Kennismaken Doelgroepen GGZ

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 2

Doelgroep GGZ

1. Een stukje geschiedenis en nu

Huisarts en POH GGZ

Basis GGZ

Specialistische GGZ

Langdurige GGZ

Direct toegankelijk

Verwijzing van huisarts

Verwijzing huisarts en CIZ indicatie

Gericht op preventie

Langdurige complexe psychiatrische aandoening

Lichte en matige psychiatrische problemen

Tweedelijns psychologische zorg

Begeleiding, behandeling en opname

Verblijf binnen en buiten een instelling

Eerstelijns psychologische zorg

Jeugd-GGZ

E-health

Ouderenpsychiatrie

Forensische psychiatrie

Ziekenhuispsyhiatrie

Verslavingszorg

gericht op kinderen/jongvolwassenen

Inzet van technologische middelen t.b.v. de psychische gezondheid

gericht op senioren

gericht op mensen die met justitie in aanraking zijn gekomen

gericht op mensen met zowel een somatische als psychische aandoening

gericht op mensen die door middelengebruik in ernstige problemen komen

Benaderingswijzen

Op welke manier kun je psychiatrische ziektebeelden bekijken?

Biologische benadering

Sociaal-Culturele benadering

Psychologische benadering

Magische benadering

Biopsycho-sociale benadering

ontdekdezorgtwente.nl

Welke GGZ instelling zou je aanraden voor werk of hulp?

Doelgroep GGZ

1. stemmingsstoornissen

Doelen van deze les:

• Je kunt uitleggen wat een depressie is.
• Je kunt uitleggen welke symptomen er bij een depressie horen.
• Je kunt benoemen welke behandeling er wordt toegepast bij een depressie.
• Je kunt de verschillende soorten depressie omschrijven.

Depressie in een
paar woorden

Volgens de DSM-V

DSM-5 criteria

A. Vijf (of meer) van de volgende symptomen zijn binnen dezelfde periode van twee weken aanwezig geweest en wijken af het eerdere functioneren; minstens één van de symptomen is ofwel (1) een sombere stemming, ofwel (2) verlies van interesse of plezier.

Gradaties van depressie: Licht- Matig - Ernstig

Verschijnselen 

• Somberheid en verminderde belangstelling.
• Verlies van interesse en plezier.
• Prikkelbare stemming.
•  Eet- en/of slaapproblemen.
• Teveel of te weinig slapen.
• Minder concentratie.

• Vermoeidheid, extreem sloom, futloos/ rusteloos.
• Besluiteloosheid en traag.
• weinig expressie.
• Gevoelens van schuld en minderwaardigheid.
• Auto-mutilatie (zelfbeschadiging)
• Suïcidegedachten /plannen

Oefening

In tweetallen, overleg met elkaar

Zet de verschijnselen in een volgorde.

Of naar mate van ernst

Of naar mate van zichtbaarheid/opmerkbaarheid

Wat zie je in de groep?

• Teruggetrokken gedrag.
•  Doet niet mee; is futloos.
•  Staren.
•  Neemt geen deel aan groepsproces. 
• Ongevoelig voor prikkels.
•  Geheugen- of concentratieproblemen. 
• Snel denken niets te kunnen.
• Negatief, somber.
•  Vaak faalangst.

Depressie bij pubers

• Grote invloed hormoon veranderingen op somberheid 
• Trigger door traumatische gebeurtenis; scheiding/overlijden
• Psychologische factoren 
• Biologische factoren (aanleg)

Vlucht in alcohol of drugs verergert depressie vaak!

Welk vitamine tekort zorgt voor een
verhoogd risico op depressie bij pubers?

1. A
2. B
3. C
4. D

Wat is een belangrijk onderdeel in de dagbesteding van een puber ter voorkoming van depressie?

1. Voldoende slapen
2. Sporten
3. In de buitenlucht zijn
4. Regelmaat en Structuur

Wie geraken gemiddeld 2 keer zo vaak in een depressie?

1. Jongens vanaf 12 jaar
2. Meisjes vanaf 12 jaar

Beste aanpak in de groep

• Stel niet te hoge eisen, vraag alleen wat haalbaar is.
  
• Toon begrip en geef positieve aandacht.
  
• Stel reële eisen zowel wat betreft werk als gedrag.
  
•  Succeservaringen zijn belangrijk.
  
•  Zoek de sterke kanten van de leerling en benoem die.
  
•  Probeer te activeren, maar biedt daarbij wel structuur.
  
•  Geef alleen hulp wanneer nodig. 
  
•  Bied een veilige omgeving.
  

Beste aanpak in de klas

• Beloof geen geheimhouding. Ga er wel secuur mee om
  
•  Probeer hem/haar een maatje te geven.
  
•  Stimuleren mee te doen aan gym/lichamelijke activiteiten
  
•  Houdt "emotioneel" genoeg afstand.
  
•  Betrek de leerling bij de les.
  
• Reageer voorspelbeer en kalm en communiceer positief.
  

Wie kunnen je ondersteunen?

SLB en Zorgdocent

Sociaal Maatschappelijk Werker

Vraag naar het zorgprotocol op jouw school!

Suicide preventie lijn: 113 en www.113.nl

Maak het bespreekbaar; 

'Denk je weleens aan zelfdoding?'

Niet doen!

• Lacherig doen over depressiviteit, wegwuiven
  
• Sarcastisch reageren
• De leerling als 'lastig' beschouwen of negeren
• Meehuilen
• een uitzonderingspostie geven

Hoe pas jij je kennis op het gebied van depressie toe in de klas?
Best practices?

Informatie naar aanleiding van deze workshop

Op Googledrive in het mapje Zorg Workshop Depressie.

bronnen: https://hulpgids.nl/informatie/ziektebeelden/depressieve-stemmingsstoornissen/depressie/

www.113.nl, youtube,  https://wij-leren.nl/puberbrein-binnenstebuiten.php,

Cordys handelingswijzer Depressie, 

https://www.jmouders.nl/pubers-en-depressiviteit-grip-op-hun-dip/

Ben je weleens privé in aanraking gekomen depressie

Ja via via over gehoord

Ja iemand uit mijn directe omgeving

Nee gelukkig niet

Alles is zwaar. Letterlijk. De aarde trekt me naar beneden, mijn oogleden drukken op mijn ogen, de somberte en zwartheid gevat in een deken van keien en pure wanhoop en paniek drukt me door het bed heen de grond in. En dit is nog voordat ik me realiseer dat ik echt wakker ben.

                 

Depressie

Hoeveel procent van de mensen krijgt de maken met de vormen van depressie?

Lichte depressie

Zware depressie

Chronishe depressie

ongeveer 20%

ongeveer 4 tot  8%

ongeveer 2 tot 3%

Wat is depressie?

Depressie is een stemming  die ernstig of langdurig verstoord is en  invloed heeft op ons functioneren.

Stemmingsstoornissen

Komt per jaar bij een op de 5 van de volwassenen voor

Meer bij vrouwen dan mannen

Verschillende soorten depressie

Manische depressie 
Dysthyme stoornis
Unipolaire depressie
Bipolaire depressie
Seizoensgebonden depressie
Postnatale depressie 
Psychotische depressie
 Persisterende depressie

Kenmerken bij een depressie

 Zo onderscheiden we onder anderen depressie in combinatie met:

• Psychotische kenmerken: depressie met wanen en/of hallucinaties, de psychische symptomen van een psychose.

• Melancholische kenmerken: depressie met over de dag schommelende lichamelijke symptomen van verlies of toename van eetlust, obstipatie, problemen met slapen en een geremde of juist geagiteerde motoriek.
  

• Seizoensgebonden patronen: depressie die vooral in de winter optreedt.

• Postnatale depressie: depressie die ontstaat na bevalling.
  

• Lichamelijke stoornis: depressie die direct of indirect wordt veroorzaakt door een lichamelijke ziekte. Het kan bijvoorbeeld een direct gevolg zijn van verstoringen van de hormoonspiegels van bijvoorbeeld schildklierhormoon, maar ook een indirect gevolg van de grote psychische last die bij de diagnose van kanker komt kijken.

Depressie

Allesoverheersend!

- Ontstaat meestal geleidelijk
- Duur: weken tot jaren

- Opvolgen episodes (1 episode +/- 6mmd)

Veruit meest voorkomende stoornis
(incl jongeren/ouderen 800.000)

- Ontstaat gemiddeld tussen 25-35 jaar
- Depressies komen vaker voor bij werkeloosheid, arbeidsongeschiktheid, lager opgeleiden etc. 

Oorzaak

Waardoor een stemmingsstoornis precies ontstaat is moeilijk om exact aan te geven.

 

Een depressie komt waarschijnlijk door een combinatie van omgevings-, psychische, biologische en genetische factoren.

De meeste theorieën hebben het over neurotransmitters. Dit zijn chemicaliën in je hersenen die voor een onbalans zorgen en een depressie veroorzaakt.

Dementie, depressie en Delier

Naast dementie kunnen ook depressie en een delier regelmatig voorkomen bij ouderen.

Een delier komt door een combinatie van lichamelijke aandoeningen en het niet goed kunnen verwerken van allerlei prikkels door de hersenen.

Een delier is een acute verwardheid die in korte tijd ontstaat.

Vaak zijn er hallucinaties.

Behandeling

Onderscheid in:

- Lichte depressie

- Matige depressie

- Ernstige depressie

Behandeling

• Cognitieve therapie en interpersoonlijke therapie.
• Psycho-educatie: hoe om te gaan met een depressie.
• Begeleiden bij toepassen van leefregels die gunstige zijn bij een depressie.
• Psychotherapie
  
• Groepstherapie
  
• Running therapie
  
• RET (rationele-emotieve-therapie)
  
• Lichttherapie 

Wat kun je doen bij depressieve klachten

Drie dingen die belangrijk zijn om te doen bij een depressie:

• Structuur geven aan de dag
• Actief zijn (elke dag bewegen) 
• Contact houden met andere mensen
• Gezond eten
• Hulp zoeken

Verdovende middelen  verergeren de depressie

Zelftest Depressie Opdracht 

Test jezelf dat kan dat via de volgende link:

https://mentaalbeter.nl/zelftesten/depressie-test/

Er is een korte en een langere test beschikbaar.

mentaalbeter.nl

Eenzaam

Boos

Verdrietig

Stabiel

Verbaasd

Paniekerig

Kalm

Veilig

Uitgeput

Kunstenaar Vincent van Gogh
Titel De tuin van de inrichting
Datering December 1889
Locatie Saint-Rémy-de-Provence
Collectie Van Gogh Museum, Amsterdam

Vraag: welk gevoel past volgens jou bij dit werk?

Optie: Kies deze opdracht of de opdracht op de volgende slide. Beiden hoeft niet, maar kan wel. 

Laat de leerlingen de hotspots openen en een of meer van de opties kiezen. 

Laat leerlingen eventueel hun keuze onderbouwen. Er is geen goed of fout.

Bespreek klassikaal. 

Wat zijn jouw lichtpuntjes wanneer je in een dip zit?

Werkvorm: check in duo's.