Lezen H2 De indeling van teksten

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Terugblik H2 lezen

• Wat gaan we doen in deze les? Doel?
• Terugkijken naar de vorige lessen:
• De indeling van teksten, Deelonderwerpen herkennen, Tekstverbanden en signaalwoorden

• Toets Lezen H2 volgende week 9 februari 2021

Lezen 2.1 De indeling van teksten

• Titel = onderwerp en/of trekt de aandacht van de lezer
• Lead = vetgedrukte tekst onder de titel: korte samenvatting of aandacht
• Begin van de tekst = introductie van het onderwerp
  door: met de deur in huis vallen, belangstelling wekken (anekdote, voorbeeld), inleiding: toelichting onderwerp
• Middenstuk (kern): verschillende kanten van het onderwerp
• Slot: laatste beschrijving onderwerp, verwijzing naar voorbeeld of anekdote, samenvatting of conclusie.

titel

inleiding

middenstuk

slot

Hoe wordt het onderwerp geïntroduceerd?

1. met de deur in huis vallen
2. belangstelling wekken
3. met een inleiding
4. door een lead

Hoe wordt het onderwerp geïntroduceerd?

1. met de deur in huis vallen
2. belangstelling wekken
3. inleiding
4. door een lead

Hoe wordt het onderwerp geïntroduceerd?

1. met de deur in huis vallen
2. belangstelling wekken
3. met een inleiding
4. door een lead

Lezen 2.2 Deelonderwerpen herkennen

• Deelonderwerpen = verschillende kanten van een onderwerp
  
• Voorbeeld: Hond als huisdier, deelonderwerpen: verzorging, beweging, voeding
• Denk ook aan: argumenten, oorzaken, voordelen of oplossingen
• Strategie voor het herkennen van deelonderwerpen:
• Lees: titel en inleiding
• Kijken naar de lay-out van de tekst: zijn er witregels, zijn er tussenkopjes?
• Lees de eerste en laatste zin van een alinea

Wat is een deelonderwerp?

1. een onderwerp van een hoofdstuk
2. een aspect van het onderwerp
3. een aspect van het slot
4. een onderwerp van de eerste alinea

Wat zou een deelonderwerp kunnen zijn in een tekst over school?

1. De dierenwinkel
2. De geschiedenis van voetbal
3. Pauzes in de aula
4. Zakgeld

Wat zou een deelonderwerp kunnen zijn in een tekst over politiek?

1. Gezelschapsspellen
2. Verkiezingen
3. Vakantiereizen
4. De woestijn

Lees de 2 teksten.

Wat denk jij dat het onderwerp is van de hele tekst 'veilig naar de kermis?'?

1. zweefmolens
2. veiligheid van kermisattracties
3. ernstig gewond
4. ongeluk

Wat staat behalve het onderwerp nog meer in tekst 'Veilig naar de kermis?'?

1. De aanleiding voor het schrijven van de tekst
2. een belangrijke vraag
3. een mening over het onderwerp
4. een voorbeeld bij het onderwerp geven

Wat denk jij dat het onderwerp is van de hele tekst 'De week van het zieke kind'.

1. Kindra is ziek
2. Kinderkanker
3. De week van het zieke kind
4. Kindra kan niet naar school

Wat staat behalve het onderwerp nog meer in tekst 'De week van het zieke kind'?

1. Een belangrijke vraag
2. hoe de tekst wordt opgebouwd
3. een mening geven
4. een voorbeeld bij het onderwerp geven

In de volgende slide zie je twee teksten.

Het zijn slotalinea's van een tekst.

Lees de 2 teksten.

Welk soort slot is het slot in de tekst 'App Examengids'?

1. Een advies
2. een antwoord op de vraag uit de inleiding
3. een conclusie

Welk soort slot is het slot in de tekst 'Festival der Zoete Verleidingen'?

1. een advies
2. een conclusie
3. een samenvatting

Lezen 2.3 Tekstverbanden en signaalwoorden

• Een goede tekst kent tekstverbanden en signaalwoorden.
• Tekstverbanden zijn logische relaties tussen delen van een tekst. 
• Signaalwoorden helpen ons om deze relaties te ontdekken.
• Een signaalwoord geeft een teken. Hier is een verband. 
  

Tekstverbanden en signaalwoorden

Reden of argument: daarom, omdat, derhalve, aangezien, namelijk

Tegenstelling: maar, echter, desondanks, hoewel, toch

Conclusie: dus, hieruit volgt, kortom

Oorzaak-gevolg: doordat, daardoor, als gevolg van, waardoor, zodat

Opsomming: eerst, vervolgens, bovendien, daarna, ten slotte

Jan heeft zijn vmbo-diploma gehaald, waardoor hij kan studeren.

1. Opsomming
2. Conclusie
3. Oorzaak en gevolg
4. Tegenstelling

Mijn vader houdt niet van winkelen, maar mijn moeder vindt het heel erg leuk.

1. Conclusie
2. Voorbeeld
3. Tegenstelling
4. Oorzaak en gevolg

Kortom, we winnen deze wedstrijd wel.

1. Tegenstelling
2. Tijd
3. Conclusie
4. Voorbeeld

Ik ga vandaag eerst naar school. Daarna ga ik sporten.

1. Opsomming
2. Tegenstelling
3. Oorzaak en gevolg
4. Conclusie

Wat heb je geleerd?

De indeling van teksten

- je weet dat een goede tekst bestaat uit een titel, lead, inleiding, middenstuk (kern) en slot

- je kunt de functie van de inleiding, het middenstuk en het slot van een tekst benoemen

- je herkent deelonderwerpen

- je herkent tekstverbanden en signaalwoorden