erfelijkheid 9.5

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

9.5 Je lijkt op

Wat je leert:
Wat zijn cromosomen (DNA)
Wat zijn erfelijke eigenschappen
Hoe aangeboren aandoeningen ontstaan

Bouwbeschrijving

Chromosomen: (DNA)zit alle informatie bv welke kleur haar, ogen enz.

1. chromosomen(elke cel van een mens)

Cel delen wordt dus alle infomatie gekopieerd.

Op je ouders lijken??

De helft van de vader en de moeder
Eicel en zaadcel hebben 23 chromosomen
bevruchte eicel 46 chromosomen

Bij elke zwangerschap worden andere chromosomen doorgegeven.
(broers en zussen lijken op elkaar, maar er zijn ook verschillen)

meisje/jongen

• 46 chromosomen
• 22 paar chromosomen even lang
• 23e paar chromosomen zijn niet even lang(geslachtschromosomen)
• grote chromosoom X
• kleine chromosoom Y
• XX= meisje
• XY= Jongen

Hoeveel chromosomen hebben wij?

1. 22
2. 23
3. 44
4. 46

Hoeveel chromosomen heeft een eicel en een zaadcel

1. 22
2. 23
3. 44
4. 46

Voor welk geslacht staat XX

1. Meisje
2. Jongen

Hoe heten de chromosomen die bepalen of je jongen/meisje bent.

ontstaan jongen/meisje

Eigenschappen erfelijk??

Erfelijke eigenschappen: bepaald door je DNA(bouwbeschrijving)
bv: Tongrollen, oogkleur, haarkleur, vorm van je neus
met deze eigenschappen word je geboren

Soms is alleen een aanleg voor een eigenschap erfelijk bv hardlopen

Dingen die je zelf kunt veranderen zijn niet erfelijk

Aangeboren afwijking

• Fout in de chromosomen
• Erfelijke ziekte: erf je een ziekte van je ouders
Ongevaarlijk: kleurenblindheid
Gevaarlijke: ziekte van duchenne: hier worden spieren afgebroken, hartspier wordt steeds zwakker(vaak niet ouder dan 30)

Syndroom van Down

1 chromosoom teveel in hun cellen
Meestal minder goed leren maar in andere juist wel goed

meer kans op down: als de vrouw ouder wordt

vrouwen vanaf 36 jaar

Vruchtwaterpunctie: zuigt de arts met een naald een beetje vruchtwater uit de baarmoeder. Met de echoscoop kijkt hij of hij goed prikt. Vruchtwater zitten cellen van de foetes(onderzoekt de chromosomen op erfelijke aandoeningen)

Vlokkentest:
cellen uit de placenta gezogen. hierin zitten ook cellen van de foetus.

Maken vraag 

1 t/m 20

Wat is blijven plakken???