Hoe veranderen techniek en wetenschap ons mensbeeld? - 5.4 Van symboolverwerkingssystemen naar neurale netwerken

• Filosofie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Hoe veranderen techniek en wetenschap ons mensbeeld?

5.4 Van symboolverwerkingssystemen naar neurale netwerken

Antwoord op Dreyfus?

Productsimulatie:

AI met als doel een bepaald productie na te bootsen

 Processimulatie: AI met als doel de menselijke manier van denken/processen in het brein na te bootsen.

Neurale netwerken

Jaren '50

Artificiële nabootsing neurale netwerken.

Nabootsing hersenen.

Jaren '80

Connectionisme: verwijzing naar verbinding (connectie) tussen neuronen.

Simulatie neurale netwerken op computers (kunstmatige intelligentie).

Connectionistisch neuraal netwerk

= Aantal lagen artificiële neuronen die verbindingen met elkaar hebben. Die verbindingen kunnen zwakker of sterker zijn, en de sterkte kan aangepast worden. De gesimuleerde cellen beïnvloeden elkaar.

Net zoals bij echte hersencellen.

In de sterkte van verbindingen tussen gesimuleerde neuronen ligt de sleutel tot 'trainen'

Connectionistisch neuraal netwerk

Meestal: netwerk niet op neuronen, maar op een computer

Identificeren van gezichten, handschriften, diersoorten, plantensoorten, etc.

Deep learning networks: veel meer lagen

Dreyfus

Neurale netwerken zijn tot op zekere hoogte bestand tegen kritiek op artificiële intelligentie.

Maar zullen fouten maken. Er zijn dingen die een computer nooit zal kunnen.

Computer kan nooit de belichaamde ervaring in het menselijke waarneming vervangen.

(Sheets-Johnstone en Plessner)

Dreyfus

Het lichaam is mogelijkheidsvoorwaarde voor ervaring

(Sheets-Johnstone, Plessner)

Ervaring van zien kan niet overgenomen worden naar een scherm.

(Merleau-Ponty)

<- Vaas van Rubin

Voor- en achtergond

Dreyfus

Het lichaam is voorwaarde voor het hebben van verwachtingen.

(Vazen & gezichten, oude bekenden, zichtbaarheid van textuur)

Computer kan geprogrammeerd worden maar zal slechts een verwachtingsvolle ervaring beschrijven, niet de ervaring zelf.

Eindterm 9

De kandidaten kunnen de opvattingen van Lakoff & Johnson, Vroon & Draaisma, Swaab, Dreyfus, Clark & Chalmers en O’Regan, Myin & Noë (hierna; Noë)) over de vraag hoe wetenschap en techniek het mensbeeld veranderen uitleggen, vergelijken, toepassen en evalueren.

Daarbij kunnen zij de volgende standpunten betrekken:

• dat taal uitdrukt uit hoe we met ons lichaam in de wereld staan (Lakoff & Johnson);
• dat mensbeelden historisch contingent zijn (Vroon & Draaisma);
• dat mensen hun brein zijn en het brein als een computer is (functionalistisch cognitivisme, Swaab) en de evaluatie hiervan (Dreyfus, connectionisme);
• dat mensen niet alleen met hun brein denken, maar ook met hun lichaam in een omgeving (4E-cognitivisme, Clark & Chalmers en Noë).

Eindterm 11

11. De kandidaten kunnen uitleggen en evalueren dat volgens functionalistische cognitivisten (en met name Swaab) mensen hun brein zijn en dat dat brein als een computer is.

Daarbij kunnen zij betrekken:
• dat de computermetafoor het functionalistische mensbeeld versterkt;
• de begrippen ‘cognitivisme’, ‘connectionisme’, ‘symboolmanipulatie’, ‘input en output’, ‘mentale representatie’, ‘kunstmatige intelligentie’, ‘productsimulatie’, ‘processimulatie’ en ‘neuraal netwerk’;
• een uitleg van het argument van Swaab dat mensen hun brein zijn;
• een uitleg van het functionalistische argument dat mensen net als computers informatie verwerken;
• een uitleg van het functionalistische argument dat computers het menselijk denkvermogen kunnen simuleren;
• een evaluatie van dit functionalistische argument met Dreyfus’ opvatting dat de functies van ons belichaamde denken niet kunnen worden uitgevoerd op de hardware van een computer en de connectionistische opvatting dat een neuraal netwerk het denkvermogen wel kan simuleren.