Les 10 mei

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 2

Begin van de les

Je pakt je leesboek erbij en gaat lezen. 

Over 15 minuten beginnen we met de les.

Wat gaan we doen?

Wederkerende en wederkerige voornaamwoorden

Telwoorden

Voegwoorden

Dit kennen we al:

Lidwoord, werkwoord, zelfstandig naamwoord, bijvoeglijk naamwoord, voorzetsel, persoonlijk voornaamwoord, aanwijzend voornaamwoord, betrekkelijk voornaamwoord, vragend voornaamwoord, onbepaald voornaamwoord. 

Jan = zelfstandig naamwoord

1. waar
2. niet waar

Wat heeft hij gedaan?

1. wat = vragend voornaamwoord
2. wat = betrekkelijk voornaamwoord

De bus die daar staat.

1. die = betrekkelijk voornaamwoord
2. die = aanwijzend voornaamwoord

Die bus is groen.

1. die = betrekkelijk voornaamwoord
2. die = aanwijzend voornaamwoord

Hij heeft mij het cadeau gegeven.

1. Hij - mij = persoonlijk voornaamwoord
2. Hij = persoonlijk voornaamwoord
3. cadeau = persoonlijk voornaamwoord
4. gegeven = persoonlijk voornaamwoord.

Iedereen is blij!

1. iedereen = zelfstandig naamwoord
2. iedereen = onbepaald voornaamwoord
3. iedereen = persoonlijk voornaamwoord

We hebben het vandaag over: wederkerend en wederkerig voornaamwoord, voegwoorden en telwoorden

De keuze

Ik heb de uitleg niet nodig. Ik ga zelf aan de slag met mijn planning. Ik ga de theorie lezen in het boek die hoort bij de opdrachten die ik ga maken. Ik heb alles van de planning voor vandaag aan het eind van de les af.

Ik vind woordsoorten moeilijk. Ik luister naar de uitleg en doe mee. Ik ga na de uitleg de theorie voor mezelf doornemen en ik ga opdrachten maken. Ik heb alles van de planning voor vandaag aan het eind van de les af.

Wederkerend en wederkerig voornaamwoord

Wederkerende voornaamwoorden

Vul de volgende zinnen aan: 

Ik heb ... verslapen. 

Hij heeft ... gisteren vergist. 

Wij hebben ... in het nauw gewerkt.

Wederkerende voornaamwoorden

De wederkerende voornaamwoorden zijn: me, je, u, zich, ons en jullie.

Zij hebben zich gisteren erg vergist.
Wat is het wederkerend voornaamwoord?

1. Zij
2. zich
3. erg
4. vergist

Ik heb me vorige week aan mijn werkgever voorgesteld.
Wat is het wederkerend voornaamwoord?

1. vorige
2. Ik
3. mijn
4. me

Wederkerig voornaamwoord

Wederkerige voornaamwoorden zijn: elkaar en mekaar (en elkander) 

Wij hebben elkaar gisteren ontmoet.

1. elkaar = wederkerig voornaamwoord
2. elkaar = wederkerend voornaamwoord

Hij heeft zich gewassen.

1. zich = wederkerig voornaamwoord
2. zich = wederkerend voornaamwoord

Mijn moeder heeft jou een cadeau gegeven.

1. jou = wederkerend voornaamwoord
2. jou = persoonlijk voornaamwoord
3. jou = wederkerig voornaamwoord
4. jou = lidwoord

Voegwoorden

Voegwoorden

Voegwoorden voegen twee zinnen bij elkaar. Voegwoorden zijn dus woorden die twee zinnen met elkaar verbinden. 

Een voegwoord is bijvoorbeeld: want

Voegwoorden

De kat heeft gemiauwd, want er lag geen eten meer in het bakje.

Ik heb genoten van de vakantie, omdat we twee weken vrij hadden.

Ik heb mijn fiets opgehaald en ik heb een stuk gefietst.

Mijn zusje is eerder van werk teruggekomen, zodat ik de auto kon gebruiken.

Welk voegwoord moet op de puntjes?

Ik heb een nieuwe auto ... ik heb een nieuwe fiets.

1. omdat
2. want
3. en
4. daarom

Wat is hier het voegwoord?
Mijn vader kookt vandaag, omdat mama weg is.

1. kookt
2. vandaag
3. omdat
4. is

Wat is het voegwoord in deze zin?
Ik wil een ice tea of ik heb zin in een colaatje.

1. wil
2. of
3. in
4. een

Telwoorden

Telwoorden

Er zijn twee soorten telwoorden: hoofdtelwoorden en rangtelwoorden.

Hoofdtelwoorden geven een duidelijk aantal aan. Ze geven geen volgorde aan. 

Rangtelwoorden geven ook een duidelijk aantal aan en geven een volgorde aan. 

Telwoorden

Ik heb drie eieren gekocht. 

Het derde ei is kapot gegaan. 

In de vierde supermarkt die bezocht, kocht ik twee bakjes eieren. 

Drie en twee = hoofdtelwoorden

derde en vierde = rangtelwoorden

Dit is de tweede dag dat ik vroeg wakker ben.

1. rangtelwoord
2. hoofdtelwoord

Ik heb slechts één auto in bezit.

1. rangtelwoord
2. hoofdtelwoord

De tweede persoon die langskomt had vier plastic tassen bij zich.

1. tweede = hoofdtelwoord vier = hoofdtelwoord
2. tweede = rangtelwoord vier = rangtelwoord
3. tweede = hoofdtelwoord vier = rangtelwoord
4. tweede = rangtelwoord vier = hoofdtelwoord

Zelf aan de slag 

Op Niveau - Blok 2 - Grammatica - opdrachten die beginnen met 12 en 13. 

Op Niveau - Blok 5 - Grammatica - opdrachten die beginnen met 10 en 11. 

Ben je klaar? Dan ga je oefenen met linkjes. Je vindt ze in magister bij de les van vandaag in je agenda. 

10 minuten voor het einde van de les sluiten we de les af. 

Wat zijn de persoonlijk voornaamwoorden in deze zin?

Ik heb een mooi cadeau aan hem gegeven.

Wat zijn de voorzetsels in deze zin?

Naast mijn moeder wacht ik op de trein.

De vriendschap die ik heb, gaat nooit stuk.

1. die = aanw. vnw.
2. die = betr. vnw.
3. die = vrag. vnw.
4. die = onb. vnw.

Die auto heeft een flinke deuk!

1. die = aanw. vnw.
2. die = betr. vnw.
3. die = vrag. vnw.
4. die = onb. vnw.

Wie zie ik daar staan?

1. wie = aanw. vnw.
2. wie = betr. vnw.
3. wie = vrag. vnw.
4. wie = onb. vnw.

Niemand heeft mij gemaild!

1. niemand = aanw. vnw.
2. niemand = betr. vnw.
3. niemand = vrag. vnw.
4. niemand = onb. vnw.

Hij heeft zich aan de snoepjes vergapen.

1. zich = wederkerend voornaamwoord
2. zich = wederkerig voornaamwoord

Als we elkaar begrijpen, komt het goed.

1. elkaar = wederkerend voornaamwoord
2. elkaar = wederkerig voornaamwoord

Wat is in deze zin het voegwoord?

Omdat ik gisteren laat naar bed ging, kon ik er vanochtend maar moeilijk uitkomen.

1. bed
2. kon
3. Omdat
4. maar

Wat zijn de hoofdtelwoorden in de volgende zin?

De drie zusjes zagen het derde vogeltje uit nestje vier vallen.

Wat zijn de hoofdtelwoorden in de volgende zin?

Het derde zusje zag vogeltje twaalf uit het vierde nestje vallen.