Huiswerk les 5

• Communicatie
• HBO
• Studiejaar 2

I-CPNED7

Beginnende geletterdheid

I-CPNED7 - 2022-2023

Chantal Fuchs

Intro

00:00

Kijk naar het fragment

• Bekijk de auditieve en visuele deelvaardigheden voordat je het filmpje gaat bekijken of leg het overzicht voor je neer.
• Let tijdens het kijken goed op: welke deelvaardigheden kun je zichtbaar herkennen?
• Welke deelvaardigheden waren niet waarneembaar, maar wel nodig om tot lezen te komen? (klik nu verder)

01:42

Welke deelvaardigheden herken je?

Opdracht

• Klik bij de volgende dia op de link, scrol omlaag en bekijk fragment 1, als dit niet aan bod is geweest in les 4. (Anders kun je het overslaan.)

• Let op de instructievaardigheden van de leerkracht.

• Noteer wat de kinderen vervolgens moeten doen, als de leerkracht de structureerstrook laat zien? (Een structureerstrook is een woordstrook, waarbij de letters kunnen worden weggevouwen.)

www.lesintaal.nl

Wat doen de leerlingen als de leerkracht het woord op een structureerstrook laat zien?

Maamme

Oi maamme, Suomi, synnyinmaa!

Soi sana kultainen!

Ei laaksoa, ei kukkulaa,

ei vettä rantaa rakkaampaa

kuin kotimaa tää pohjoinen,

maa kallis isien.

Sun kukoistukses kuorestaankerrankin puhkeaa;

viel' lempemme saa nousemaan

sun toivos, riemus loistossaan,

ja kerran laulus, synnyinmaa

korkeemman kaiun saa.

Lees de tekst hardop:

Hoe moeilijk was het om de tekst te lezen?

0100

Maamme

Oi maamme, Suomi, synnyinmaa!

Soi sana kultainen!

Ei laaksoa, ei kukkulaa,

ei vettä rantaa rakkaampaa

kuin kotimaa tää pohjoinen,

maa kallis isien.

Sun kukoistukses kuorestaankerrankin puhkeaa;

viel' lempemme saa nousemaan

sun toivos, riemus loistossaan,

ja kerran laulus, synnyinmaa

korkeemman kaiun saa.

Toelichting

In dit schema zie je het leesproces met de leesstrategieën en voordrachtsaspecten terug. Op de dia hierna geeft Nicky een uitgebreide toelichting. Deze kennisclip duurt ongeveer 9 minuten. Je kunt het meteen bekijken of op een later moment. (Toetsdoel 6)

. 

web.microsoftstream.com

Ken je het onderscheid tussen de verschillende niveaus?

Zou je aan voorbeelden kunnen herkennen welke leesstrategie een kind gebruikt of op welke leesstrategie de leerkracht instructie geeft?

Herhaling

www.google.com

www.lesintaal.nl

Bijvoorbeeld: 'waarom'

waar.....om

1. het morfeem 'waar'
2. het morfeen 'om'

In het volgende fragment kun je dit zien. (Alleen vergeet Lom het woord nog eens te herhalen.)

Wat heeft de radende lezer nodig?

Wat heeft de spellende lezer nodig?

• TOS (taalontwikkelingsstoornis)

Kijkvragen (herhaling les 4)

Bekijk het fragment (tot 2:05) op de volgende dia aan de hand van onderstaande vragen:

1. Wat zie je in het filmpje met betrekking tot taalontwikkeling?​
   
2. Waarom spelend leren bij kleuters?​​
3. Welke leerkrachtvaardigheden zijn er nodig om taalontwikkeling en beginnende geletterdheid te stimuleren in spel?

Noteer de bevindingen bij je aantekeningen

www.leraar24.nl

Vierveldenmodel

Bij het opbouwen van leerlijnen is het zaak betekenisvolle lees- en schrijfactiviteiten te ontwerpen. Daarbij maakt de leerkracht gebruik van het vierveldenmodel. In dit model wordt zichtbaar welke aspecten een rol spelen bij de ontwikkeling van een goede leeshouding en leesvaardigheid.

De activiteiten worden zo ingericht en begeleid dat er telkens verbindingen tot stand komen tussen de intrinsieke motivatie van de kinderen, het begrijpen van de tekst, woordenschat inzetten en technische vaardigheden toepassen. Dus niet geïsoleerd trainen op tempo. Lezers met begrip en een grote woordenschat lezen eerder en beter. Bekendheid met een woord ondersteunt de correcte verklanking en het vinden van het juiste klankpatroon.

Door de inzet van het vierveldenmodel blijven mondelinge taal en schriftelijke taal ook met elkaar verbonden, omdat er vooraf en na afloop van het lezen veel met elkaar gepraat wordt over wat de tekst of het verhaal voor jou betekent.

Tien bouwstenen

Doordat het lezen en schrijven verbonden is aan het thema in de klas, de verhalen en vragen van kinderen, hun spel en constructieve/beeldende activiteiten wordt er relatief veel tijd gestopt in deze activiteiten. In veel middenbouwgroepen vaak meer dan de helft van het weekrooster.

De groepsleider ontwerpt dus een uitstekend activiteitenaanbod met veel leestijd. Hij heeft daarvoor tien bouwstenen tot zijn beschikking:

De bouwstenen

1. Lezen en schrijven zijn voor kinderen betekenisvolle activiteiten.
   
2. Schrijven van teksten blijft verbonden aan het lezen en verhalen vertellen.
   
3. Motivatie, begrip, woordenschat en techniek worden met elkaar verbonden.
   
4. Kinderen leren lezen met een leesdoel in drie fasen: voor, tijdens en na.
   
5. Kinderen vinden boeken van hun gading, er valt iets te kiezen en te lezen in verschillende genres.
   
6. Kinderen lezen op en net boven hun niveau. Dit laatste met hulp en instructie van de groepsleider.
   
7. Passende instructies voor alle kinderen en groepjes kinderen.
   
8. Gerichte planning per themaperiode, week en per dag.
   
9. Handelingsgericht observeren in de volle breedte (met behulp van het vierveldenmodel).
   
10. Adaptief toetsen als aanvulling op observaties.

Leerkrachtvaardigheden 

(= antwoord op kijkvraag 3)

• Goed observeren.​
  
• Meespelen.​
  
• Aansluiten bij niveau van het kind (zone van naaste ontwikkeling).​
  
• Kennis van (ontwikkelings)materiaal en de kinderen faciliteren in hun spel.​
  
• Goed klassenmanagement.

Meer lezen? Artikel op volgende dia

wij-leren.nl

Observatie en toetsing

Het agendapunt toetsing komt in de laatste les aan bod.

Vragen n.a.v. deze les

web.microsoftstream.com