verzorgingsstaat 3: Wat is een verzorgingsstaat deel 2: vwo 4

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

De verzorgingsstaat 3

vwo 4

Docent: J. Sibbald

vakbegrippen

Scandinavisch model

flexibele arbeidsmarkt

collectieve lastendruk

particulier initiatief

Angelsaksische model

• corporatistische verzorgingsstaat

We onderscheiden drie typen verzorgingsstaten:

de sociaaldemocratische verzorgingsstaat.

de liberale verzorgingsstaat.

de corporatistische verzorgingsstaat.

Sociaaldemocratische verzorgingsstaat: 

Scandinavisch model

Kenmerkend voor Scandinavische landen:

Flexibele arbeidsmarkt én een sterke sociale zekerheid.

Hoge uitkeringen.

Uitgebreide verlofregelingen voor ouders.

Hoge collectieve lasten.

Sociaal-democratie

solidariteit en gelijkwaardigheid

Volgens de sociaal -democraten is er ongelijkheid tussen mensen door de grote verschillen tussen arm en rijk. Het gevolg is dat mensen zich buiten gesloten voelen, en dat veroorzaakt onrust in de samenleving. De overheid moet er dus voor zorgen dat geld, kennis en macht eerlijker worden verdeeld.

sociale grondrechten

Daarom vinden de sociaal-democraten het goed dat sociale grondrechten zoals het recht op gezondheidszorg en onderwijs wettelijk zijn vastgelegd.

In Nederland zijn de Partij van de Arbeid, de SP en GroenLinks sociaal-democratisch.

klik op sterren voor uitleg

Latte papa's.................

1. is een goede zaak
2. niks voor mij

Liberale verzorgingsstaat

• Kenmerkend voor Angelsaksische landen.
• Een beperkte sociale zekerheid.
• Liberale waarden.
• Een goed ondernemingsklimaat:
• loonvorming bepaald door de markt en flexibele arbeidsmarkt.
• Lage collectieve lasten.
• Meer eigen verantwoordelijkheid voor zorg en onderwijs.

Het Angelsaksische model

• Geen uitgebreide sociale zekerheid

• Liberale waarden: verantwoordelijkheid, vrijheid en eigen initiatief

• Ondernemersklimaat heeft prioriteit: uitgaven aan de publieke sector veel lager
• Privéscholen en privéklinieken

voorbeelden van liberale verzorging

Australië

de VS 

Verenigd Koninkrijk 

Waar zou jij zelf Nederland indelen en waarom?

Corporatistische verzorgingsstaat.

Mengeling van twee voorgaande modellen.

Goede samenwerking tussen werknemers, werkgevers en de overheid.

Sociale zekerheid is belangrijk.

Werknemers worden goed beschermd.

Gezinnen worden goed beschermd.

Dit type is onder andere te vinden in Frankrijk, België, Duitsland, Luxemburg en Oostenrijk.

en Nederland?

Tot 1960 duidelijk corporatistisch model, maar in de jaren 70 kwam er een sterke uitdijing van onze verzorgingsstaat.

Door hoge kosten kwam dit weer onder druk te staan en vanaf de jaren negentig zie je de voorzieningen weer inkrimpen.

Collectieve voorzieningen worden steeds meer geprivatiseerd.

Zo... dat was de les!