Basisstof 6.1 Zintuigen

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Basisstof 6.1 Zintuigen

H5: Herhaling doormiddel van vragen

Uitleg 6.1

Verwerkingsopdrachten

Coma is het Griekse woord voor ‘diepe slaap’. Het is een toestand van diepe bewusteloosheid als gevolg van hersenletsel waardoor een deel van de hersenen niet meer werkt. Het verschil met slaap is dat je een comapatiënt niet wakker kunt maken. Mensen die in coma liggen, reageren niet op geluid of een pijnprikkel. De reacties van patiënten in coma zijn vaak reflexen.

Geef aan of bij een persoon die in coma ligt de gevoelszenuwcellen, de schakelcellen en/of de bewegingszenuwcellen nog functioneren. Leg je antwoord uit.

Voor wielrenners is het belangrijk om voldoende energie binnen te krijgen door te eten. Maar eten kan tegelijkertijd problemen opleveren, omdat tijdens het fietsen de darmwerking is verminderd.
Leg uit hoe het komt dat tijdens het fietsen de darmwerking van een wielrenner is verminderd. B5.4

Je tilt een tas met boeken met je rechterarm van de grond.
Verandert hierdoor de impulssterkte in de bewegingszenuwcellen in je rechterarm? Leg je antwoord uit. (BVJ- 5.5-54)

Spier opbouw

Waar vind je de actine en myosine filamenten?

1. Spier
2. Spiervezel
3. Myofibrillen
4. Sacromeer

Wat geldt voor langzame spiervezels? Gebruik je binas

1. sterke doorbloeding, weinig mitochondriën
2. sterke doorbloeding, veel mitochondriën
3. geringe doorbloeding, weinig mitochondriën
4. geringe doorbloeding, veel mitochondriën

LEERDOELEN 6.1 Zintuigen

1. Je kunt de werking van zintuigen in relatie met het zenuwstelsel beschrijven.
2. Je kunt de reactie van een zintuig op een adequate prikkel beschrijven.
3. Je kunt de delen van het oog en hun functie beschrijven.

Zintuigcellen

Prikkels worden in het zintuig opgevangen door zintuigcellen

Een zintuigcel zet de prikkel om in een impuls

De adequate prikkel

De zintuigen

Zintuigcellen:

Zintuigen kunnen prikkels waarnemen omdat ze een groot aantal zintuigcellen hebben.
Andere naam voor die specifieke cellen: receptoren of sensoren.

exteroreceptoren reageren op prikkels van buiten het lichaam

tong= smaak

neus= reuk

oog= gezichtsvermogen

oor=gehoor

huid= tast

interoreceptoren reageren op prikkels binnen het lichaam.

properiocepetoren geven informatie over het bewegingsapparaat. 

en de wanden van alle holle organen (darmen, longen, maag mondholte, urinewegen en bloedvaten)  geven informatie over de inhoud van het orgaan.

Interne/externe prikkels

Externe prikkels zijn prikkels van buiten je lichaam (geluid/licht etc..)

Interne prikkels zijn prikkels binnen je lichaam. Bijvoorbeeld osmoreceptoren, pH receptoren

Drempelwaarde

Drempelwaarde  - Adequate Prikkel

Zintuigcellen zijn gevoelig voor hun adequate prikkel

Het oog

• Wenkbrauw => vuil en zweet tegen houden
• Traanklier      => maakt traanvocht.
• Traanvocht   => houdt oog vochtig en schoon
• Ooglid met wimpers => vuil tegen houdena
• Pupil               => licht doorlaten
• Iris                   => hoeveelheid licht regelen
• Oogwit          => is harde oogvlies, geeft stevigheid
• Traanbuis     => traanvocht afvoeren

Het oog:

Adequate prikkel => licht.
zintuig   =>      lichtzintuig
orgaan   =>       het oog

Bouw van het oog: binnenkant

Licht valt op

gele vlek,

veel zintuigcellen

Blinde vlek =

oogzenuw,

geen zintuigcellen

licht valt

• eerst op zenuwcellen
• dan op zintuigcellen
• daarna wordt overig licht geabsorbeerd door pigmentlaag

vaatvlies zorgt voor voedingstoffen en zuurstof en afvoer afvalstoffen.

Het oog - netvlies

Je netvlies is bedekt met zintuigcellen:

kegeltjes en staafjes.

gele vlek: kegeltjes

blinde vlek: geen zintuigcellen

Zelf aan de slag

Lees basisstof 6.1 Zintuigen

Maak opdracht 1 t/m 13

Lens

Pupil

Pupil

Hoornvlies

Harde oogvlies

Vaatvlies

Netvlies

Glasachtig lichaam

Oogzenuw

Oogspier