4H T5 Regeling herhaling

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Regeling

Havo 4

Thema 5

Herhaling

Vandaag

Leerdoel

Je weet aan welke leerdoelen van regeling je nog tijd moet besteden om ze te behalen.

Programma

Vragen met tussendoor uitleg

B1 Regeling en homeostase 

En B2 hormonale regulatie

Homeostase

• In stand houden dynamisch evenwicht
• Uitwendig en inwendig milieu
• Regelkring
• Normwaarde
• Negatieve en positieve terugkopppeling

Regeling hormonen

Eilandjes van Langerhans

• a-cellen produceren glucagon en B-cellen produceren insuline
• Door insuline meer glucosetransporteiwitten in celmembraan
• Glucose in cellen omgezet naar glycogeen en opgeslagen
• Insuline stimuleert omzetting glucose naar vetten en eiwitten

Alvleesklier

Glucose

Glycogeen

Insuline

Glucagon

Bloedsuikerpsiegel gaat omlaag

Bloedsuikerpsiegel gaat omhoog

Lever

Een leerling krijgt tijdens het houden van een presentatie voor de klas een rode kleur. Zijn hartslag en ademhaling zijn versneld. Bij meting zou blijken dat bovendien het glucosegehalte van het bloed is gestegen. Al deze effecten worden veroorzaakt door hetzelfde hormoon.
Welk hormoon veroorzaakt deze effecten.

1. adrenaline
2. glucagon
3. insuline
4. schildklierhormoon

Cellen in de alvleesklier 

die insuline & glucagon maken

Stoffen in het bloed die de werking van bepaalde organen regelen

Hormoon dat in de 

bijnieren wordt gemaakt

Klieren die adrenaline maken

Orgaanstelsel in het lichaam dat uit een aantal hormoonklieren bestaat

eilandjes van Langerhans

hormonen

adrenaline

hormoonstelsel

bijnieren

Hormonen worden gemaakt door:

1. endocriene klieren
2. exocriene klieren
3. beide soorten klieren

Een bijzonder hormoon is oxytocine. Het speelt een rol bij de bevalling en regelt de melkafgifte in de borsten. Het is ook betrokken bij het vrijen; door seksuele opwinding neemt de concentratie van oxytocine toe. Op zijn beurt stimuleert dit hormoon weer de seksuele opwinding.

Hoe noemt men een dergelijke relatie tussen seksuele opwinding en de concentratie van oxytocine?

1. Antagonisme
2. Homeostase
3. Negatieve terugkoppeling
4. Positieve terugkoppeling

Alvleesklier

Glucose

Glycogeen

Insuline

Glucagon

Bloedsuikerspiegel gaat omlaag

Bloedsuikerpsiegel gaat omhoog

Lever

Welke biologische term wordt gebruikt voor de remmende werking die onder andere met pijl 2 wordt aangegeven?

1. positieve terugkoppeling
2. negatieve terugkoppeling
3. inhibitie
4. homeostase

B3 Het zenuwstelsel

B4 Reflexen en het autonome zenuwstelsel

Wat is het verschil tussen een prikkel en een impuls? (2 antwoorden goed)

1. Een prikkel is informatie uit de omgeving
2. Een impuls is informatie uit de omgeving
3. Een prikkel is een elektrisch stroompje
4. Een impuls is een elektrisch stroompje

Centrale zenuwstelsel

Perifeer zenuwstelsel

Grote hersenen

Hersenstam

Hersenzenuw

Ruggenmergzenuw

Kleine hersenen

Neuron

• Impulsen ontvangen en doorgeven
  
• Dendriet ontvangt impulsen
  
• Axon geleidt impulsen van cellichaam af
  
• Axon eindigt in synaps, spleet tussen uiteinde neuron en doelwit
  
• Cellichamen alle neuronen in of vlak bij CZS

Synaps

Soorten neuronen

• Impulsen ontvangen en doorgeven
  
• Dendriet ontvangt impulsen
• Axon geleidt impulsen van cellichaam af
• Axon eindigt in synaps, spleet tussen uiteinde neuron en doelwit
• Cellichamen alle neuronen in of vlak bij CZS

Zenuwcellen en zenuwen

Reflexboog

Hoe heet de zenuwcel waar de bewegingsinformatie naar toe wordt gestuurd?

1. sensorische zenuwcel
2. schakelcel
3. Motorische zenuwcel
4. gevoelszenuwcel

Binas 88A

Receptor

Effector

CZS

Motorische zenuwcel

Sensorische zenuwcel

Welk type zenuwcel zorgt ervoor dat spieren aangestuurd worden?

1. Bewegingszenuwcel (motorisch)
2. Gevoelszenuwcel (sensorisch)

Welk deel van een zenuwcel leidt impulsen van het cellichaam af?

1. Dendriet
2. Axon

Welke type zenuwcel ligt volledig in het centrale zenuwstelsel?

1. Sensorische zenuwcellen
2. Schakel zenuwcellen
3. Motorische zenuwcellen

Welk type zenuwcel vervoert de impulsen vanaf de zintuigen naar het centrale zenuwstelsel?

1. Schakelcel
2. Gevoelszenuwcel
3. Bewegingszenuwcel
4. Spiercel

Wat is een onderverdeling van het autonome zenuwstelsel?

1. Centraal en perifere zenuwstelsel
2. axon en dendriet
3. parasympatisch en orthosympatisch
4. motorische en sensorische zenuw

Machan is aan het hardlopen. Welk deel van het autonome zenuwstelsel is met name actief?

Het autonome zenuwstelsel bestaat uit 2 delen: para en orthosympatisch. Welk deel zorgt ervoor dat je lichaam in rust komt?

1. parasympatisch
2. othosympatisch

Reflexboog

In afbeelding hiernaast is een reflexboog met de zenuwcellen R, S en T schematisch getekend.

Bij S wordt een stroomstoot toegediend, waardoor er impulsen ontstaan.

Waar gaan deze impulsen naar toe?

1. Die gaan naar R.
2. Die gaan naar T.
3. Die gaan zowel naar R als naar T.
4. Die kunnen nergens heen omdat de effector het impuls niet gegenereerd heeft.

Reflexen
Hieronder staan vier beweringen over reflexbewegingen.
1 Impulsen voor reflexbewegingen verlopen altijd via het ruggenmerg.
2 Een bepaalde reflexbeweging komt meestal sneller tot stand dan dezelfde gewilde beweging.
3 Reflexbewegingen kunnen niet worden onderdrukt.
4 Reflexbewegingen komen tot stand voordat of zonder dat het individu zich van de prikkel bewust wordt.

Welke beweringen zijn juist?

1. Alleen de beweringen 1 en 3.
2. Alleen de beweringen 2 en 4.
3. Alleen de beweringen 1, 2 en 3.
4. Alleen de beweringen 2, 3 en 4.

Patiënten
Vier patiënten met uitsluitend een afwijking in het zenuwstelsel vertonen de volgende ziektebeelden:
– Patiënt 1: de pupil verandert niet van grootte bij toename van de hoeveelheid van invallend licht.
– Patiënt 2: de kniepeesreflex kan niet plaatsvinden.
– Patiënt 3: er is een spraakstoornis.
– Patiënt 4: er is een stoornis in de regulatie van de rustige ademhalingsbewegingen.

Bij welke patiënt is waarschijnlijk sprake van een storing in een motorisch centrum van de hersenschors?

1. Bij patiënt 1.
2. Bij patiënt 2.
3. Bij patiënt 3.
4. Bij patiënt 4.

Welke soort
zenuwcel bevindt bij 1?

1. Sensorische zenuwcel
2. Motorische zenuwcel
3. Schakelcel
4. Zowel sensorisch als motorisch

cellichaam bevindt zich daar. 

Geef de juiste volgorde van cellen die betrokken zijn bij een reflex Binas88A

1. bewegingszenuwcel, schakelcel, gevoelszenuwcel
2. bewegingszenuwcel, gevoelszenuwcel
3. gevoelszenuwcel, schakelcel, bewegingszenuwcel
4. gevoelszenuwcel, bewegingszenuwcel

Welke pijl geeft een bewegingszenuwcel aan?

1. blauw
2. rood

Stel dat de zenuw op plek 2 onderbroken wordt. Wat kan hiervan het gevolg zijn?

1. geen gevoel meer in de linker arm
2. een deel van de spieren in de linker arm is verlamd
3. geen gevoel meer in de rechterarm
4. een deel van de spieren in de rechter arm is verlamd

Hoeveel cellen zie je hier?

1. 1
2. 3
3. 6
4. 7

B5 Neurale regulatie

B6 Spieren 

De impuls kan doorgegeven worden van neuron..

1. A naar B
2. B naar A
3. van A naar B en terug

Welk nummer wijst neurotransmitters aan?

1. nummer 2
2. nummer 3
3. nummer 5
4. nummer 8

In de afbeelding hiervoor zie je een weergave van een actiepotentiaal. Welk nummer geeft rustpotentiaal aan?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Nog een vraag over de afbeelding van het actiepotentiaal.
Wat is in dit geval de drempelwaarde voor deze zenuw?

1. o mV
2. -80mV
3. -55 mV
4. 80 mV

Natrium-kaliumpomp binas 88F

• In neuron cytoplasma negatief geladen vergeleken met buitenkant neuron
• Rustpotentiaal -70 mV
• Buiten meer Na+ dan K+, in cytoplasma meer negatieve ionen
• Gehandhaafd door actief transport natrium-kaliumpomp

Impulsgeleiding

De spierfibrillen bestaan uit 2 soorten eiwitten: actine- en myosinefilamenten. Dit zorgt voor afwisselend lichte en donkere banden. De lichte banden op de spier zijn de plaatsen waar ...

1. ...de dikke en dunne eiwitten overlappen
2. ... er maar één filament (niet-overlapt) zit
3. ... enkel actine-filamenten zitten
4. ... enkel myosine-filamenten zitten

Spieren trekken samen als...

1. De filamenten in elkaar worden gedrukt
2. De filamenten langs elkaar schuiven

Wat bepaalt of je een spier hard of niet hard aantrekt?

1. Het aantal motorische eindplaatsjes dat een impuls afgeeft aan een spiervezel
2. Het type spiercel in je spier
3. Het aantal spiercellen in een spier
4. Het aantal motorische eindplaatsjes dat een impuls afgeeft aan een pees

Skeletspieren

Myofibril

Sarcomeer