9.7 (oud) Nederland 1918 - 1939, een verzuilde samenleving

Onderwerpen Nederland in het Interbellum: 
  • Verzuiling
  • Nederlandse economie
  • NSB
  • Nederlands-Indië
  • Neutraliteit
1 / 15
suivant
Slide 1: Diapositive

Cette leçon contient 15 diapositives, avec diapositives de texte et 3 vidéos.

Éléments de cette leçon

Onderwerpen Nederland in het Interbellum: 
  • Verzuiling
  • Nederlandse economie
  • NSB
  • Nederlands-Indië
  • Neutraliteit

Slide 1 - Diapositive

Verzuiling: het leven van ieder individu wordt bepaald door de 'zuil' (RK/Prot/Lib/Soc) waarin hij of zij is opgegroeid.
  • Eerste aanzet door Abraham Kuyper (1837-1920):
  • Oprichting ARP (1879) en:
  • - eigen krant (de Standaard)
  • - eigen universiteit (VU)
  • - eigen 'Scholen met den Bijbel'
  • - eigen detaillisten
  • - eigen koren en muziekverenigingen
  • - jongerenvereningen
  • - geitenfokvereningen etc
  • Ook partners moesten in de eigen kring worden gevonden

Slide 2 - Diapositive

Andere uitingsvormen van 'Verzuiling':

Slide 3 - Diapositive

Ondanks verzuiling bleek Nederland wel bestuurbaar:
  • Traditie van tolerantie
  • Binnen eigen zuil individuele ontplooiing
  • 'Uitruil' van programmapunten > Pacificatie (1917):
  • -  algemeen kiesrecht
  • -  financiële gelijkstelling onderwijs
  • -  evenredige vertegenwoordiging
  • 'Pacificatie aan de top en polarisatie aan de basis', zie coalitiekabinetten
Coalitiekabinet Colijn II (1933-35): RKSP, ARP, CHU, VDB, LSP, partijloos 

Slide 4 - Diapositive

Na WO II: Ontzuiling door
  • 1.  Samenwerking in verzet verruimde blik op elkaar
  • 2. Wederopbouw na WO II vereiste samenwerking
  • 3. Ontkerkelijking, van invloed:
  •     -  Komst verzorgingstaat (afname sociale functie kerk)
  •     -  Toename welvaart > andere keuzes in weekenden +
  •     -  Komst tv > meer zicht op opvattingen in andere zuilen

Slide 5 - Diapositive

0

Slide 6 - Vidéo

Slide 7 - Diapositive

De Nederlandse economie in het Interbelleum:
  • Na WO I problemen met export (o.a door situatie in Dld)
  • vanaf 1925 herstel wereldeconomie > ontwikkeling industrie o.a.
  • Fokker (vliegtuigbouw) en Phlips (gloeilampen)
  • Gevolg: uitbouw sociale voorzieningen, oa ambtenarenpensioen
  • 1929: Beurskrach > Wereldcrisis >
  • vanaf 1931 ook Nederland zwaar getroffen, zeker na:
  • devaluatie munteenheid in Frankrijk, Engeland en Amerika.

Slide 8 - Diapositive

Reactie regering Colijn (1933 -1939, ARP)
  • 'Aanpassingspolitiek' >
  • bezuinigingen oa:
  • - stempelen
  • - korten ambtenarensalarissen +
  • - uitkeringen, 'steun' >
  • muiterij op de 7 Provinciën ('33)
  • opstanden in de 'Jordaan' ('34)
  • 1936: gouden standaard opgeheven > enig herstel



Slide 9 - Diapositive

Nationaal Socialistische 
Beweging (1931) 
  • olv Mussert
  • leiderschapsprincipe
  • 'democratie is onwerkbaar'
  • 1935: 8 % van de stemmen (Prov Staten)
  • landelijk maximaal slechts 4 % door:
  • - verzuiling
  • - tegenwerking overheid (verbod lidm.)
  • - anti-semitisme van de NSB
  • - openlijke sympathie voor Hitler:

  • WA  (knokploeg in zwarte uniformen) 
  • 'Volk en Vaderland'

Slide 10 - Diapositive

propaganda documentaire over NSB
mooi tijdsbeeld  
(50 minuten)

Slide 11 - Diapositive

Slide 12 - Vidéo

Nederlands-Indië
  • Intenationale problemen:
  • - Wereldcrisis > bezuinigingen
  • - dekolonisatie > Soekarno:
  • * leider PNI (1927)
  • * doel: geheel vrij van Nederland
  • 1945/49: onafhankelijkheid Indonesië 

Slide 13 - Diapositive

Neutraliteit
  • lange traditie
  • na 1933: strenger asielbeleid:
  • - crisisjaren 
  • - handelsbelangen
  • - na 1938 ('Kristallnacht'):
  • - meer joden opgenomen >
  • kamp Westerbork ingericht

Slide 14 - Diapositive

Slide 15 - Vidéo