Cette leçon contient 22 diapositives, avec diapositives de texte et 2 vidéos.
Éléments de cette leçon
7.5 Afweer, 4 MAVO
Thema 7 Opslag, uitscheiding en bescherming
Basisstof 5, Afweer
Slide 1 - Diapositive
Slide 2 - Vidéo
Lichaamsvreemde stoffen
Dit zijn stoffen die niet in ons lichaam thuishoren.
Als deze stoffen je lichaam binnenkomen, verdedigt je lichaam zichzelf daartegen.
Dit kan gebeuren bij:
Infecties (bacteriën, schimmels, virussen)
Bloedtransfusies
Orgaantransplantatie
Slide 3 - Diapositive
Algemene afweer
In de meeste gevallen is je lichaam goed beschermt tegen het binnendringen van ziekteverwekkers.
Opperhuid: Ziekteverwekkers kunnen er moeilijk doorheen
Talg: Gaat aantasting tegen
Slijmvlies in de luchtwegen en darmwand: Moeilijk doordringbaar
Maagzuur: Het zuur doodt bacteriën.
Wittebloedcellen: maken ziekte verwekkers onschadelijk
Slide 4 - Diapositive
Specifieke afweer: antistoffen
Bepaalde witte bloedcellen reageren op ziekteverwekkers door antistoffen te gaan maken. Bijvoorbeeld bij besmetting met het coronavirus.
Op het oppervlak van een ziekteverwekker zitten eiwitten die niet in ons lichaam voorkomen. Deze onbekende eiwitten noemen we Antigenen
Slide 5 - Diapositive
Slide 6 - Diapositive
Natuurlijke immuniteit
Besmetting - Witte bloedcellen
maken antistoffen.
Antistoffen blijven enige tijd in het
bloed - goede afweer.
Geheugen - Witte bloedcellen
onthouden hoe de
antistoffen moeten worden
gemaakt.
Slide 7 - Diapositive
Koorts
Ziekteverwekkers kunnen giftige stoffen afgeven die je ziek maken.
Je lichaam reageert daarop door de lichaamstemperatuur te laten stijgen: Je krijgt koorts!
De hoge temperatuur gaat de ontwikkeling van ziekteverwekkers tegen.
Slide 8 - Diapositive
Medicijnen
Sommige medicijnen kunnen de afweer van je lichaam tijdelijk versterken.
Antibiotica doodt bacteriën (geen virussen!)
Vb: Voor de 2e wereldoorlog stierven er veel mensen aan tuberculose, door het gebruik van antibiotica komt het hier bijna niet meer voor.
Slide 9 - Diapositive
Infecties
Eenmaal in het lichaam vermenigvuldigen de ziekteverwekkers zich.
Bacteriën, schimmels,
virussen (of dieren).
Slide 10 - Diapositive
Specifiek
Iedere ziekteverwekker heeft zijn eigen specifieke eiwitten, dus antigenen.
Dat betekent dus ook dat tegen iedere ziekteverwekker een eigen specifieke antistof moet worden gemaakt.
Antistoffen worden gemaakt tegen antigenen.
Slide 11 - Diapositive
Slide 12 - Diapositive
Natuurlijke immuniteit
Als je een tweede keer besmet raakt met dezelfde ziekteverwekker, kunnen de witte bloedcellen snel en veel antistoffen maken. Je wordt dan niet ziek - Je bent Immuun.
Slide 13 - Diapositive
Natuurlijke immuniteit =
zelf ondergaan, je hebt de ziekteverwekker op een natuurlijke manier binnengekregen.
Bijvoorbeeld bij de Waterpokken.
Slide 14 - Diapositive
Kunstmatige immuniteit
Kunstmatige immuniteit bouw je op door het krijgen van een vaccinatie.
Een vaccin bevat een dode of verzwakte ziekteverwekker
Je lichaam reageert hier vervolgens weer op door antistoffen te gaan maken tegen deze ziekteverwekker (antigenen).
Slide 15 - Diapositive
Kinderen vaccineren
Het rijksvaccinatieprogramma bestaat uit verschillende vaccinaties:
D(K)TP-prik: Tegen difterie, kinkhoest, tetanus en polio (kinderverlamming).
BMR-prik: Tegen bof, mazelen en rodehond
HPV-prik = meisjes vanaf 12 jaar, tegen HPV, een virus dat bij meisjes baarmoederhalskanker kan veroorzaken.
Slide 16 - Diapositive
Actieve immuniteit
Actieve natuurlijke immuniteit =
Je wordt besmet met een ziekteverwekker.
Je lichaam moet zelf aan de slag met het MAKEN (actief) van de antistof. Als je daarna weer besmet raakt met de ziekte word je niet meer ziek
Actieve kunstmatige immuniteit =
Je wordt gevaccineerd.
Je lichaam moet zelf aan de slag met het MAKEN (actief) van de antistof.
Als je daarna weer besmet raakt met de ziekte word je niet meer ziek.
Slide 17 - Diapositive
Kunstmatige passieve immuniteit
Je wordt door een giftig (slang, spin etc.) of
hondsdol dier (hond, vos, vleermuis) gebeten.
Dan krijg je een SERUM toegediend dit zijn antistoffen. Je witte bloedcellen maken zelf geen antistoffen(passief). Passieve immunisatie.
Slide 18 - Diapositive
Natuurlijke passieve immuniteit
Baby krijgt via de placenta of de moedermelk de antistoffen.