Klas 3 - §5.1 - Scheidingsmethoden - LHE

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Hoofdstuk 5: Mengsels

Hoofdstuk 5: Mengsels

5.1 Scheidingsmethoden

5.2 Indampen en destilleren

5.3 Adsorberen en chromatograferen

5.4 Oplossingen

5.1 Scheidingsmethoden

• Ik kan de scheidingsmethoden opnoemen en vertellen op welke stofeigenschap ze gebaseerd zijn.
  
  
• Ik kan uitleggen waarvoor bezinken, filtreren, en extraheren toegepast worden.

• Ik kan rekenen met rendement. 

Scheiden van stoffen - waarom?

Scheiden van stoffen - waarom?

Voorkennis: soorten mengsels

Voordat je kunt leren over het scheiden van mengsels...

Wat waren de drie soorten mengsels ook alweer?

Scheiden van stoffen

Wat is het verschil tussen scheiden en een chemische reactie?

( Daar gaan we achter komen )

Voorkennis: chemische reacties

chemische reactie

een chemische reactie herken je aan een verandering in stofeigenschappen. Bij een chemische reactie verdwijnen beginstoffen en ontstaan nieuwe reactieproducten.

Scheiden van stoffen

Is dit een chemische reactie?

Overleg in duo's waarom wel/niet

Scheiden van stoffen

scheiden: bij scheiden van stoffen worden geen nieuwe stoffen gemaakt. Je maakt bij scheiden altijd gebruik van een verschil in stofeigenschappen

Je moet er acht kennen voor scheikunde.
Je onthoudt ze aan het ABC'tje.

Oefening: scheiden of reageren?

Sleep elke omschrijving (rondje) naar het juiste vak.

Scheiding

Reactie

Bij het zetten van koffie wordt onder hoge druk, heet water door een filter met koffiebonen geperst.

Op de zoutvelden in Marokko wordt zeezout uit zeewater gewonnen

Het bloedplasma (geel) van een patiënt wordt uit het bloed gehaald voor onderzoek.

De bijen van meneer Hak maken lekkere honing.

De patat wordt 4 minuten gebakken op 180 graden Celsius.

Je voegt een bruistablet toe aan water

Bezinken ( 1 / 3 )

Bezinken ( 1 / 3 )

bezinken: bij bezinken scheid je stoffen op dichtheid. de stof met de hoogste dichtheid zakt naar beneden

                     macroniveau                                       microniveau

Filtreren ( 2 / 3 )

Filtreren ( 2 / 3 )

filtreren: bij filtreren scheid je stoffen op deeltjesgrootte.

filtraat: de vloeistof die door het filter heen gaat

residu: de stof die op het filter achterblijft

                     macroniveau                                                                              microniveau

Extraheren ( 3 / 3 )

Extraheren ( 3 / 3 )

extraheren: bij extraheren scheid je stoffen op oplosbaarheid.
een ander woord is ook extractie. 

extractiemiddel: het oplosmiddel waar de te extraheren stof in oplost

                     

Extraheren ( 3 / 3 )

Andere voorbeelden van extractie

Rendement

Wat hebben mijn scheidingen allemaal gemeen?

Ik heb de stoffen die ik wilde scheiden niet 100% gescheiden van elkaar!

Rendement

rendement: het percentage van de stof dat succesvol wordt gescheiden

Voorbeeld:

Op internet staat dat één koffieboon ongeveer 2,0 mg cafeïne bevat.

Na de extractie van cafeïne uit de boon, houd ik 1,0 mg cafeïne over.

Het rendement is dan ( 1,0 / 2,0 ) * 100% = 50%

Aan zee wordt een bak van 8 500 L volgepompt met zeewater.
Het water bevat 35 g zout per liter. 

De opbrengst blijkt 268 kg zout te zijn. 

Bereken het rendement van deze scheiding in een heel percentage.

Rendement

Er zit 35 g in 1 L

In 8 500 L zit dan        297 500 g = 297,5 kg zout

268 / 297,5 * 100% = 90%

Aan zee wordt een bak van 8 500 L volgepompt met zeewater.
Het water bevat 35 g zout per liter. 

De opbrengst blijkt 268 kg zout te zijn. 

Bereken het rendement van deze scheiding in een heel percentage.

Huiswerk 5.1

3 havo:

4 en 5

7 t/m 10

3 vwo:

2 t/m 4

6 t/m 10

Volgende les:       practicum les

5.1 Scheidingsmethoden

• Ik kan de scheidingsmethoden opnoemen en vertellen op welke stofeigenschap ze gebaseerd zijn.
  
  
• Ik kan uitleggen waarvoor bezinken, filtreren, en extraheren toegepast worden.

• Ik kan rekenen met rendement.