samenvatting 1 TL Taalverzorging

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

WELKOM

3 Kader

Welkom

1TL

Taalverzorging H3 en H4

Werkwoordelijk Gezegde
Lijdend Voorwerp

Meervouden op -en en -s
Voltooid Deelwoord
Tegenwoordige tijd van de persoonsvorm

Mannelijke, vrouwelijke en onzijdige woorden

ZINSDELEN

werkwoordelijk gezegde

Alle werkwoorden in een zin die samen iets over het onderwerp zeggen, noem je het werkwoordelijk gezegde (wg).

ZINSDELEN

werkwoordelijk gezegde

Soms is het werkwoordelijk gezegde maar één werkwoord 

(de persoonsvorm), soms zijn het er meer. Bijvoorbeeld:

- Leonie kijkt naar buiten.

- Leonie heeft naar buiten gekeken. 

- Leonie wil graag naar buiten kijken.

ZINSDELEN

werkwoordelijk gezegde

De persoonsvorm is altijd onderdeel van het 

werkwoordelijk gezegde.

werkwoordelijk gezegde =

persoonsvorm + alle andere werkwoorden

ZINSDELEN

De meeste zinnen bevatten een persoonsvorm, een werkwoordelijk gezegde en een onderwerp.

Veel zinnen hebben ook een lijdend voorwerp.

Met het lijdend voorwerp gebeurt iets,

het 'ondergaat' wat in het gezegde staat.

Wie/wat + Werkwoordelijk gezegde + Onderwerp?

Meervouden

Meervoud op -en:

• vaak alleen -en erachter plakken: deur, deuren
• soms medeklinker verdubbelen: grap, grappen
• soms klinker weghalen: plaat, platen
• soms f in v veranderen: duif, duiven
• soms s in z veranderen: huis, huizen

Meervouden

Meervoud op -s:

• vaak alleen -s erachter: wagen, wagens
• bij woorden die eindigen op a/o/u/i/y komt meestal 's vanwege de uitspraak: oma's, auto's, menu's, kiwi's, baby's. Ik hOU vAn Y’s
• na een afkorting komt een apostrof: tv's, wc's

Voltooid deelwoord?

H4 Taalverzorging Spelling: over het voltooid deelwoord

• Werkwoordsvorm (vervoeging)
•  Er staat altijd een vorm van hebben, worden of zijn bij.
•  Gebruik de verlengproef. Daarmee hoor je vaak wat de laatste letter moet zijn!
• Twijfel tussen d of t?    Gebruik 't ex-kofschip 

Herhaling persoonsvorm tegenwoordige tijd

Zo schrijf je de persoonsvorm tegenwoordige tijd (pvtt):

ik-vorm	ik werk, werk jij?	ik loop, loop jij?
ik-vorm + t	hij/zij/het/jij werkt	hij/zij/het/jij loopt
Hele werkwoord	wij/jullie/zij werken	wij/zij/jullie lopen

mannelijk, vrouwelijk of onzijdig  

de-woorden: mannelijk of vrouwelijk
het-woorden: onzijdig 

het-woorden 

dat, dit 

het --> dat + dit

De-woorden 

 

die, deze

de --> die + deze

Onzijdig

Mannelijk/vrouwelijk

Lees de theorie in de blokjes Taalverzorging Hoofdstuk 3 en Hoofdstuk 4!