Taalverzorging les 1

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Welkom 3hd

Ga rustig zitten, pak je spullen op tafel en wacht tot de les begint

Mededeling

Boeken:

- Wolventijd; Lysander Mazee (fantasy/geschiedenis)

- Match; Buddy Tegenbosch (sport/persoonlijke ontwikkeling)

Wat gaan we doen vandaag?

Kennismaken

Hoe staat het met het vak Nederlands?

Taalverzorging

Huiswerk

Wat vind je lastig
binnen het vak
Nederlands?

Hoe ervaar jij lezen?

Taalverzorging

Stijlfiguren, beeldspraak, spreekwoorden, 

zegswijzen en gezegden

Spreekwoorden

Vaste uitdrukking

Bevat een algemene waarheid of wijsheid

Advies geven, situaties beschrijven of gedrag aanmoedigen

Voorbeeld: "De appel valt niet ver van de boom."

Spreekwoorden

Voor de wind is het gunstig zeilen

-

Spreekwoorden

Voor de wind is het gunstig zeilen

-

Onder de juiste omstandigheden gaan dingen makkelijk

Spreekwoorden

Als het kalf verdronken is, dempt men de put

-

Spreekwoorden

Wie een kuil graaft voor een ander, valt er zelf in

-

Als iemand een ander iets wil aandoen, ondervindt hij er zelf last van

Spreekwoorden

Als het kalf verdronken is, dempt men de put

-

Men treft pas maatregelen ná het ongeluk

Spreekwoorden

Wie een kuil graaft voor een ander, valt er zelf in

-

Aan de slag

Opdracht 1 Spreekwoorden (blz. 142 t/m 143)

Of

Leren van de spreekwoorden uit de leertekst & opdrachten (toetsstof)

Klaar?

Paragraaf 5, 6, 21 of 22 bestuderen

Zegswijzen

Vaste uitdrukking of een groep woorden die een bepaalde betekenis heeft die niet altijd direct duidelijk is op basis van de interpretatie van de woorden.

Punt verduidelijken of een situatie beschrijven

Voorbeeld: "Met de deur in huis vallen."

Zegswijzen

te veel hooi op de vork nemen

-

Zegswijzen

te veel hooi op de vork nemen

-

te veel tegelijk doen

Zegswijzen

met de gebakken peren zitten

-

Zegswijzen

met de gebakken peren zitten

-

met onaangename gevolgen blijven zitten

Zegswijzen

iemand een koekje van eigen deeg geven

-

Zegswijzen

iemand een koekje van eigen deeg geven

-

iemand iets op dezelfde manier betaald zetten

Gezegden

Variant op de zegswijze

Vaste vorm (kan in een zin worden toegevoegd)

Bevat géén werkwoord

Voorbeeld: "Het regent pijpenstelen."

Gezegden

zo dood als een pier

-

Gezegden

zo dood als een pier

-

zonder twijfel dood

Gezegden

met hart en ziel

-

Gezegden

met hart en ziel

-

met volledige inzet

Gezegden

lelijk als de nacht

-

Gezegden

lelijk als de nacht

-

erg lelijk

Aan de slag

Opdracht 5, 6 óf 7 maken

Of

Verder werken aan opdracht spreekwoorden

Of

Leer de soorten uitdrukkingen uit elkaar te houden door zelf een overzicht of tabel te creëren met overeenkomsten, verschillen of kenmerken

Spreekwoorden, zegswijzen & gezegden

Overeenkomsten:

- Zijn allemaal vaste uitdrukkingen die vaak worden gebruikt in dagelijks taalgebruik

- Kunnen allemaal een bepaalde betekenis of boodschap overbrengen

- Zijn allemaal onderdeel van de rijke en gevarieerde taal van een cultuur

Spreekwoorden, zegswijzen & gezegden

Verschillen:

- Spreekwoorden bevatten algemene waarheden, terwijl zegswijzen en gezegden meer specifieke situaties beschrijven

- Gezegden maken deel uit van zinnen en drukken een handeling of toestand uit, terwijl spreekwoorden en zegswijzen vaak als afzonderlijke eenheden worden gebruikt

Hoe werk jij het liefst aan Taalverzorging?

1. Op dezelfde manier als in deze les
2. Stampen met de theorie
3. Toepassen in zinnen en oefeningen
4. Anders, namelijk...

De volgende lessen zijn herhalingslessen van paragrafen 5, 6 20, 21 & 35 (Stijlfiguren, beeldspraak & spreekwoorden). Kijk hier eens rustig naar. Welke van deze paragrafen vind je lastig en waar zou je graag meer uitleg over willen?

Huiswerk

Bestudeer de stof die we vandaag hebben behandeld

Ga voor jezelf na: 

- Waar heb je moeite mee binnen het vak Nederlands?

- Waar kan ik jou bij helpen in aanloop naar de toets van Taalverzorging?