Uitscheiding

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Uitscheiding

Leerdoelen:

• aan het eind van deze les weet ik wat er onder uitscheiding wordt verstaan
• aan het eind van deze les weet ik wat de observatie punten zijn bij uitscheiding
• aan het eind van deze les weet ik afwijkingen zijn in de verschillende  uitscheidingsproducten

Waaraan denk je als je het woord uitscheiding hoort?

      Uitscheiding

Wat zijn observatie punten als je denkt aan urine?

frequentie;

hoeveelheid;

kleur;

helderheid;

geur;

manier van urineren

Wie urineren er vaker?

1. pubers
2. kinderen
3. volwassenen
4. ouderen

Kinderen, zij hebben een kleinere blaas en moeten dus vaker plassen

Wanneer moet je vaker urineren?

nervositeit

blaasontsteking

zwangerschap

plastablettten

je urineert minder als je 

uitgedroogd bent 

hartproblemen hebt

nierproblemen

veel zweet

braakt

Hoeveelheid urine

• Hoeveel iemand urineert hangt af van wat iemand drinkt
• Ook kijk je naar andere uitscheiding dus zweten, braken, diarree als de cliënt dit heeft urineert hij minder  
• Extreem veel drinken en urineren kan te maken hebben met diabetes

Hoe noem je het als je een hele dag de urine van een cliënt moet opvangen voor onderzoek

1. dag urine
2. urinesediment
3. 24 uurs urine
4. dag en nacht urine

Welke kleur kan urine hebben?

Normaal: licht geel

Donder geel tot donkerbruin: kan lever probleem zijn

Roze, rood : bloed bij de urine of door bepaalde voedingsproducten bv rode biet

Hoe komt het dat urine troebel kan zijn?

1. bacteriën, eiwitten en pus
2. bacteriën bloedcellen en pus
3. bacteriën, eiwitten en bloedcellen
4. eiwitten, bloedcellen en pus

Ook kan het zijn dat de urine al een tijdje in een potje staat (oude urine) 

Wanneer ruikt urine sterker dan normaal?

blaasontsteking.

suikerziekte

oude urine die al tijdje staat

Wat is normaal?

• Normaal doet urineren geen pijn
  
• men urineert in 1x de blaas leeg
• je urineert met een flinke straal
• de blaas wordt normaal gevuld

Wanneer zal een cliënt moeite hebben met urineren?

direct na bevalling

bij neurologische problemen als dwarsleasie

aangeboren afwijkingen aan de urinewegen

vergrote prostaat

blaasontsteking

De arts controleert de urine door middel van.....?

1. kijken en ruiken
2. test strips
3. klachten die de cliënt heeft

Waar let je op als je een test strip gaat gebruiken?

1. vervaldatum
2. juiste bewaarplek
3. waar de strip voor is
4. alle antwoorden zijn goed

Waar in het dossier rapporteer je over de urine?

1. rapportage
2. vochtbalans
3. rapportage en vochtbalans

Eventueel uitleg geven wat vochtbalans is

Moet urine opgevangen worden in een steriel potje?

Ja

Nee

Nee dat hoeft niet altijd, het potje moet wel goed schoon zijn

Urine opvangen

1. Neem ochtend urine, want dit zit al een tijdje in de blaas en heeft de hoogste concentratie
2. Zorg dat de geslachtsorganen voor het afnemen gewassen zijn
3. Neem de middelste urine (midstream) dus eerst klein beetje plassen, dan opvangen en daarna de blaas leeg plassen)
4. Zorg voor een schoon potje, liefst een echt urine potje

Welke hulpmiddelen kun je gebruiken bij het urineren?

po

urinefles/urinaal

katheter

concoomkatheter

Denk ook aan privacy

Wat is urine retentie?

1. Zonder aandrang urine verliezen
2. Door hoesten urine verliezen
3. Urine vasthouden in de blaas door niet te kunnen urineren
4. Het overlopen van de blaas

Bladderscan

Welke soorten incontinentie ken je?

Behandelingen bij incontinentie

1. Bekkenbodem oefeningen
2. Blaastraining
3. Electrostimulatie
4. Zelf katheterisatie
5. Medicijnen
6. Operatie

Welke soorten katheters ken je?

blaaskatheter/verblijfskatheter

buikkatheter (supra pubis)

eenmalige katheter

concoomkatheter (uritip)

www.zomerlandnatuurgeneeskunde.nl

Hoeveel ontlasting produceer je gemiddeld op 1 dag?

1. 50- 100 gram
2. 100-150 gram
3. 100-200 gram
4. 150-300 gram

Bij diarree meer, bij obstipatie minder

Wat kan er allemaal in je ontlasting zitten?

etensresten

bloed

wormen

parasieten

slijm

pus

Welk hulpmiddel gebruik je niet om ontlasting in op te vangen

1. schuitje
2. incontinentie materiaal
3. po
4. urinaal

Tekst

Diarree

Obstipatie

vezelrijke gezonde voeding

uitdroging

donkere urine

aambeien

harde ontlasting

ontlasting pijnlijk

Bij bedlegerige mensen

Vaak meerdere keren per dag

waterdunne ontlasting

Wat is de functie van transpireren?

1. te veel aan vocht verwijderen
2. de huid bevochtigen
3. temperatuurregulatie
4. warmteproductie

Wat is geen oorzaak van meer transpireren?

1. Ontspanning
2. Hormonale verandering
3. Inspanning
4. Te lage bloeddruk

Is snot hetzelfde als sputum?

Ja

Nee

Nee, snot komt uit je neus en sputum komt uit je longen, dit hoest je op

Hoe vang je sputum op voor onderzoek?

sputum pot

laat cliënt in laboratoriumpotje spuwen

Braaksel

Wat observeer je als iemand braakt?

• tijdstip en frequentie
• hoeveelheid
• manier van braken bv explosief
• bestandsdelen bv zit er bloed  bij, gal, ontlasting??
• geur (fecaal braken( 0ntlasting braken) een bloed braken ruikt erg vies

Uitscheiding

Leerdoelen:

• aan het eind van deze les weet ik wat er onder uitscheiding wordt verstaan
• aan het eind van deze les weet ik wat de observatie punten zijn bij uitscheiding
• aan het eind van deze les weet ik afwijkingen zijn in de verschillende  uitscheidingsproducten

Huiswerk

 Persoonlijke basiszorg 1thema 3 

1. hoofdstuk 9, 10 en 11 en maak hierbij de verwerkingsopdrachten.
2. Maak één van de drie praktijksituaties van thema 3:

          - een katheterzak verwisselen bij Iris

          - Meneer Bouwman heeft een longontsteking

          - Meneer de Jager heeft diarree

    3. Maak tot slot 'test je kennis' van thema 3.