Herhaling H7

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

H7 herhaling

Denk er om, de voorkennis van H7 hoort ook bij de toets. Dus bekijk ook de pagina 8 en 9 uit je leerwerkboek. 

Ontleedbaar of niet ontleedbaar

Een niet-ontleedbare stof bestaat uit één atoomsoort en kan niet door middel van een ontledingsreactie worden omgezet in andere stoffen.

Water

Water is een ontleedbare stof. Je kunt deze stof ontleden in H(waterstof) en O(zuurstof).

Zwavel

Zwavel is een niet-ontleedbare stof. Het molecuul bestaat maar uit 1 soort stof (S) zwavel. 

PSdE

In het periodiek systeem zijn de atomen van links naar rechts gerangschikt volgens hun atoomnummer. 

 Linksboven zie je dat je:

• een horizontale rij in het periodiek systeem een periode noemt;

• een verticale kolom in het periodiek systeem een groep noemt.

Niet metalen

De niet-metalen hebben in vaste toestand de volgende stofeigenschappen:

• Ze zijn dof.

• Ze zijn breekbaar.

• Het zijn slechte geleiders van warmte en elektriciteit.

Metalen

De metalen hebben de volgende stofeigenschappen:

• Ze glimmen als ze gepolijst worden.

• Ze zijn buigbaar.

• Het zijn goede geleiders van warmte en elektriciteit.

Het atoom

Een atoom is opgebouwd uit een positieve atoomkern met daaromheen een negatief geladen wolk van elektronen. 

Atoomnummer

Het aantal protonen in de kern noem je het atoomnummer.

Symbool

massagetal

atoomnummer

Ionaire verbindingen

Deze zijn opgebouwd uit ionen. Vaak is het positieve ion afkomstig van een metaal en het negatieve ion van een niet-metaal. Dit noem je dan een zout. 

Ionvorming

Een ion is een elektrisch geladen atoom. 

Dit komt omdat er tijdens een reactie elektronen worden uitgewisseld waardoor het atoom niet meer neutraal is. 

Notatie

Hoe schrijf je dit nou op?

Als een atoom 1 elektron afstaat heeft het deeltje een positieve lading. Denk aan bijvoorbeeld Natrium. 

Dan noteer je dat als Na+

Notatie

Zink kan 2 elektronen afstaan. Hierdoor kom je op Zn2+

Chroom kan zelfs 6 elektronen afstaan. Je noteert dit als Cr6+

Metalen hebben altijd een positieve lading. 

Enkelvoudige negatieve ionen

Wanneer een atoom elektronen afstaat, neemt een ander deze op. Hij krijgt dan meer elektronen dan protonen. Dit atoom krijg dan dus een negatieve lading. 

Alle enkelvoudige negatieve ionen zijn niet-metaalionen. 

Chloor kan 1 elektron opnemen, je noteert dit als Cl-

In tabel 1  op blz 29 staat een overzicht van de ladingen en namen van de meest voorkomende ionsoorten. Je moet de namen en formules uit deze tabel kennen. 

Ionaire verbindingen

Chloor en Natrium kunnen met elkaar reageren tot Natriumchloride. 

Je ziet dat Na 1 elektron afstaat aan Cl. Hierna trekken Na en Cl elkaar aan en daardoor ontstaat een verbinding. 

Samengestelde ionen

De ionen die je tot nu toe gezien hebt bestaan telkens uit één atoomsoort met een lading. Bv. Na⁺, Cl^-, Fe²⁺, Al³⁺

Er bestaan echter ook ionen die zijn opgebouwd uit twéé atoomsoorten met een lading. 

De samengestelde ionen

Verhoudingsformules

Ook hiermee moet je verhoudingsformules (zouten) kunnen maken. Er geldt weer:

1. Noteer de ionen (zet ze eventueel tussen haakjes)

2. Hoe vaak moet je ieder ion kiezen?

3. Noteer de volledige formule (zonder ladingen, eventueel zonder haakjes) 

Voorbeeld

Maak de verhoudingsformule voor natriumnitraat.

1. Na⁺        (NO₃)^-

2. 1x             1x

3. Na₁(NO₃)₁

Haakjes en 1 mag je nu weglaten:

NaNO₃        

Voorbeeld 2

Maak de verhoudingsformule voor kaliumfosfaat.

1. K⁺          (PO₄)^3-

2. 3x             1x

3.  K3(PO4)1  =  K3(PO4)

Glucose

Massa C atoom:    72 u  

Massa H atoom:     12 u  

Massa O atoom:   96 u+

Totaal:    180u

Denk eens aan verhoudingen. Welke atomen zullen het kleinste deel van het molecuul inhouden en welke het grootste. 

En hoeveel % ongeveer?

Glucose

Massa% C: 72 u/180x100= ______m%   

Massa% H:  12 u/180x100= ______m%  

Massa% O: 96 u/180x100=             m%+

Totaal:               100%

Significantie: Bij vermenigvuldigen of delen heeft het antwoord hetzelfde aantal significante cijfers als de meetwaarde met het kleinste aantal significante cijfers dat je bij de berekening hebt gebruikt. Bij dit voorbeeld dus ronde getallen. 

Nu zelf oefenen!

In SOM staat bij de toets een D-toets, maak deze eerst zonder het boek erbij. Zet uitroeptekens bij wat je niet weet. 

Pak daarna je boek en zoek alles op wat je niet meer wist. 

Kijk daarna na met het nakijkblad in SOM.