Debatteren

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Programma 

1. Inventariseren debatteren (5 min.)
2. Uitleg Retorica (10 min.)
3. Uitleg debat 

3. Zelf aan de slag (rest van de les)

Lesdoelen 

1. Je kent de kenmerken van een goed debat 
2. Je kent de regels van het debat in de klas 
3. Je kent de stellingen en weet wat je kunt doen qua voorbereiding 

Kenmerken goed debat

Retorica 

1. Ethos: De persoonlijkheid en uitstraling van de zender (het vertrouwen dat je wekt bij de ontvanger)

2. Pathos: De emotie die je overbrengt als zender op de ontvanger 

3. Logos: De logica (onderbouwing, argumentatie) in de boodschap van de zender 

Wat is het belangrijkst voor je overtuigingskracht?

Ethos

Pathos

Logos

Retorica 

1. Ethos: 70%

2. Pathos: 20% 

3. Logos: 10% 

Voorbereiding debat 

1. Vier stellingen (twee conservatief/progressief en twee links/rechts)

3. Lagerhuisstijl: Helft van de partijen aan de ene kant, Helft van de partijen aan de andere kant. 

2. Elk debat: 10-12 min. Voor: opening (30 sec.) Tegen: slotwoord (30 sec.)

Wil je wat zeggen: digitaal handopsteken. Hou je bijdrage kort en krachtig. Door elkaar heen praten en persoonlijke aanval zijn minpunten. 

5. Leerlingen die debatteren: camera aan. Rest: Uit 

7. Deel niet deelnemende leerlingen is jury: Worden ingedeeld. 

Stellingen 

1. De erfbelasting moet worden verhoogd (links/rechts) 

2. De verkoop en consumptie van zowel hard- als softdrugs moet worden verboden (conservatief/progressief)

3. Mensen in de bijstand moeten een tegenprestatie leveren (links/recht)

4. Alle anticonceptiemiddelen moeten gratis verkrijgbaar zijn. 

(conservatief/progressief)

Tips 

1. Wek vertrouwen: sluit aan bij het referentiekader van de kiezer (herkenbare beelden, stemmen en uitspraken) 
2. Wek de aandacht: begin met iets anders/verassend/interessants. 
3. Hou de aandacht vast: maak video niet te lang (max. 2 min) 
4. Zet de kiezer aan het denken: Zeg niet wat de kiezer moet denken, maar laat ze zelf tot die conclusie komen. Stel bijvoorbeeld vragen. Niet: 'Deze persoon heeft niets voor u betekend', maar: Wat heeft deze persoon eigenlijk voor u betekend?  
5. Gebruik emotie en retorische middelen (vraag, drieslag, enz...) 
6. Heb een duidelijk doel en boodschap: Wie spreek je aan? Welke emotie wil je overbrengen? Wat moet de kiezer denken?  

Wat is goed en wat is slecht aan deze video?

Wat is goed en wat is slecht aan deze video?

Wat is goed en wat is slecht aan deze video?

Wat was de beste campagnevideo?

PVV

GL

AOC

Mogelijke stelling voor debat?