Les 2: Communicatie in de zorg

• Basiszorg
• MBO
• Studiejaar 1

Communicatie in de zorg

Vaardigheden:

• Hoe kom ik binnen.
  

Startopdracht

Kijk goed naar het filmpje.

1. Wat valt je op?
2. Wat neem je waar?
3. Wat roept dit voor gevoel op bij jou?
4. Wat zou je op een nette manier tegen haar willen zeggen?

Communicatie

Communicatie is het overdragen van informatie aan anderen. Dat gebeurt verschillende manieren.

• Verbaal (praten);
• Non-verbaal (lichaamstaal: gebaren, gezichtsuitdrukking, houding).

 

In communicatie is er altijd een:

• Zender  ->  De persoon die informatie geeft.
• Boodschap -> De informatie die je wilt overbrengen. Het is belangrijk dat de inhoud overkomt.
  
• Ontvanger ->  De persoon die luistert naar de zender om de informatie te ontvangen
  
• Medium ->  Het hulpmiddel om de boodschap over te brengen naar de ontvanger.
  

Kun je voorbeelden noemen hoe je straks in de praktijk gaat communiceren met zorgvragers of kinderen?

Wat als het mis gaat?

Dan kan er een miscommunicatie ontstaan.

Dit komt doordat:

• De boodschap wordt niet goed overgebracht door de zender
  
• De ontvanger heeft de boodschap niet begrepen
  
• De boodschap is niet duidelijk
  
• De omgeving zorgt ervoor dat de goede communicatie verstoort wordt
  

Hoe kom je binnen?

De binnenkomst is het eerste moment van contact. De eerste indruk wordt gevormd in een paar seconden.

Hoe jij binnenkomt is dus heel bepalend voor de relatie die jij opbouwt met de cliënt en hoe jij de zorg op een goede manier kunt verlenen.

 

Casus 1: 

Binnenkomst bij een slapende cliënt.

 De cliënt ligt te slapen in de kamer. De Helpende komt binnen om de ochtendzorg te bieden.

Handeling: De Helpende klopt zachtjes op de deur, wacht even en opent de deur voorzichtig om geen lawaai te maken. Ze houdt rekening met de privacy en gezondheid van de cliënt en zorgt ervoor dat ze rustig spreekt als de cliënt wakker wordt.

Aandachtspunten: Respecteer de slaap van de cliënt, praat rustig, observeer of de cliënt al wakker is voordat je iets onderneemt. Vraag eventueel of de cliënt zich klaar voelt voor de zorg.

Casus 2

Cliënt met gehoorproblemen.

De cliënt heeft een gehoorbeperking en hoort niet altijd dat iemand de kamer binnenkomt.

Handeling: De Helpende klopt stevig op de deur, komt binnen, en maakt oogcontact met de cliënt. Ze zorgt ervoor dat ze duidelijk zichtbaar is voor de cliënt voordat ze begint met praten. Ze houdt rekening met het feit dat de cliënt haar mogelijk niet heeft gehoord.

Aandachtspunten: Zorg dat je aandacht trekt op een respectvolle manier, gebruik duidelijke non-verbale communicatie (zoals gebaren), en wacht geduldig op de reactie van de cliënt.

Casus 3

Binnenkomst bij een cliënt met dementie.

De cliënt lijdt aan dementie en kan snel verward of angstig raken als iemand onverwachts binnenkomt.

Handeling: De Helpende klopt op de deur en wacht geduldig op een reactie, zelfs als dit langer duurt dan normaal. Als er geen antwoord komt, opent ze de deur langzaam, begroet de cliënt met een glimlach en stelt zichzelf duidelijk voor. Ze legt rustig uit waarom ze binnenkomt, zodat de cliënt zich veilig voelt.

Aandachtspunten: Geduldig en duidelijk communiceren, geen overhaaste bewegingen maken, herhaling kan nodig zijn, let op tekenen van verwarring of ongemak bij de cliënt.

Casus 4

Binnenkomst bij een onverwachte situatie (bijvoorbeeld valincident).

De Helpende hoort vanuit de gang een geluid dat duidt op een mogelijk incident, zoals een val.

Handeling: De Helpende klopt snel en stapt direct binnen om te controleren of de cliënt in orde is. Ze observeert de situatie snel, biedt kalmte en geruststelling, en onderneemt actie om hulp te verlenen of alarm te slaan, indien nodig.

Aandachtspunten: Snel reageren op noodsituaties, zorgen voor veiligheid, cliënt geruststellen, de juiste hulp inschakelen indien noodzakelijk.

Belangrijk

In alle situaties is het essentieel dat de Helpende de privacy van de cliënt respecteert, zorgvuldig handelt en communiceert met oog voor de specifieke behoeften van elke cliënt.