Ontwikkelingspsychologie

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Wat gaan wij vandaag doen?

Ontwikkelingspsychologie Wk 4

Theorie (lesson up)

Maken, Thieme Gezondheidsbevordering en preventie, 4 Ontwikkelingspsychologie en gedrag, 2 Persoonlijkheid en gedrag: Verwerkingsopdrachten 2, 3 en 4

Ontwikkelingspsychologie?

Ontwikkelingspsychologie

Ontwikkeling=duurzame en langzame ontwikkeling

Psychologie= de wetenschap die het menselijke gedrag bestudeert

Stroming binnen de psychologie die zich bezighoudt met de patronen van groei en verandering die de mens doormaakt met de leeftijd

Wat is van invloed op je ontwikkeling?

Nature: Eigenschappen en capaciteiten die de mens bij de geboorte van zijn ouders mee krijgt.

Nurture: de omgevingsinvloeden die het gedrag bepalen.

Zelfbepaling: de mogelijkheid om zelf richting te geven aan je leven. 

Indeling naar leeftijd

Ontwikkelingsfases Leeftijd

• Baby 0-18 maanden
• Peuter 18 maanden tot 4 jaar
• Kleuter 4 tot 6 jaar
• Schoolkind 6 tot 12 jaar
• Puber 12 tot 17 jaar
• Adolescent 17 tot 22 jaar
• Volwassene 22-65 jaar
• Oudere 65 en verder

Ontwikkelingsgebieden

1. Motorische ontwikkeling

2. Cognitieve ontwikkeling

3. Emotionele ontwikkeling

4. Sociale ontwikkeling

5. Seksuele ontwikkeling

Tim (4) is net gestart op de basisschool. Het valt op dat Tim zich langzamer ontwikkeld dan leeftijdsgenootjes, uit gesprek met de ouders blijkt dat zij in een vechtscheiding liggen.

Mogelijk is de vechtscheiding een factor die de ontwikkeling momenteel bepaald. Welk soort factor is dit?

1. Interne factor
2. Zelfbepaling
3. Externe factor

Baby - 0 tot 18 maanden (zuigeling)

Fase ná de prenatale fase

 -Conceptie – embryo – foetus

 -Fase voor de geboorte

 -Vanaf 24 weken mogelijkheid tot proeven, horen en voelen (zelfs leren)

Ontwikkeling vindt plaats op álle ontwikkelingsgebieden:

Lichamelijk/ motorisch, cognitief, sociaal, persoonlijk en seksueel.

Sociale en persoonlijkheidsontwikkeling

De baby communiceert vanaf dag 1

Eerste lachje vanaf week zes (niet doelgericht)

Eenkenningsheidsperiode (maand 7)

           - Zichtbaar gedrag is aanhankelijkheid en scheidingsangst

Ontbreken van het 'ik- gevoel'

Peuter 2- 4 jaar

Emotionele- en persoonlijkheids ontwikkeling

• Ik besef
• Vanaf 1,5 jaar ontwikkeling ik- besef (wetend dat zijn gedrag effect heeft)
• Egocentrisme
• De peuter kan zich niet verplaatsen in een ander, bekijkt alles van eigen perspectief
• Peuterpuberteit, oftewel koppigheidsfase
• Leren en steun d.m.v. een knuffel
• Geen schaamte gevoel

Een kleuter beseft wat goed en fout is

1. Waar
2. Niet waar

Kleuter (4-6 jaar)

Sociale- en persoonlijkheids ontwikkeling

• Bewustwording eigen individu, leidt tot ontwikkeling zelfbeeld: 
• Leidt tot inzicht oorzaak/ gevolg en omgaan met teleurstellingen (magisch denken neemt af)
• Opvoedtaak: gerichte complimenten en feedback

Egocentrisme verdwijnt naar de achtergrond

• Primair sociaal gedrag: helpen, meeleven en denken.
  
• Conformisme
• Symbolisch spel: rollenspelen (vader/ moedertje)
• Ontwikkeling van schaamtegevoelens en schuldbewustzijn (het geweten)
• In het denken van de kleuter: goed is wat goed voelt en slecht is wat je verdrietig maakt
  
•      Hangt enorm samen met de autoriteit én straffen/ belonen. 
  

Conformisme, ergens bij willen horen

Waar denk je aan bij schoolkind?

Schoolkind 6-12 jaar

Sociaal- emotionele ontwikkeling

6 tot 8 jaar

          - Afwegen van emoties

          - Gericht op eerlijkheid

          - Verdere ontwikkeling schaamtegevoel

                 - Omgang leeftijdsgenoten (leer van sociale regels)

 8 tot 10 jaar

           - Onderlinge concurrentie van leeftijdsgenoten

           - Kind is gevoeliger voor afkeuring

           - Meer inhoudt aan vriendschappen --> vriendschap zijn kortdurend.

           - Conformisme: kind past zich aan. Wil niet opvallen, dus doet mee met de groep.

Wat is een sociaal kenmerk van een schoolkind?

1. Het kind is snel afgeleid
2. Het is belangrijk bij de groep te horen
3. Het kind is egocentrisch
4. Het kind toont geen emoties

Sociale ontwikkeling
een schoolkind wil graag opvallen in zijn vriendenkring. Het schoolkind is geen volger

1. waar
2. niet waar

Sociaal- emotionele ontwikkeling

10 tot 12 jaar

         - Peergroups

          - Pre- puberteit

          - Sociale identiteit (onderzoeken van de mening van de omgeving)

          - Geweten op basis van ‘goed willen zijn’

          - Emoties inschatten

          - Identificatiefiguur: persoon waar kinderen zich mee vergelijken

          - Pesten --> Negatieve invloed op het zelfbeeld, sociaal emotionele ontwikkeling

Wat is een adolescent?

1. Is het zelfde als een puber
2. Is een volwassenen
3. Valt nog onder een kind
4. Zit tussen een puber en een volwassenen

Adolescent (17-22 jaar)

Adolescenten zijn erg idealistisch, dit is logisch aangezien ze nog een heel leven voor zich hebben. Ze hebben allerlei idealen over de ideale man/ vrouw, het gezinsleven, ambitieuze carrière etc.

In de adolescentiefase zijn ze tevens erg gericht op vrijheid,

een traditioneel leven is pas op veel langer termijn. Op dit moment

gaat het om jezelf ontdekken en onderscheiden (persoonlijkheid

ontwikkeling

Dit zie je tegenwoordig terug in dat mensen gaan backpacken. 

Oudere Volwassene

Jong Volwassene

Midden Volwassenen

Vaste relatie en eigen woning

Gezinsleven en levensvragen 'is dit het?'

Minder werken en het lege nest syndroom

Volwassenheid

De jongvolwassenheid (25-40 jaar)

De midden-volwassenheid (40-55 jaar)

De oudere volwassenheid (55-67 jaar)

Sociale ontwikkeling

Gericht op:

• Werk
• Relatie met partner
• Kinderen krijgen en opvoeden
• Relatie met eigen ouders
• Vrienden

Zou jij graag volwassen willen zijn?

Ouderen 67 en ouder

Ouderen (67 jaar en ouder)

Sociaal emotionele ontwikkeling

• Partnerrelatie na pensioen
• Overlijden partner
• Pensioen en vrijwilligerswerk
• Relatie eigen kinderen en kleinkinderen
• Verlies naasten- Identiteit oudere; karakter en oud zoals je leeft

Levenslooppsychologie:

De wetenschap die bestudeert hoe iemands leven is verlopen en welke situaties effect hebben gehad op de ontwikkeling. 

Conformisme, conditioneren