BS 3 Gedrag

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

BS 3 Gedrag

Wat gaan we doen?

Herhaling basisstof 2

Eerste uitleg basisstof 3

Opdrachten maken

Tweede uitleg basisstof 3

Verder werken

Evaluatie

Leerdoelen

• Je kunt toelichten wat gedrag is en beschrijven hoe gedrag tot stand komt.
  

• Je kunt uitleggen dat gedrag het resultaat is van de relatie van een organisme met zijn omgeving.

• Je kunt een eenvoudig gedragsonderzoek beschrijven.

Gedrag

• Alles wat mensen en dieren doen is gedrag.
  Bijv. Lachen, slapen, eten, dansen, schreeuwen enz.

• Gedrag bestaat uit handelingen. 

Gedrag is in essentie alles wat dieren en mensen doen. Of het nu dansen is, schreeuwen, eten of slapen. Dit is allemaal gedrag.

En gedrag bestaat uit verschillende handelingen. Denk aan eten, je moet het vinden, voorbereiden op eten en afruimen als je klaar bent.

Adequaat gedrag

Gedrag = alle waarneembare handelingen/ gedragselementen van een dier of mens

Gedrag is gericht op het handhaven of verbeteren van de fysiologische toestand of omgevingssituatie

Adequaat gedrag = gedrag dat de overlevingskansen en fitness van een dier vergroot

Gedragssysteem

Gedrag: Opeenvolging van handelingen (gedragselementen)

Gedragssysteem: Gedragselementen met gezamenlijk doel

Gedragssysteem voorbeelden:

Voedingsgedrag

Verzorgingsgedrag

Baltsgedrag

Gedragsketen

Gedragsketen = het opvolgen van handelingen in vaste volgorde.

Gedragsketen: keten van gedragselementen in een vaste volgorde

Prikkels kunnen afkomstig zijn uit het lichaam of uit de omgeving.

Externe prikkels: Via zintuigen zoals oren en ogen ontvangt een dier uit zijn omgeving.

Interne prikkels: Via receptoren in het lichaam. Wanneer een waarde te veel afwijkt van de normwaarde is dat een  voor bepaalde receptoren. Bijv: de voedingstoestand, vochttoestand en temperatuur. 

Motivatie

Motivatie is de bereidheid tot het verrichten van bepaald gedrag

Motivatie

Motivatie

Aan het werk

Opdracht 32 t/m 35

Periodieke invloeden

Is een regelmatige terugkerende schommelingen van prikkelsterkten in het interne of externe milieu.

• Voortplantingsprikkel
  
• Biologische klok
  
• Daglengte
  
• Temperatuur

Periodieke invloeden

Interne communicatie geregeld door hormoonstelsel en zenuwstelsel. 

Dit beïnvloedt weer motivatie voor bepaald gedrag. 

Concentratie hormonen veroorzaken voortplantingsgedrag, maar daglengte beïnvloedt ook voortplantingsgedrag. 

Bij vogels krimpen geslachtorganen als hormoonspiegel afneemt.

Ethologie 

Ethologie = onderzoek naar het gedrag 

Het observeren van dit

gedrag beschrijf je altijd objectief!

Geen meningen, Wel feiten!!!!

Ethogram en protocol

Om gedrag te onderzoeken worden ethogrammen en protocollen gebruikt om alle handelingen te noteren.

ethogram

afkortingen van alle handelingen

protocol

scoren van frequentie van deze handelingen

Huiswerk

Maken opdracht 32 t/m 41

Klaar?

Werk aan je PO

Evaluatie

• Kan je toelichten wat gedrag is en beschrijven hoe gedrag tot stand komt?

• Kan je uitleggen dat gedrag het resultaat is van de relatie van een organisme met zijn omgeving?

• Kan je een eenvoudig gedragsonderzoek beschrijven?