les 2 HC Lage Landen 1.1 De macht van de stad groeit (2)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Steden en burgers in de lage landen 

les 2 - 1.1

hoe de burgers en steden steeds zelfstandiger werden

- de opkomst van de monetaire economie.

welkom!

1. herhaling

2. uitleg

3. aan het werk

De centrale vraag in het eerste hoofdstuk:

1. welke invloed hadden de sociaal-economische ontwikkelingen op de positie vd stedelijke burgerij in de Nederlandse gewesten?
2. wat maakte de opkomst van een stedelijke burgerij in de Nederlandse gewesten mogelijk?

welke jaren behandelen we de afgelopen les?

1. 1050-1302
2. 1302-1602

'zij die binnen de poorten van de stad leven' noemen we

1. horigen
2. poorters

Wat zorgde er NIET voor dat de landbouwopbrengst toenam?

1. meer veiligheid op de wegen
2. betere landbouwgereedschappen

Tot welk domein behoorde Arneym?

1. abdij van Prüm
2. abdij van Elten
3. Graaf van Gelre
4. zowel a, b als c

Arnhem is ontstaan aan de Rijn

1. waar
2. niet-waar

leerdoelen

- hoe de burgers en steden steeds zelfstandiger werden

- de opkomst van de monetaire unie.

De vraag die we behandelen:

Wat maakte de opkomst van een stedelijke burgerij in de Nederlandse gewesten mogelijk (1050-1302)?

de steden lagen op het grondgebied van de koning of, als deze heel sterk waren, van de hogere adel. De lage adel had het nakijken bij de groei van de steden omdat zij geen invloed in de steden hadden

Hoe werden de steden zelfstandiger?

Stadsrechten verkrijgen door:

vechten

kopen

onderhandelen

zelfbestuur

- privileges

- los(ser) van adelijke macht

Baghdad in 900 AD: 900.000

Kaifeng in 1200 AD: 1.000.000

Beijing in 1500 AD: 1.000.000

Lakennijverheid

Twee Venetiaanse dukaten van ca 1400

Monetaire economie

wat is een monetaire economie?

Waarom zijn deze munten opmerkelijk?

Wat vertellen ons deze munten?

monetaire unie

Atrecht in verval

Rond 1300 Brugge, Gent en Antwerpen nemen positie Atrecht over als centrum van nijverheid.

Belangrijke steden binnen Hanze netwerk en handel met Spanje en Italië.

Ondertussen.......

ten noorden van Vlaanderen

terug naar Vlaanderen....

waarom behoefte aan (aspirant)poorters?

ziekte (immigratie en vereniging)

maximumscore 4 Voorbeeld van een juist antwoord is:

- Met de tekst wordt overgebracht dat burgers van Damme inspraak hebben / dat Damme een zelfstandige stad is (wat de stad aantrekkelijk maakt voor aspirant-poorters), wat past bij 'de opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende zelfstandigheid van steden' 2 

- Met de afbeelding van het schip wordt overgebracht dat Damme een levendige (zee)handelsstad is / een economische sterke stad is (wat de stad aantrekkelijk maakt voor aspirant-poorters), wat past bij 'de opkomst van handel en ambacht die de basis legde voor het herleven van de agrarisch-urbane samenleving'2

Toename macht kooplieden

Rijke kooplieden versterken positie 

door zich te organiseren in gilden

Krijgen door leningen te verstrekken 

aan edellieden het stadsbestuur 

in handen.

gilden

immigratie en vereniging

Twee Venetiaanse dukaten van ca 1400

Monetaire economie

wat is een monetaire economie?

Waarom zijn deze munten opmerkelijk?

Wat vertellen ons deze munten?

aan het werk!

lezen en leren t/m blz 14

maken 1.17, 1.19, 1.23

1.17

1.19

1.23