3.3 De waarde van geld/3.4 Waar komt geld vandaan?

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

3.3 De waarde van geld/3.4 Waar komt geld vandaan?

LH4.ec1

Planning

- Terugblik paragaaf 3.2
- Paragaaf 3.3 + 3.4

- Aan de slag! 

- Terugblik en afsluiting 

Welke verschijningsvormen werden vroeger gebruikt als geld? Welke technische eisen zijn er?

Vraagstuk: 'De Bitcoin als nieuwe verschijningsvorm van geld'. Ga in tweetallen op onderzoek uit naar hoe de bitcoin in de praktijk werkt. Beschrijf hierbij voor- en nadelen van deze verschijningsvorm, waarbij je de koppeling maakt met de stof uit deze paragaaf.

Huiswerk bespreken! 

- Lees paragaaf 3.2 door en maak de opdrachten 2 T/M 9. 

Heb je vragen? Steek je vinger op. 

Leerdoelen 3.3

- De vier waarden van geld onderscheiden.

- De wet van Gresham toelichten. 

Chartaal en giraal geld 

- Chartaal (intrinsiek, nominaal, reële en externe waarde)

- Giraal (reële waarde, externe waarde en nominale waarde)

Vier waarden van geld

- Intrinsieke waarde (waarde van het materiaal)

- Nominale waarde/extrinsieke waarde (waarde op het geld)

- Reële waarde/interne waarde (koopkracht)

- Externe waarde (wisselkoers)

Waarde in de praktijk

- Nominaal en extrinsiek blijft gelijk

- Intrinsieke waarde schommelt (goud)

- Reële waarde (waarde van de euro en koopkracht)

- Geldontwaarding door inflatie (daling van reële waarde)

Hoezo blijft chartaal geld in omloop als de nominale waarde groter is dan de intrinsieke waarde?

Schema

Leerdoelen 3.4 

- De rol van de centrale bank bij geldschepping beschrijven.

- Verband tussen maatschappelijke geldhoeveelheid en inflatie beschrijven. 

Wat is het gevolg voor de economie als de geldontwaarding in een hoog tempo doorzet?

Centrale bank

- Omloop van chartaal geld en reguleren van giraal geld

- Bank van de banken (algemene banken en handelsbanken)

- De Nederlandse bank (DNB)

- Onderdeel van netwerk met banken

- Geldschepping (in omloop brengen van nieuw geld)

- Europese centrale bank (ECB leidt het netwerk; zie aantekening uit de les)

Uitgifte van chartaal geld

- Nieuw munt- en papiergeld naar DNB

- DNB verspreidt het naar handelsbanken

- Vervolgens naar automaten en bankloketten

- Controle door DNB en vervolgens vernietiging of terug in omloop

- DNB en ECB weten hoeveel chartaal geld er in omloop is

Wat is het gevolg als er massaal meer geld in omloop wordt gebracht?

Reguleren van girale geldhoeveelheid

- Via rente invloed op hoeveelheid girale geld

- ECB verlaagt rente, handelsbanken lenen goedkoper, klanten kunnen goedkoper lenen, girale hoeveelheid stijgt. 

- Maatschappelijke geldhoeveelheid (gezinnen en bedrijven)

Monetair beleid en inflatie 

- Streefinflatie is 2%

- Lager dan streefrente, betekent rente verlagen

- Hoger dan streefrente, betekent rente verhogen 

Aan de slag! 

- Lees paragaaf 3.3 door en maak 1 T/M 4.

- Lees paragaaf 3.4 door en maak 1 T/M 4. 

Heb je vragen? Steek je vinger op of overleg zachtjes! 

Leerdoelen 3.3

- De vier waarden van geld onderscheiden.

- De wet van Gresham toelichten. 

Leerdoelen 3.4 

- De rol van de centrale bank bij geldschepping beschrijven.

- Verband tussen maatschappelijke geldhoeveelheid en inflatie beschrijven. 

Terugblik en afsluiting

• Terugblik paragaaf 3.2
• Paragaaf 3.3 + 3.4

• Volgende les! 

• vragen? opmerkingen?