H2-4 herhalingsles

• Economie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Herhalingsles

Lesbrief Vraag en aanbod hoofdstuk 1 + 2

omzet:-1,7%
prijs: 2,9%
Wat is de procentuele wijziging van de afzet (A)?

1. -1,7/2,9 * 100%= -58,6% dus A = -58,6%
2. 98,3/102,9 * 100% = 95,5% dus A = -4,5%
3. 2,9/-1,7 * 100% = -170,6% dus A = -170,6%
4. 102,9/98,3 * 100% = 104,7% dus A = 4,7%

indexcijfer Afzet

omzet = prijs * afzet dus afzet = omzet/prijs

(6 = 2 * 3, dus 3 = 6/2)

indexcijfer Afzet = indexcijfer omzet/prijsindexcijfer * 100

omzet:-4,5%
afzet: -5,8%
Wat is de procentuele wijziging van de prijs (B)?

1. 95,5/94,2 * 100% = 101,4 dus B = + 1,4%
2. 94,2/95,5 * 100% = 98,6 dus B = -1,4%
3. -4,5/-5,8 * 100% = -77,6% dus B = -22,4%
4. -5,8/-4,5 * 100% = 128,9% dus B = 28,9%

indexcijfer Prijs

omzet = prijs * afzet dus prijs = omzet/afzet

(6 = 2 * 3, dus 2 = 6/3)

indexcijfer prijs = indexcijfer omzet/indexcijfer afzet * 100

Verschuiving 

langs de vraaglijn

Als de prijs wijzigt (en de rest blijft hetzelfde), dan zal de vraag veranderen. 

Een verschuiving LANGS de vraaglijn. 

Verschuiving van de vraaglijn

• aantal vragers verandert
• inkomen vragers verandert
• smaak van de vragers verandert
• prijs concurrerend product verandert

Van individueel naar collectieve vraaglijn

Qv = -500P + 80.000
De prijs daalt van 100 naar 80
Wat is de prijselasticiteit van de vraag?
(Ey = wijziging Q (gevolg)/wijziging P (oorzaak)

1. -1,67
2. +1,67
3. -1,7
4. +1,7

Uitwerking

Qv = -500P + 80.000

Bij P = 100, Qv = -500 x 100 + 80.000 = 30.000

Bij P = 80, Qv =  = -500 x 80 + 80.000 = 40.000

verandering Qv = (40.000 - 30.000)/30.000 * 100% = 33,3%

verandering P = (80 - 100)/100 = -20%

Dus Ev = 33,33/-20 = -1,7

samengevat 1 van 3

• Als de prijs verandert, en verder blijft alles hetzelfde, dan verschuif je langs de vraaglijn. 
• Bij een verschuiving van de vraaglijn, verandert de vraag bij dezelfde prijs. 
• Prijselasticiteit zegt iets over de mate waarin de vraag verandert bij een verandering van de prijs. 

Hoe sterk reageert de vraag

elastische vraag

Ev groter dan 1 of kleiner dan -1. Oftewel de vraag verandert sterker dan de prijs. 

inelastische vraag

De Ev ligt tussen de -1 of de 1. De vraag verandert minder sterk dan de prijs. 

volkomen inelastische vraag

De Ev = 0. De vraag verandert niet bij een prijswijziging. 

Stel Ev = -0,5.
Wat gebeurt er met de
omzet bij een prijsdaling?

1. Kun je niet zeggen want je weet de P en Q niet
2. De omzet zal dalen
3. De omzet zal stijgen

inelastische vraag en omzet

Ev = -0,5. Dus de vraag is inelastisch. De vraag zal minder hard stijgen dan de prijs daalt. Oftewel de totale omzet zal dalen. 

Voorbeeld: stel de prijs is 10 en gaat naar 9. Dus de prijs daalt met 10%. Stel Q is 10 en gaat naar 10,5. De Q stijgt met 5%. 

Ev = 5/-10 = -0,5, dus inelastisch. 

eerst was de omzet: 10 * 10 = 100

nu is de omzet: 9 * 10,5 = 94,5

Stel Ev = 1,8.
Wat gebeurt er met
de omzet bij een prijsdaling?

1. Kun je niet zeggen want je weet de P en Q niet
2. De omzet zal stijgen
3. De omzet zal dalen

Is een spijkerbroek een primair of luxe goed?

1. primair
2. luxe

I: de prijs naar een primaire goed is prijs elastisch
II: de prijs naar een luxe goed is prijs inelastisch

1. I en II zijn juist
2. I is juist, II onjuist
3. I is onjuist, II is juist
4. I en II zijn onjuist

Samengevat (2 van 3)

• Ev > 1, elastische vraag, omzet stijgt bij prijsdaling
• Ev = 0, volkomen inelastisch, omzet blijft gelijk bij prijsdaling
• 0 > Ev >1, inelastische vraag, omzet daalt bij prijsdaling
• Primaire goederen: inelastische vraag
• Luxe goederen: elastische vraag

Kruiselingse prijselasticiteit

   Ek = verandering hoeveelheid product A/verandering prijs product B

Hierbij is de verandering van de prijs van product B de oorzaak (onder de streep) en de verandering van de gevraagde hoeveelheid van product A het gevolg (boven de streep). 

Complementair en substitutie 

De kruiselingse prijselasticiteit van complementaire goederen is negatief. Als de prijs van koffie duurder wordt, zal de vraag naar suiker en melk dalen. 

De kruiselingse prijselasticiteit van substitutiegoederen is positief. Als de prijs van koffie duurder wordt, zal de vraag naar thee stijgen. 

Welk van deze producten hebben een positieve kruislingse elasticiteit?

1. De fiets en het ijs van de AH
2. Ben & Jerry en Hertog Jan ijs
3. De fiets en de fietspomp
4. Schiet mij maar in de kerstverlichting, geen idee

Inkomenselasticiteit

De inkomenselasticiteit wordt weer op dezelfde manier berekend:

Ey = verandering hoeveelheid/verandering inkomen

De verandering inkomen is hier de oorzaak (onder de streep), de verandering hoeveelheid is hier het gevolg (boven de streep). 

Primair en luxe goederen

primair goed

Noodzakelijk voor je levensonderhoud, lage inkomenselasticiteit. Ook bij een inkomensdaling blijf je het kopen. Voorbeeld: brood. 

luxe goed

nice to have, hoge inkomenselasticiteit. Bij een inkomensdaling zul je snel minder kopen. Voorbeeld: luxe auto. 

Inferieure goederen

inferieur goed

Goederen met een negatieve inkomenselasticiteit: als je meer gaat verdienen, koop je minder. Voorbeeld: merkloze schoenen. 

drempel en verzadigingsinkomen

drempel inkomen

Luxe goederen hebben een drempel inkomen: je koopt het goed pas als je een bepaald inkomen hebt bereikt. 

verzadigingsinkomen

Primaire goederen hebben een verzadigingsinkomen. Vanaf dat inkomen geef je niet meer uit aan primaire goederen. 

1. A = primaire, B = inferieur, C = luxe
2. A = inferieur, B = luxe, C = primair
3. A = luxe, B = luxe, C= inferieur

Qv = -50P + 0,02Y + 80
P = 8, Y = 25.000.
Wat is de inkomenselasticiteit als Y wijzigt naar 24.000?

1. 2,75
2. 3,12
3. 2,6
4. 4,8

Uitwerking

Qv = -50P + 0,02Y + 80, P = 8, Y = 25.000

Qv = (-50 x 8) + (0,02 x 25.000) + 80 = -400 + 500 + 80 = 180

Y daalt van 25.000 naar 24.000. De nieuwe Qv wordt dan: 

(-50 x 8) + (0,02 x 24.000) + 80 = -400 + 480 + 80 = 160

Wijziging Y = (24000 - 25000)/25000 * 100% = -4%

Wijziging Q = (160-180)/180 * 100% = -11%

Ey = -11/-4 = 2,75

samenvatting (3 van 3)

• Ek van complementaire goederen is negatief
• Ek van substitutie goederen is positief
• Ey van primaire goederen is inelastisch
• Ey van luxe goederen is elastisch
• Ey van inferieure goederen is negatief 

Ik snap het verschil tussen verschuiven langs de vraaglijn en verschuiven van de vraaglijn.

😒🙁😐🙂😃

Ik begrijp het verschil tussen primaire, luxe en inferieure producten.

😒🙁😐🙂😃

Ik begrijp prijselasticiteiten.

😒🙁😐🙂😃

Ik begrijp kruiselingse elasticiteiten.

😒🙁😐🙂😃

Ik begrijp inkomenselasticiteiten.

😒🙁😐🙂😃