Par. 3.5 de zee klopt op de voordeur

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

WELKOM!

Boek, aantekenblad 3.5 en pen op tafel. Etui in de tas.

Chromebook: inloggen in LessonUp, scherm half dicht zolang er geen quizvragen zijn.

Planning

• Lezen par. 3.5
• Bespreken theorie met kleine opdrachten tussendoor

Leerdoelen 3.5

• Je kent de betekenis van de begrippen uit paragraaf 3.5.
  
• Je kent het verband tussen overstromingsrisico en de grootte van de bevolking/ bevolkingsdichtheid van een dijkring.
• Je kent het verband tussen overstromingsrisico en de economische waarde van een dijkring
• Je kent 4 soorten polders: je kunt ze herkennen, je weet hoe ze ontstaan zijn.
• Je kunt uitleggen hoe zandsuppletie werkt en hoe dat de schade bij kustafslag kan herstellen.
• Je kunt bij een casus aangeven waarom er sprake is van dynamisch kustbeheer.
• Je kunt aangeven op welke manier het klimaat in Nederland als gevolg van klimaatverandering extremer wordt.
• Je kunt voorbeelden geven hoe we de leefomgeving aanpassen aan een ander klimaat (klimaatadaptatie). Hierbij gaan de maatregelen in op langere droge perioden, hogere neerslagintensiteit en/of hitte.

Hoe beschermen wij ons land?

Dijkring: een stelsel van waterkeringen (dijken, dammen, duinen) en hogere gronden die het ingesloten gebied beschermen tegen overstromingen

1 / 10.000 per jaar betekent dat een gebied 1x in de 10.000 jaar mag overstromen.

Verschillen in risico. Waarom?

Gebruik kaartblad 35.
Welke kaart gaat over veiligheid per dijkring? Noteer kaartbladnummer (bladzijde) en kaartletter.

Gebruik kaart 35G.
1. Wat is de overstromingskans voor een groot deel van Noord- en Zuid-Holland?
2. Wat is de overstromingskans voor een groot deel van Zeeland?

Gebruik atlaskaart 35G, 35H en 35I.
De kans op een overstroming is in Zeeland groter dan van een groot deel van Noord- en Zuid-Holland (Randstad).
Wat is hier volgens kaart 35H en 35I de reden voor? Geef per kaart de reden.

Verband?

Bevolkingsdichtheid

Hoe hoger de bevolkingsdichtheid, hoe lager het overstromingsrisico

Economische waarde

Hoe hoger de economische waarde, hoe lager het overstromingsrisico

Polders in soorten en maten

Polder = een door dijken omgeven stukland waarin de waterstand kunstmatig kan worden geregeld.

In Nederland 4 soorten polders:

1. Zeepolders
2. Veenpolders
3. Droogmakerijen
4. IJselmeerpolders

Zeepolder

Door sedimentatie door de zee bleef er veel klei en zand achter. Als je om zo'n opgeslibd stuk land een dijk legt heb je een zeepolder

Vooral Noord-Friesland en Noord-Groningen

Polder ontstaan door het bedijken van een kwelder

Veenpolder - Kinderdijk

!

Boezem

Veenpolder

Poldermolen

Dijk

Veengebied dat door bodemdaling nu onder NAP ligt

Veen klinkt in (zakt) na ontwatering (afvoeren van overtollig water).

Droogmakerijen

Droogmakerijen zijn polders die ontstaan zijn door het leegpompen van een plas of een stuk zee (om landbouw en bewoning mogelijk te maken).

Water werd weggepompt en via een ringvaart afgevoerd.

Laat foto's zien van droogmakerijen en vraag de leerlingen om te beschrijven hoe ze zijn ontstaan en waarvoor ze worden gebruikt.

IJsselmeerpolder

• 20e eeuw
  
• Vroegere Zuiderzee
  
• Flevoland/Noordoostpolder
  

Doel: nieuw landbouwgrond + nieuwe woningruimte

Droogmakerij in de voormalige Zuiderzee

Er zijn drie soorten polders in Nederland.

Zet de polders op de juiste volgorde, van hooggelegen naar laaggelegen.

Droogmakerij

Veenpolder

Zeepolder

Wat is een polder?

1. Een stuk land omringd door dijken waarbinnen de waterstand geregeld wordt
2. Een polder is een lager gelegen gebied in hoog Nederland
3. Een polder is een stuk 'wad' in zee die soms droog komt te liggen bij eb
4. Een polder is een hoger gelegen land dan de omgeving

Waarom zijn zeepolders makkelijker in te polderen dan droogmakerijen?

Wat is het verschil tussen een zeepolder en een droogmakerij?

Welke letter laat de ligging van een
droogmakerij zien?

Aan de slag!

Je gaat nu aan de slag met:

Opdracht 2 en 3.

Tijd: 5 minuten

Hoe: zelfstandig, in stilte.

Eerder klaar? Maak een start met vraag 4. Hiervoor lees eerst de tekst.

Kustafslag

wegslaan van stukken strand of duin tijdens een storm.

Door klimaatverandering vaker stormen en stijging zeespiegel. Hierdoor meer kans op kustafslag

Zeereep

Eerste hoge, min of meer gesloten duinenrij vanuit zee gezien

Oplossingen: zandsuppletie

Zand vanuit zee op of vlak voor het strand spuiten

De Zandmotor of zandsuppletie werkt alleen bij een zeestroom van zuid naar noord.

Dynamisch kustbeheer

Kustbeheer in een breed duingebied waar men de natuur meer haar gang laat gaan.

Zandmotor als voorbeeld: zeestromen en wind verspreiden het zand op een natuurlijke manier. Een natuurlijk proces wordt zo in stand gehouden.

Hoe noem je het proces waarbij er zand wordt neergelegd voor de kust om schade aan de kust te herstellen?

1. kustafslag
2. dynamisch kustbeheer
3. zandsuppletie
4. getijdenlandschap

Welk letter in de bron, A, B, C, of D geeft de locatie aan die het meest geschikt is om nog een zandmotor aan te leggen?

Lees de bron.
Geef aan waarom zandsuppleties een vorm van dynamisch kusbeheer is.

Klimaatadaptatie:

De omgeving aanpassen aan de gevolgen van het veranderende klimaat:

1. Meer neerslag (in de winter)
2. Langere droge perioden, afgewisseld met intensieve regenbuien.
3. Meer hitte

Nederlandse drinkwaterbedrijven maken zich zorgen over toekomstige waterschaarste. Om waterschaarste tegen te gaan, kunnen Nederlandse huishoudens water besparen. De Nederlandse overheid kan maatregelen nemen om water vast te houden. Noem een maatregel die Nederlandse huishouden kunnen nemen om water te besparen.

Stichting MEERgroen wil af van betegelde tuinen zodat de wateroverlast door hevige neerslag vermindert. Noem het onderdeel van de waterkringloop dat makkelijker gaat door het verwijderen van tegels uit tuinen.

1. Verdampen
2. Condenseren
3. Oppervlakteafstroming
4. Infiltratie

In woonwijken worden steeds meer maatregelen genomen om verdroging tegen te gaan. Noem twee van deze maatregelen.

Aan de slag!

Je gaat nu aan de slag met:

Opdracht 4, 5 en 6.

Atlaskaarten: