Gedrag: Sociaal gedrag

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Gedrag: Sociaal gedrag

- Wat is sociaal gedrag

- Theorie en filmpjes

- Huiswerk

Waarnemingen en gedrag,

thema 6.6 

Sociaal gedrag

• Gedrag ten opzichte van andere soortgenoten
  
• Signaal: Handeling van een individu is de prikkel voor een handeling van een soortgenoot
• M.b.v. signalen kunnen soortgenoten communiceren

Wat voor signalen kunnen gebruikt worden voor communicatie?

Sociaal gedrag

• Gedrag ten opzichte van andere soortgenoten
  
• Signaal: Handeling van een individu is de prikkel voor een handeling van een soortgenoot
• M.b.v. signalen kunnen soortgenoten communiceren
  
• Wat voor signalen kunnen gebruikt worden voor communicatie?

• Bepalen van rangorde
  
• Bepalen taakverdeling
  
• Voortplantingsgedrag
  
• Verzorgingsgedrag
  
• Territoriumgedrag

Voortplanting

Baltsgedrag (bronst bij zoogdieren) 

• Meestal combinatie handelingen uit andere gedragssystemen

• Voortplantingssysteem: Nestbouw
  
• Aanvals- en vluchtgedrag: Dreighouding
  
• Voedingsgedrag: Verzamelen specifieke gekleurde voorwerpen
  
• Verzorgingsgedrag: Eten verzamelen, poetsen
  

Grote kraagparadijsvogel

Territorium- en conflictgedrag

Territoriumgedrag

Dreiggedrag

Overspronggedrag

Conflictgedrag

• Veiligstellen ruimte en voedsel voor toekomstige nakomelingen
  
• Andere soortgenoten worden meestal verjaagd

• Verjagen kost energie --> dreiggedrag langs territoriumgrens

• Gedrag uit andere gedragsketen, zandhappen hoort bij nestbouw
  
• Lijkt zinloos --> heeft signaalfunctie

• Motivatie voor verschillende handelingen is even groot

Conflicten kosten energie

Rangorde

Conflicten kosten energie

Dreiggedrag

Imponeergedrag

• Rangorde, ernstige conflicten voorkomen
  
• Niet elke soortgenoot mee-eens

• Wolven: Tanden, grommen
  
• Bavianen: Zich zo groot mogelijk maken
  
• Conflict voorkomen / oplossen --> zo min mogelijk risico’s nemen

Rangorde

Conflicten kosten energie

Dreiggedrag

Imponeergedrag

Verzoeningsgedrag

• Rangorde, ernstige conflicten voorkomen
  
• Niet elke soortgenoot mee-eens

• Wolven: Tanden, grommen
  
• Bavianen: Zich zo groot mogelijk maken
  
• Conflict voorkomen / oplossen --> zo min mogelijk risico’s nemen

• Staat tegenover het dreiggedrag
  
• Minder-dominante soortgenoot “biedt excuses” aan
• Het tonen van kwetsbare lichaamsgedeelten

Huiswerk

Vrijdag 02-04: Goede vrijdag, vrij!

Maandag 05-04: Vrij!

Dinsdag 06-04: Kalfsoog groep A

Donderdag 08-04 en vrijdag 09-04:

- Oefenen (oud)examen vragen

- Zelfstudie (wel stil en doel opgeven)

- Vragen stellen over thema 5 en 6