Zinsontleding, hoe doe je dat?

• NT2
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

Zinsontleding

Zinsontleding is een belangrijk onderwerp van het vak Nederlands. Als je de zinnen goed kunt ontleden, kun je gemakkelijker zelf zinnen schrijven.

DOEL VAN DE LES

* Je kunt de persoonsvorm in een zin vinden.

* Je kunt het onderwerp in een zin vinden.

* Je kunt het werkwoordelijke gezegde in een zin vinden.

* Je kunt het lijdend voorwerp in een zin vinden.

* Je kunt de bijwoordelijke bepalingen in een zin vinden.

DE PERSOONSVORM

De persoonsvorm kun je vinden door: 

1. Door het aantal personen in de zin te veranderen. 

Ik loop naar huis. 

  Wij lopen naar huis.      

DE PERSOONSVORM

De persoonsvorm kun je vinden door: 

2. Door de tijd (tegenwoordige tijd          verleden tijd)in de zin te veranderen. 

Ik loop naar huis. 

  Ik liep naar huis.      

Wat is de persoonsvorm?

De leerlingen hebben les in lokaal 3b.

1. De leerlingen
2. les
3. hebben
4. in lokaal 3b

Wat is de persoonsvorm?

Johan werkt vandaag thuis.

1. werkt
2. Johan
3. vandaag
4. thuis

Wat is de persoonsvorm in de zin?

Meneer Frans helpt jullie in de klas.

het werkwoordelijk gezegde wwg

Huh?? Werkwoordelijk gezegde, wat is dat?

het werkwoordelijk gezegde wwg

- Zijn alle werkwoorden in de zin. 

De jongens hebben kort geslapen.

hebben = werkwoord

geslapen = werkwoord (van slapen)

Dus het werkwoordelijk gezegde is: hebben geslapen

Wat is het werkwoordelijk gezegde?

Ik zit op de stoel.

1. ik
2. ik zit
3. zit
4. zit op de stoel

Wat is het werkwoordelijk gezegde?


De appel heeft te lang op de grond gelegen.

1. de appel heeft gelegen
2. heeft gelegen
3. heeft te lang
4. heeft op de grond

Wat is het werkwoordelijk gezegde?


De meiden hebben hun haren gekamd.

1. hebben hun haren gekamd
2. De meiden hebben
3. hun haren gekamd
4. hebben gekamd

Wat is het werkwoordelijk gezegde?

De jongen is naar de stad gaan lopen.

HET ONDERWERP

Je vindt het onderwerp door:

- Wie of wat + werkwoordelijk gezegde?

De jongens hebben de hele les geslapen. 

gezegde = hebben geslapen

Wie/Wat hebben geslapen? 

Antwoord = OND= De jongens

Wat is het onderwerp?

Gisteren gingen mijn moeder en ik naar de bioscoop.

1. mijn moeder
2. ik
3. de bioscoop
4. mijn moeder en ik

Wat is het onderwerp?


De hond gaf de bal aan de andere hond.

1. De hond
2. de bal
3. de andere hond

Wat is het onderwerp?

Het regende de hele dag.

1. de hele dag
2. het

Wat is het onderwerp?

Er waren veel mensen naar de nieuwe winkel gekomen.

Zinsontleding: pv + wwg + ond

                  Ontleed de volgende zinnen, op de volgende dia's.

                                          1. pv (eerste werkwoord)

                                         2. wwg (alle werkwoorden in de zin)

                                         3. ond 

1. pv | 2. wwg| 3. ond

Het meisje heeft veel chips gegeten.

Het LIJDEND VOORWERP

- Iets of iemand die te maken heeft met het werkwoord. 

- Hij/zij/het ondergaat de handeling. 

Je kunt net als bij het vinden van het onderwerp ook hier een vraag stellen.

Hij heeft een voetbal gevonden.

pv: heeft

wwg: heeft gevonden

ond: hij

Lijdend voorwerp - wie/wat + wwg + onderwerp?

wie/wat heeft hij gevonden?

Antwoord=lv=een voetbal

Wat is het lijdend voorwerp

Hij leert Nederlandse woorden.

1. hij
2. Nederlandse
3. leert
4. Nederlandse woorden

Wat is het lijdend voorwerp?

Vorige week wilden Bart, Kees en Ben een tas gaan kopen.

1. vorige week
2. Kees en Ben
3. een tas
4. wilden gaan kopen

Wat is het lijdend voorwerp (lv)?

Volgende week kunnen we naar Meppel fietsen.

1. Volgende week
2. kunnen
3. naar Meppel
4. deze zin heeft geen lijdend voorwerp(lv)

De BIJWOORDELIJKE BEPALING (bwb)

De rest van de zin.

1. tijd

        2. manier

      3. plaats

wij gaan morgen(1) met de auto(2) naar Parijs(3).

Wat is(zijn) de bijwoordelijke bepaling(en)?

Ik wil volgende week op de fiets naar Breda.

1. Ik
2. volgende week
3. op de fiets
4. naar Breda

Wat is(zijn) de bijwoordelijke bepaling(en)?

Morgen eten we vis met patat.

1. eten
2. morgen
3. vis met patat
4. eten

Wat is(zijn) de bijwoordelijke bepaling(en)?

Ik wil naar Parijs verhuizen.

1. Ik
2. wil
3. naar Parijs
4. verhuizen

OPDRACHTEN MAKEN

* Maak het werkblad 

Zoek: 

- De persoonsvorm (pv)

- Het onderwerp (ond)

- Het gezegde (wwg)

- Het lijdend voorwerp (lv)

-de rest is bijwoordelijke bepaling (bwb)

https: