1.3 deel 2

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 1

	Vak: Mens en Maatschappij Hoofdstuk: 1.3
1.	Lesopening
2.	Lesdoel + leergebiedoverstijgende doelen
3.	Arrangementen + mini-check
4.	Instructie
5.	Begeleid inoefenen
6.	Zelfstandig werken
7.	Evaluatie

1. Lesopening LJ1

LJ1: Pak je boek van M&M en open deze op blz 31.

LJ2: Werk nog even verder aan een ander vak, tot ik jullie de instructie geef. 

2. Lesdoel & leergebiedoverstijgende doelen

Aan het eind van deze les:

- weet je wat het verschil is tussen welvaart en welzijn en hoe je met die begrippen kunt zien of inwoners van een land rijk of arm zijn

- weet je wat bnp/hoofd betekent en begrijp je wat het zegt over hoe arm of rijk een land is

Leergebiedoverstijgende doelen: 

Samenwerkend leren:

- kan het groepsbelang voor het eigen belang stellen

- vervult verschillende rollen 

3. Arrangementen + mini-check

Verdiept arrangement (8 gemiddeld of hoger): niemand

Iedereen doet mee met de mini-check. 

Als er veel welvaart is in een land, is ook de rijkdom groot.

1. Juist
2. Onjuist

Welkantwoord hoort bij slechte levensomstandigheden?

1. dagelijks in de file staan
2. één auto per gezin
3. kinderen gaan niet naar school
4. ziekenhuis in een andere stad

Sleep naar de juiste plek

In rijke landen hebben mensen meer dan genoeg geld voor hun basisbehoeften.

In rijke landen is veel rijkdom of

In arme landen is veel

Deze mensen hebben niet genoeg geld voor hun

welvaart

basisbehoeften

armoede

Als je niet genoeg geld hebt voor de basisbehoeften, leef je in armoede en in slechte ...

1. gezondheidszorg
2. economie
3. welvaart
4. levensomstandigheden

Wie maakt wat? 

Had je alle vragen van de mini-check goed? Dan mag je zelfstandig aan het werk. 
Je maakt opdracht 5 t/m 9 op blz 31 t/m 33

De rest doet mee met de instructie. 

6. Zelfstandig werken LJ1

Je maakt zelfstandig opdracht 5 t/m 9 op blz 31 t/m 33.

Ben je klaar?

Dan kijk je de opdrachten na.

Daarna maak je de verdiepingsopdrachten op blz 35

1. Lesopening LJ2

Pak je boek van M&M en open deze op blz 29.

2. Lesdoel & leergebiedoverstijgende doelen

Aan het eind van deze les:

- kun je uitleggen hoe je de ontwikkeling van de aarde kunt zien in fossielen en gesteenten

- kun je uitleggen hoe steenkool, aardolie en aardgas ontstaan zijn.

Leergebiedoverstijgende doelen: 

Samenwerkend leren:

- kan het groepsbelang voor het eigen belang stellen

- vervult verschillende rollen 

3. Mini-check + arrangementen

Verdiept arrangement (8 gemiddeld of hoger): Niemand

Iedereen doet mee met de mini-check op Lesson Up. 

Wat is een fossiel?

1. Versteende resten van klei en bomen
2. Opgestapelde dode plantenresten
3. Versteende resten van schelpen of dieren
4. De techniek van het inpolderen van een meer

Hoe ontstaan fossielen?

1. Langzaam levend begraven onder bijv. modder
2. Snel levend begraven onder bijv. modder
3. Door winterslaap langzaam verdwenen onder bijv. modder

Wat is een delfstof?

1. Een energiebron die ontstaat door druk
2. Een ander woord voor steenkool
3. Een energiebron of grondstof die nuttig is voor de mens

Steenkool

Fossiel

Geologische 

tijdschaal

Aardolie

Wie maakt wat?

Had je alle vragen van de mini-check goed? Dan mag je zelfstandig aan het werk. 

De rest doet mee met de instructie. 

Je maakt: 

Je leest de theorie op bladzijde 29 & 30. 

Hierna maak je opdracht 6 t/m 10 op blz. 29 t/m 31

4. Instructie

Fossielen en gesteenten

Hoe kunnen we iets te weten komen over de omstandigheden van vroeger?

• Fossielen: versteende overblijfselen van planten/dieren 
  
• Bodemlagen
  

Steenkool, aardolie en aardgas

Een energiebron of grondstof in de bodem die nuttig is voor de mens = een delfstof 

Er zitten 3 belangrijke energiebronnen in de Nederlandse ondergrond:

• Steenkool: ontstaat uit plantenresten door druk van nieuwe bodemlagen
  
• Aardolie: ontstaat uit plankton door de druk van nieuwe bodemlagen 
  
• Aardgas: ontstaat uit aardolie en steenkool die onder druk staan
  

Belangrijke begrippen

aardgas: gasvormige (brand)stof, onder hoge druk ontstaan uit aardolie of steenkool. 

aardolie: vloeibare (brand)stof, onder hoge druk ontstaan uit dood plankton. 

delfstof: voor de mens nuttige brandstof en grondstof in de bodem. 

fossiel: een (versteend) overblijfsel of afdruk van een dier of plant

kalksteen: gesteente ontstaan uit resten van zeediertjes met kalkskeletten

steenkool: vaste (brand)stof, onder hoge druk ontstaan uit plantenresten

zout: stof die overblijft als zeewater verdampt. 

5. Begeleid inoefenen

Vind je het nog lastig? Dan maken we samen opdracht 7

De rest gaat zelfstandig aan de slag met de opdrachten. 

 

Je maakt: 

Je leest de theorie op bladzijde 29 & 30. 

Hierna maak je opdracht 6 t/m 10 op blz. 29 t/m 31

6. Zelfstandig werken

LJ 1- Je maakt zelfstandig opdracht 5 t/m 9 op blz 31 t/m 33.

LJ 2 - Je maakt je opdracht 6 t/m 10 op blz. 29 t/m 31

Ben je klaar?

Dan kijk je het werk na en verbeter je waar nodig. 

LJ 1- Daarna maak je de verdiepingsopdrachten op blz 35

LJ 2 - Daarna maak je de verdiepingsopdrachten op blz. 33

 

7. Evaluatie LJ1 

Hoe ging de les?

Heb je nog vragen of vind je nog iets lastig? 

Lesdoelen: 

- weet je wat het verschil is tussen welvaart en welzijn en hoe je met die begrippen kunt zien of inwoners van een land rijk of arm zijn?

- weet je wat bnp/hoofd betekent en begrijp je wat het zegt over hoe arm of rijk een land is?

7. Evaluatie LJ2

Hoe ging de les?

Heb je nog vragen of vind je nog iets lastig? 

Lesdoelen: 

- kun je uitleggen hoe je de ontwikkeling van de aarde kunt zien in fossielen en gesteenten?

- kun je uitleggen hoe steenkool, aardolie en aardgas ontstaan zijn?

Huiswerk & Toetsen

Huiswerk LJ1: 

Vrijdag 30 september

1.3 opdracht 5 t/m 9

Huiswerk LJ2: 

Vrijdag 30 september

1.3 opdracht 6 t/m 10

Toetsen LJ1: 

Toetsen LJ2: