week 20

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Planning woensdag

- Uitleg over proefwerk in de toetsweek

- Instructie Lezen hoofdstuk 4

- Zelfstandig werken

Het laatste proefwerk Nederlands in de brugklas:

- Lezen hoofdstuk 4, 5 en 6

- Woordenschat hoofdstuk 4, 5 en 6 (vooral de strategieën)

Goedemorgen klas 2C

Vandaag...

- stillezen

- Lezen hoofdstuk 1

Leerdoelen:

-Ik kan tekstverbanden herkennen aan de hand van signaalwoorden

- Ik kan chronologische, opsommende, tegenstellende en toelichtende verbanden in een tekst herkennen

Welke manier van lezen gebruik je
om het onderwerp van een tekst
te vinden?

1. oriënterend lezen
2. globaal lezen
3. zoekend lezen
4. precies lezen

Hoe vind je de hoofdgedachte
van een tekst?

1. Oriënterend lezen
2. Zoekend lezen
3. Globaal lezen
4. Precies lezen

 H4 Lezen

Signaalwoorden

Geven aan op welke manier de woorden, zinnen
en alinea´s in de tekst samenhangen.

Bijvoorbeeld: later, terwijl, ten eerste, ook, maar, toch.

De samenhang noemen we tekstverband.

 H4 Lezen

Chronologisch verband: Tijdsvolgorde
Signaalwoorden: vroeger, later, nu, eerst, daarna, vervolgens.

Voorbeeld: Vroeger was niet erg, nu wel.

Opsommend verband: Opsomming

Signaalwoorden: ten eerste, ten tweede, om te beginnen, ook, verder, ten slotte ?+ getallen of 'dots' (-, *)

Voorbeeld: Ten eerste wil ik dat je oplet, ten tweede wil ik dat je aantekeningen maakt.

 H4 lezen

Tegenstellend verband: Tegenstelling

Signaalwoorden: tegenover, maar, hoewel, echter, toch.

Voorbeeld: Je hoeft dit nu nog niet te leren, maar het is wel belangrijk

Toelichtend verband: extra info, voorbeelden 

Signaalwoorden: bijvoorbeeld, zoals, denk aan

Voorbeeld:  Ik ben dol op exotisch fruit, zoals ananas, granaatappel en limoen.

Tekstverbanden geven verbanden aan tussen ....

1. teksten
2. woorden
3. woorden, zinnen
4. woorden, zinnen, alinea's

Bij welk tekstverbanden horen de signaalwoorden 'ook', 'bovendien' en 'tevens'?

1. opsomming
2. tegenstelling
3. tijdsvolgorde (chronologisch)
4. reden

Chronologisch 

verband

Opsommend 

verband

Tegenstellend

verband

Toelichtend verband

Sleep het signaalwoord

naar het juiste verband

Eerst

Bovendien

Maar

Bijvoorbeeld

Tekstverbanden, het woord 'maar' hoort bij een .......tekstverband

1. opsommend
2. chronologisch (tijd)
3. tegenstellend
4. toelichtend

En nu...

Maak de opdrachten van hoofdstuk 4 Lezen.

Dit wordt huiswerk voor volgende week.

Planning maandag

- Herhalen Lezen hoofdstuk 4 

- Instructie Woordenschat hoofdstuk 4

- Zelfstandig werken

Goedemorgen klas 2C

Vandaag...

- stillezen

- Lezen hoofdstuk 1

Leerdoelen:

-Ik kan tekstverbanden herkennen aan de hand van signaalwoorden

- Ik kan chronologische, opsommende, tegenstellende en toelichtende verbanden in een tekst herkennen

chronologisch - voorbeeld

Als je met de Thalys van Amsterdam naar Parijs reist, maak je drie tussenstops: eerst in Rotterdam, dan in Antwerpen en vervolgens in Brussel.

chronologisch - voorbeeld

Als je met de Thalys van Amsterdam naar Parijs reist, maak je drie tussenstops: eerst in Rotterdam, dan in Antwerpen en vervolgens in Brussel.

opsomming- voorbeeld

Mijn vrije tijd gebruik ik voor leuke dingen. In de eerste plaats sport ik graag. Verder houd ik van televisiekijken. Ook vind ik het heerlijk een spannend boek te lezen.

opsomming- voorbeeld

Mijn vrije tijd gebruik ik voor leuke dingen. In de eerste plaats sport ik graag. Verder houd ik van televisiekijken. Ook vind ik het heerlijk een spannend boek te lezen.

Je kan er "punten" van maken

In haar vrije tijd doet zij:

- sport

- televisiekijken

- boeken lezen

tegenstelling

maar, daarentegen, echter, integendeel, enerzijds-anderzijds etc.

tegenstelling - voorbeeld

Op internet zijn veel bedriegers actief. Maar de politie doet er veel te weinig aan om ze op te sporen.

tegenstelling - voorbeeld

Op internet zijn veel bedriegers actief. Maar de politie doet er veel te weinig aan om ze op te sporen.

toelichtend

bijvoorbeeld, zo, als, denk aan, neem nou

toelichtend - voorbeeld

Adriana kookt graag buitenlandse gerechten, zoals couscous

toelichtend - voorbeeld

Adriana kookt graag buitenlandse gerechten, zoals couscous

Welk verband herken je in de volgende zin?

Hoewel Marit niet had geleerd voor het examen, haalde ze toch een voldoende.

1. Tegenstelling
2. Tijdsvolgorde
3. Opsomming
4. Vergelijking

Welk verband herken je in de volgende zin?

Mijn broertje wil graag een ijsje, een appeltaart, een glad drinken en een pizza.

1. Tegenstelling
2. Toelichting
3. Opsomming
4. Chronologie

Welk verband herken je in de volgende zin?

Eerst ga je naar de kapper en vervolgens ga je nieuwe schoenen kopen.

1. Tijdsvolgorde
2. Tegenstelling
3. Toelichting
4. Opsomming

Hoofdstuk 4 Woordenschat

Je leert:

- een nieuwe woordraadstrategie 'zoek een tegenstelling' gebruiken

De betekenis van woorden raden

Hoe zat het ook alweer? 

Wat doe je als je de betekenis van een woord in een tekst niet weet?

Een synoniem

Een betekenis

Een voorbeeld

De docent vraagt wie er absent is, maar er is niemand afwezig.

We moeten de theorie letterlijk, zoals het er staat, overschrijven.

De theorie gaat over spreekwoorden, zoals 'de appel valt niet ver van de boom'.

Let op: zoals, bijvoorbeeld, een voorbeeld van

Geef zo veel mogelijk tegenovergestelde woorden binnen 1 minuut.

Een tegenstelling zoeken

Je kunt de betekenis van een onbekend woord soms begrijpen doordat er in de tekst een tegenstelling van dat woord staat. 

Voorbeeld:

Toms ouders sliepen in een riante caravan, maar hij lag zelf in een klein tentje.

Het woord riant is een tegenstelling van klein. Riant betekent dus groot.

Nieuwe games zijn vaak prijzig, maar in de uitverkoop zijn ze goedkoop.

Het woord prijzig is een tegenstelling van goedkoop. Prijzig betekent dus duur.

!!! Let op deze woorden: maar, anderzijds, daarentegen, echter, hoewel, aan de andere kant. !!!

Een tegenstelling kun je herkennen aan de vorm.

• Soms bestaat de tegenstelling uit het basiswoord plus een voorvoegsel als a-, on-, in-, il-, im-, ir- (= niet-):

– symmetrisch ↔ asymmetrisch; zorgvuldig ↔ onzorgvuldig; actief ↔ inactief

• Soms wordt de tegenstelling gevormd door het voorvoegsel te vervangen:

– ingang ↔ uitgang; optimist ↔ pessimist

De tegenstelling kan ook een heel ander woord zijn:

– netjes ↔ slordig; slim ↔ dom; globaal ↔ gedetailleerd

Maak zelf een zin waarin een tegenstelling voorkomt. Gebruik ook een van de volgende woorden: maar, daarentegen, echter, hoewel, aan de ene kant... aan de andere kant

Aan het werk

Ga aan de slag met H4 Woordenschat. 

Klaar? Zorg dat ook hoofdstuk 4 Lezen af is.