8 Bloed 8.1 Bloed

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 5

8.1 Bloed

Begrippen

Voorkennis checken

Samenstelling van bloed

Interactief filmpje

Transport in het bloed

Verbranding bij inspanning

Afsluiten

Criteria

Je beschrijft de bestanddelen van bloed en hun functies.

Je beschrijft hoe het bloed stoffen door het lichaam vervoert.

Je legt uit hoe de samenstelling van het bloed verandert bij inspanning.

Begrippen

Bloedcellen

Bloedplasma

Rode bloedcellen

Hemoglobine

Witte bloedcellen

Antistoffen

Bloedplaatjes

Bloedstolling

Fibrinogeen

Fibrinedraden

Rode beenmerg

Haarvaten

Bloedarmoede

Glucose

Zuurstof

Glycogeen

Hoe heten de dunste bloedvaatjes?

1. Aders
2. Haarvaten
3. Slagaders

Door de ....................... stroomt het bloed weg van het hart

In de ....................... worden voedingsstoffen afgegeven

Vervolgens stroomt het bloed via ....................... terug naar het hart

Haarvaten

Aders

Slagaders

..... zorgen voor bloedstolling

1. Rode bloedcellen
2. Witte bloedcellen type 1
3. Witte bloedcellen type 2
4. Bloedplaatjes

Met behulp van deze stof vervoeren rode bloedcellen zuurstof.

1. Lymfevloeistof
2. Hemoglobine
3. Fibrinogeen
4. Bloedplasma

Deze cellen bevatten hemoglobine en vervoeren zuurstof

1. Rode bloedcellen
2. Witte bloedcellen type 1
3. Witte bloedcellen type 2
4. Bloedplaatjes

Deze cellen maken antistoffen

1. Witte bloedcellen type 1
2. Witte bloedcellen type 2

Hoe heet het vloeibare deel van je bloed?

Zoek op in je boek en noteer in je schrift

Wat zijn de functies van:

- rode bloedcellen

- witte bloedcellen

- bloedplaatjes

Samenstelling bloed

Rode bloedcellen: Vervoeren zuurstof met behulp van hemoglobine.

• hemoglobine = stof, gemaakt van ijzer, die zuurstofdeeltjes aantrekt.

Witte bloedcellen: Bestrijden ziekteverwekkers.

• witte bloedcellen type 1 = 'vreetcellen' die bacteriën en schadelijke stoffen opeten en verteren.
• witte bloedcellen type 2 = cellen die antistoffen tegen ziekteverwekkers maken.

Bloedplaatjes: Zorgen, samen met stollingseiwitten, voor bloedstolling. 

• bloedstolling = het dichtmaken van een wondje (inhoud van het bloedplaatje reageert met fibrinogeen).

00:48

Wat klopt hier niet?

1. Niet de bloedplaatjes, maar witte bloedcellen horen aan de fibrinedraden te kleven.
2. Niet de bloedplaatjes, maar rode bloedcellen horen aan de fibrinedraden te kleven.
3. De bloedplaatjes horen niet in de haarvaten, maar in de aders en slagaders thuis.

01:55

Wie kunnen de situatie redden?

1. De rode bloedcellen
2. De witte bloedcellen
3. De bloedplaatjes
4. Het bloedplasma

03:12

Welke bloedcellen blijven in de draden hangen?

1. Rode bloedcellen
2. Witte bloedcellen
3. Bloedplaatjes

Waar worden bloedcellen gemaakt? 

Bestudeer bron 5 en bron 6

Bestudeer ook de bijbehorende tekst, zodat je de afbeeldingen straks kunt uitleggen. 

Transport

Bloedplasma: Vervoert bijna alle stoffen in je lichaam 

• glucose, hormonen, vitaminen, mineralen, afvalstoffen (bijv. koolstofdioxide)

Rode bloedcellen: Vervoeren zuurstof

• Ijzer in de hemoglobine trekt het zuurstof aan.

Transport via bloedcellen

Verbranding

Wat is er nodig voor verbranding?

Weten jullie de formule nog? 

..................... + ...................... --> ......................... +.......................... + .........................

Hoe komt je lichaam aan de stoffen?

Tijdens inspanning is er van alles meer!

Om welke bloeddeeltjes gaat het?

Rode bloedcellen

Witte bloedcellen

Bloedplaatjes

1. Bloedplaatjes
2. Rode bloedcellen
3. Witte bloedcellen

Huiswerk

Maak in Nectar de opdrachten van 8.1