning

-s

Als het eerste woord een zelfstandig naamwoord is met alleen een meervoud met -s 

vrede - vredes dus:

vredesmissie

uitzonderingen:

groenten/groentes; groentesoep

zonnestraal/tarwebloem

platteland/hebbeding

Schrijf de woorden op:

zonnebank gedachtegoed poriën hoofdofficier beregoed boekenkast rijstepap kersttrui agenda's voetbalstadions perziken 

opdrachten 4.2 maken

samenwerken Jilster

Ontwerp samen jullie magazine

Maak een voorblad

Maak een achterkant

periode 1

cijfers aangepast in ELO

afronden magazine Jilster

nu 4.3 en 4.4