Romantiek

De Romantiek
Negentiende eeuw
ca. 1790 - 1850
1 / 22
suivant
Slide 1: Diapositive
KunstMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 4-6

Cette leçon contient 22 diapositives, avec diapositives de texte et 2 vidéos.

Éléments de cette leçon

De Romantiek
Negentiende eeuw
ca. 1790 - 1850

Slide 1 - Diapositive

Na jarenlang veel geld aan de koning en en zijn vrouw af te moeten staan, zodat zij in weelde konden leven, kwam het Franse volk in opstand. Want het volk leefde in armoede. Deze opstand zorgde ervoor dat de Koning werd afgezet, berecht en samen met zijn vrouw onthoofd. 

Waar de Koning en de kerk het volk overheersten, ontstonden er nu nieuwe ideeën. Van vrijheid, gelijkheid en broederschap. Hierbij kwam een sterk Nationalistisch gevoel naar boven. > De Franse Revolutie

'De verlichting' was een stroming uit de 18e eeuw, waarbij een groep (vooral wetenschappers) kwam met het idee dat men de wereld goed kon leren kennen en begrijpen door gebruik te maken van je verstand.

Slide 2 - Diapositive

Tijdsgeest
Industriële revolutie, na uitvinding van de stoommachine
- Huisnijverheid verdrongen
- Trek uit het platteland naar fabriekssteden (urbanisatie)
- Fabrieken eisten steeds meer arbeider
- Explosieve groei in steden creëert nieuwe arbeidersklasse

- Uitvinding fotografie

Slide 3 - Diapositive

Ontstaan van de Romantiek
sociaal-maatschappelijke redenen:

> Geen geloof meer in de idealen van de verlichting, zoals geloof in vooruitgang, maakbaarheid en de rede (het verstand).

> De komst van de Industriële Revolutie. Wat zorgde voor overvolle steden, vervuiling en een groot verschil tussen de rijke fabriekseigenaren en de bezitloze arbeiders. 

Slide 4 - Diapositive

De Romantiek
De romanticus had hier onvrede mee en ‘vluchtte’ het liefst weg.
     Weg van overvolle steden, vervuiling en armoede. = 'excapisme'

Kunstenaars gingen autonoom aan de slag. Werkten niet meer in opdracht, maar verkochten hun eigen, persoonlijke en dus originele werk. Werken vanuit het gevoel was van belang. Individuele expressie en emotie! De kunstenaar werd hierbij zelfs tot genie verheven.



Slide 5 - Diapositive

Slide 6 - Vidéo

Welke thema's van de Romantiek zagen
we in het verhaal van Giselle terugkomen?

Slide 7 - Diapositive

Thema's uit de Romantiek
Escapisme = vluchten uit de harde (industriële) dagelijkse wereld in:
De Natuur – het sublieme landschap
Exotische bestemmingen
De (onmogelijke) liefde
Sprookjes, mythen, sagen
Het verleden, de eigen geschiedenis – nationalisme (volksverhalen)
De dood en het bovennatuurlijke
Dromen - hallucinaties

Slide 8 - Diapositive

Slide 9 - Vidéo

Dans en Romantiek
Nationalisme: Op zoek naar een nationale of regionale identiteit. 
Inspiratie uit het verleden: oude sprookjes, sagen en historische griezelverhalen. Excapisme: ontsnappen aan de werkelijkheid! 

Romantische dans gaat de hoogte in! Nieuw = 1 Dansen op spitzen.
2 Het 'Ballet Blanc': een akte waarin het bovennatuurlijke wordt uitgebeeld. Vrouwelijke witte geestverschijningen zweven in witte tutu's over het toneel. 3 Soms ondersteund door vliegmachines of liftmechanismen

Melodrama: theatraal in dans, kostuums en decors. Expressie en gevoel uitdrukken!
Menselijke emoties en dramatiek: onbereikbare liefde, heroiek. 


Slide 10 - Diapositive

Slide 11 - Diapositive

Theater en Romantiek

'Gesamptkunstwerk': een ideaal samenspel van alle kunsten.  
Richard Wagner beschouwd in zijn 'Der Ring des Nibelungen' poëzie, decor, mise-en-scène, handeling en muziek als een eenheid, of 'gesamptkunstwerk'. 

Een vernieuwing is de orkestbak, verscholen onder het toneel.
Zo kan het publiek de aandacht nog beter richten op het toneel.

Ook komt het publiek in het donker te zitten.

Slide 12 - Diapositive

Muziek en Romantiek
Programmamuziek: een verhaal uitbeelden of een gevoel tot uitdrukking brengen. Vaak zit er een nabootsing van de natuur in. De machtige natuur.

De luisteraar moet overdonderd worden met kolossale klankeffecten!
Modernisering van de muziekinstrumenten en grotere orkesten, zorgen voor een krachtiger effect, voor dramatiek
 

Slide 13 - Diapositive

Emotie
- In de verlichting stond het rationele denken centraal, nu weer terugkeren naar een onverklaarbaar menselijk bestaan



 - Het gevoel
 - De fantasie
 - De verbeelding
 - Het intuïtie
 - Het onderbewuste 
 - Het onverklaarbare
 - Het raadselachtige
The Nightmare, Henry Fuseli, 1781

Slide 14 - Diapositive

VOORSTELLING

Op welke manier zie je aan deze voorstelling, dat dit een werk uit de romantiek is?


VORMGEVING

Op welke  manier zie je aan de vormgeving dat dit een werk uit de romantiek is?
Der Wanderer über dem Nebelmeer, Caspar David Friedrich, 1818

Slide 15 - Diapositive

Vrijheid en autonomie van de kunstenaar.

Individualisme:
eigen stijl/expressie! 
De originele, geniale
kunstenaar. 

Meer dan nabootsing van de natuur,
overweldigend en grenzeloos. 

Ideaalbeeld: de geniale kunstenaar
Is volkomen vrij in zijn kunstzinnige uittingen. Geen regels!
Der Wanderer über dem Nebelmeer, Caspar David Friedrich, 1818

Slide 16 - Diapositive

Natuurgeweld!
De natuur is het onderwerp geworden, ipv de mens in een historisch onderwerp. Zoals voorgeschreven door de academische tradities.
Met een grove schilderstoets ipv gedetailleerd.  

Slide 17 - Diapositive

Exotisme
- Industrialisatie maakt verre reizen mogelijk door middel van stoom treinen.

- Oriënt wordt getypeerd als irrationeel, sensueel, primitief, feminien
- Westen de sterke, rationele, democratische, progressieve, masculiene

Eugène Delacroix, Vrouwen van Algiers, 1834
Royal Pavilion, Brighton, John Nash

Slide 18 - Diapositive

Nationalisme:
Door de komst van de trein, de stoomschepen en het kolonialisme, kwamen verre exotische werelden ineens dichtbij. 

Slide 19 - Diapositive

De romantiek maakte nationalistische gevoelens los, 
waarin het eigen land, de eigen taal
en geschiedenis en de
traditionele normen en waarden werden verheerlijkt.

Nieuw: het museum!
Zoals het Rijksmuseum.

Slide 20 - Diapositive

Gothic revival: verlangen naar het collectieve vakmanschap uit de Gotiek (middeleeuwen): neo-gotiek (nieuwe gotiek) 
Kritiek op de industrialisatie, waar een arbeider anoniem en vervangbaar is. Excapisme: terug in de tijd, toen het leven nog goed was. Romantiseren! 

Slide 21 - Diapositive

Arts and Crafts

Kritiek op de kwaliteit van industriële producten. 
Vraag naar ambacht

Industrialisatie=
te anoniem, geen gevoel, niet persoonlijk. 
Handwerk heeft dat wel!

Slide 22 - Diapositive