Tijdvak 7 Pruiken & Revoluties

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

TIJDVAK 7: PRUIKEN & REVOLUTIES

ALGEMENE KENMERKEN 18E EEUW

• TIJD= 1700-1800= 18E EEUW
• PERIODE= VROEGMODERNE TIJD
• ANDERE NAAM VOOR DEZE EEUW= DE VERLICHTING
• RATIONEEL DENKEN ZORGT VOOR VOORUITGANG
• GEBRUIK VAN JE VERSTAND IPV TRADITIES & (BIJ)GELOOF
• TOLERANTIE, VRIJHEID EN GELIJKHEID= IDEALEN
• NATUURLIJKE RECHTEN VOOR IEDEREEN

KA= 

KA= RATIONEEL OPTIMISME EN VERLICHT DENKEN DAT WERD TOEGEPAST OP ALLE TERREINEN VAN DE SAMENLEVING; GODSDIENST, POLITIEK, ECONOMIE EN SOCIALE VERHOUDINGEN

DOOR RATIONEEL DENKEN (GEBRUIK VAN DE REDE/VERSTAND) KAN DE MENS ZICHZELF EN DE SAMENLEVING BETER BEGRIJPEN EN DUS VERBETEREN

VERLICHTINGSIDEEËN & 

• GODSDIENST= IEDER MENS HEEFT RECHT OP ZIJN EIGEN     (BIJ)GELOOF EN GOD HEEFT DE WERELD GESCHAPEN MAAR DAARNA OEFENT GOD ER GEEN INVLOED MEER OP UIT= DEÏSME 
• POLITIEK= MACHT IN EEN LAND VERDELEN (= TRIAS POLITICA) EN GEEN MACHT  BIJ 1 PERSOON 

VERLICHTINGSIDEEËN &

• SOCIALE VERHOUDINGEN= AFSCHAFFEN STANDEN EN     SLAVERNIJ, IEDEREEN GELIJK. OOK STEMRECHT GEVEN AAN   DE BEVOLKING ZODAT ER EEN DEMOCRATIE KON ONTSTAAN
• ECONOMIE= GEEN BEMOEIENIS VAN DE OVERHEID MET DE   ECONOMIE  EN VRIJE HANDEL (GEEN REGELS/WETTEN DIE DE  ECONOMIE BEPERKEN)

Vul de juiste woorden in.

Vóór de Verlichting geloofden mensen dat wat de ............................. , de .............................   zeiden de waarheid was.

De mensen van de Verlichting vertrouwden alleen op hun ............................. en op het doen van ............................. onderzoek. 

wetenschappelijk

verstand

kerk

koning

MONTESQUIEU

VOLTAIRE

ADAM SMITH

JOHN LOCKE

ROUSSEAU

TRIAS POLITICA

DEÏSME

NATUURRECHTEN

VRIJE HANDEL

INTELLECTUELEN IN BESTUUR

VOLKSSOEVEREINITEIT

SOCIAAL CONTRACT

GEEN ALLEENHEERSER

RECHT OM KONING AF TE ZETTEN

HOE ZORGDEN DE WETENSCHAPPERS DIDEROT & D'ALEMBERT DAT KENNIS TOEGANKELIJK WERD VOOR GEWONE MENSEN?

BEKIJK HET WIEWATWAAR FILMPJE OVER DE VERLICHTING OM TE KIJKEN OF JE DE INSTRUCTIE BEGREPEN HEBT.

IN DE VOLGENDE LES GAAN WE DE BELANGRIJKSTE KERNWOORDEN HERHALEN DIE IN HET FILMPJE NAAR VOREN KOMEN

KA= voortbestaan van het ancien regime met pogingen om het vorstelijk bestuur op eigentijdse verlichte wijze vorm te geven (= ook wel verlicht absolutisme).

ANCIEN REGIME= HET OUDE BESTUUR= EEN KONING MET ABSOLUTE MACHT EN EEN STANDENMAATSCHAPPIJ

STANDENMAATSCHAPPIJ

• MAATSCHAPPIJ INGEDEELD IN 3 GROEPEN MENSEN
• 1E STAND= GEESTELIJKHEID , 2E STAND= ADEL, 3E STAND= REST VAN DE BEVOLKING
• 1E EN 2E STAND VEEL PRIVILEGES ZOALS GEEN BELASTING BETALEN
• 3E STAND ALLEEN PLICHTEN, GEEN RECHTEN 

VERLICHT ABSOLUTISME

• KONINGEN WILLEN ALLE MACHT BEHOUDEN 
• GOED VOOR HET VOLK ZORGEN MAAR HET VOLK KRIJGT GEEN INSPRAAK
• ALLES VOOR HET VOLK MAAR NIETS DOOR HET VOLK

KA= DE DEMOCRATISCHE REVOLUTIES IN WESTERSE LANDEN MET ALS GEVOLG DISCUSSIES OVER GRONDWETTEN, GRONDRECHTEN EN STAATSBURGERSCHAP

DEMOCRATISCHE REVOLUTIE= OPSTAND VAN BURGERS/GEWONE VOLK TEGEN DE ALLEENHEERSCHAPPIJ VAN KONINGEN

DOEL= VRIJHEID EN GELIJKHEID

NA DE REVOLUTIE WORDT ER GESPROKEN OVER:

1. GRONDWET= DOCUMENT WAAR DE RECHTEN & PLICHTEN IN STAAN VAN DE REGERING EN VOLK
2. GRONDRECHTEN= RECHTEN WAAROVER IEDERE BURGER MOET BESCHIKKEN ZOALS VRIJHEID VAN MENING
3. STAATSBURGERSCHAP= DE RECHTEN & PLICHTEN DIE JE ALS BURGER HEBT IN HET LAND WAAR JE WOONT

3 DEMOCRATISCHE REVOLUTIES:

1776 AMERIKAANSE REVOLUTIE= AMERIKAANSE KOLONIES MAKEN ZICH LOS VAN DE ENGELSE KONING EN STICHTEN EEN EIGEN LAND

1789 FRANSE REVOLUTIE= HET GEWONE VOLK /3E STAND VERZET ZICH TEGEN DE ALLEENHEERSCHAPPIJ VAN DE KONING EN STANDEN WERDEN AFGESCHAFT

1787 BATAAFSE REVOLUTIE= IN DE REPUBLIEK WERD DE STADHOUDER VERJAAGD OMDAT HIJ TEVEEL MACHT NAAR ZICH TOE TROK, ER MOEST EEN EERLIJKER BESTUUR KOMEN. DIT WERD IN GANG GEZET DOOR PATRIOTTEN= STRIJDERS VOOR HET VADERLAND