De Speld 1.1

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Schrijfopdrachten taalkunde

Je puntenaantal (max 10) komt als cijfer in SOM (weging 0)

Woordsoorten

Deze week start je met leestekens (blok 6).

Vooruitblik

Eindproduct: artikel voor De Speld

Deadline: 21 april 2023 via SOM.

Module taalkunde

Blok 5: wat is een betrekkelijk voornaamwoord?

Module taalkunde

Huiswerk vóór de volgende les:

Blok 5

Opdracht 1-4

Waarom werk je aan grammatica en spelling?

Het gaat niet alleen om wát je zegt, maar ook om hoe je het zegt of schrijft. Een gevarieerde, verzorgde tekst komt beter en professioneler over.

Hoe ga je dit oefenen?

Je verdiept je in woordsoorten, leestekens, werkwoordspelling en zinsdelen. Je maakt zelfstandig opdrachten en kijkt zelf na. Je moet op tijd je vragen stellen aan je docent.

Wat is het doel?

Je kunt een artikel voor De Speld schrijven aan de hand van de keuze uit een aantal onderwerpen. Je past hier alle onderdelen van grammatica en spelling bewust en zichtbaar toe. Weging: 2 keer.

Zelfstandig leren

Je doet zelfstandig onderzoek naar regels en afspraken omtrent spelling en grammatica.

In de les: voorbeelden en oefenen

Voorbeeld van een cijfer

Woordsoorten: 8 (max 10)

Spelling (leestekens): 6 (max 10)

Zinsdelen: 6 (max 10) / schrijfopdrachten: 7

Fouten: 

werkwoordspelling: 2 fouten (=-4p)

fouten in leestekens/zinsbouw: 2 fouten (=-2p)

Havo: [(8+6+7)-6] / 30 x 9 + 1 = 5,5

Vwo:  [(8+6+7)-6] / 30 x 10 = 5,0

Je hebt veel kennis nodig: grammatica en spelling

Je moet hebben geoefend en je moet de regels kennen en begrijpen

Je kunt de juiste keuzes maken in je eigen tekst

Je kunt al je kennis en vaardigheden integreren

woordsoorten

spelling 1

spelling 2

Zorg voor een goede voorbereiding op de lessen. Onderzoek, oefen en stel vragen.

In de les: veel oefenen met schrijfvaardigheid.

Maak aantekeningen, maak de opdrachten (zo verwerk je de theorie) én stel de goede vragen.

Module taalkunde

Blok 5: wat is een betrekkelijk voornaamwoord?

Module taalkunde

Huiswerk vóór de volgende les:

Blok 5

Opdracht 1-4

Weet je nog: bijvoeglijke bepaling

Geen eigen zinsdeel

Het is een zinsdeel binnen een zinsdeel

Het geeft extra informatie over een zinsdeel

Meestal een bijvoeglijk naamwoord of een bezittelijk voornaamwoord

Weet je nog: bijvoeglijke bepaling

Ik luisterde naar de man.

Ik luisterde naar de enthousiaste man.

Ik luisterde naar de enthousiaste man, die een interessant verhaal deelde.

Betrekkelijke voornaamwoorden

Die, dat, wat

Het betrekkelijk voornaamwoord betrekt vaak een hoofdzin met een bijzin.

De man, die daar zit, heeft de jackpot gewonnen.

(bijvoeglijke bijzin - zegt iets over zelfstandig naamwoord man)

• Die
• Verwijst naar de-woorden (kinderen, jongen, telefoon, vrouw, tafel)
• Wat moet ik met kinderen die hun huiswerk niet maken?
• Dat
• Verwijst naar het-woorden (meisje, huisje, boek, drinken, virus, feest)
• Het virus dat nu heerst, heeft rampzalige gevolgen voor de leefbaarheid.
• Wat
• Verwijst naar een onbepaald voornaamwoord, overtreffende trap of een hele zin.
• Dit is het ergste wat ik ooit heb gezien!
  

Let op: een betrekkelijk voornaamwoord maakt het verschil in betekenis.

1. Die leraar slaat vanuit het niets een meisje, dat ik heel vervelend vind.
   
2. Die leraar slaat vanuit het niets een meisje, wat ik heel vervelend vind.
   
3. Het virus dat nu heerst, is het ergste dat ik ooit heb meegemaakt.
   
4. Het virus dat nu heerst, is het ergste wat ik ooit heb meegemaakt.

Zin 1: je vindt het oké dat de leraar het meisje slaat, want je vindt het meisje vervelend. (dat verwijst naar een het-woord)

Zin 2: je vindt het vervelend dat de leraar vanuit het niets een meisje slaat (wat verwijst naar een hele zin)

Zin 3: je hebt meerdere virussen meegemaakt, maar het coronavirus is erger dan de andere virussen.

Zin 4: je hebt meer gebeurtenissen in je leven, maar dit coronavirus is het ergste.

Wanneer gebruik je die als betrekkelijk voornaamwoord?

Bedenk een zin met wat als betrekkelijk voornaamwoord.

Is irriteren een wederkerend werkwoord?

Welke betrekkelijke voornaamwoorden gebruik je bij:

doolhof

deksel

percentage

Welk betrekkelijk voor-naamwoord ontbreekt?

Hij is vooral geïnteresseerd in een proces [    ] hem helpt.

Wat heeft een betrekkelijk voornaamwoord te maken met de bijvoeglijke bepaling?

Wat is het verschil tussen een bijvoeglijk bepaling en een bijvoeglijke bijzin?

Bedenk een zin met die als aanwijzend voornaamwoord.