Hoofdstuk 2 & 3

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Hoofdstuk 2 & 3

Saldo berekenen

Nieuw saldo berekenen

oud saldo

+ Ontvangsten

- Uitgaven
-----------------

nieuw saldo

Chartaal

Giraal

Chartaal: Contant geld ( tastbare geld)

Giraal: Geld op je bankrekening ( niet tastbare geld)

Voorbeeld

Je hebt 10 euro chartaal geld in je beurs en je hebt 200 euro giraal geld op je betaalrekening staan. Je pint 50 euro.

Hoeveel gaat je girale/chartale geld omhoog/omlaag?

Giraal & chartaal geld

Premie?

Hoe werkt een verzekering?

Verzekerde

Verzekeraar

Verzekerde: zijn de klanten die een verzekering hebben aangesloten bij een verzekeringsmaatschappij.

Verzekeraar:  zijn de verzekeringsmaatschappij die een verzekering aanbieden aan klanten.

Premie: Is het bedrag dat klanten betalen aan de verzekeringsmaatschappij voor hun verzekering.

Uitkering: is het bedrag dat de verzekeringsmaatschappij betaalt aan de klant voor de schade die een klant heeft opgelopen.

Verzekeren

Polis

• een bewijs dat je de verzekering hebt afgesloten
• bevat een uitleg (polisvoorwaarden), waarin de rechten en plichten van de verzekerde en verzekeraar staan omschreven

Sparen

• Sparen = geld NIET uitgeven maar sparen voor later

• Drie redenen om te sparen:
  

1. ... voor een doel. Bijvoorbeeld: laptop
2. ... uit voorzorg. Bijvoorbeeld: kapotte wasmachine
3. ... voor de rente. 

Directe en indirecte ruil 

Indirecte ruil

Een ruil waarbij geld het ruilmiddel is. 

Directe ruil

Een ruil tussen twee goederen met ongeveer dezelfde waarde. 

Geldfuncties

Kredietkosten

Voltijd of deeltijdbaan

Deeltijdbaan

Voltijdbaan

• Fulltimebaan
  

• Parttimebaan
  

• 36-40 uur per week
  

• minder dan 36 uur per week
  

Voorbeeld : 

Vacature

• De werkgever geeft een vacature uit als hij op zoek is naar personeel.
• Een vacature is een soort advertentie.
• Als de vacature jou iets lijkt dan kan je solliciteren.
• Als je werkt zoekt hoor je bij de werkloze 

Werknemer (neemt werk)

• De werkgever moet jou
    loon betalen voor je werk.
• De werknemer moet op tijd
    komen om te werken.
  
  
  
  

Werkgever (geeft werk)

• De werkgever moet de werknemer
    loon betalen voor het werk.
• De werkgever moet ervan uit kunnen gaan dat de werknemer goed werk levert.

Werknemer en werkgever

3. Aan het werk?

Arbeidsovereenkomst

Werknemer en werkgever sluiten een arbeidsovereenkomst:

• Wat voor werk doe je?
• Wat zijn de arbeidsvoorwaarden (loon, uren, vakantiedagen)

Proeftijd en opzegtermijn

- Proeftijd 

- Opzegtermijn 

 

Proeftijd: 

Als je net bent begonnen bij een nieuwe werk dan heb je in het begin een proeftijd. 

Dit betekend dat je tijdens de proeftijd ontslagen kan worden of ontslag kan nemen zonder een opzegtermijn.

 Een proeftijd is meestal 1 maand.

Opzegtermijn:

Opzegtermijn is als je ontslag neemt of ontslagen wordt nog voor een periode op je werk door moet werken. Dit is meestal een maand of 2 maanden. 

Dit is zodat jij of je werkgever nog de tijd krijgt om vervangende baan of vervangende personeel kan zoeken.

Rente

Als je spaargeld langer vastzet ontvang je meer rente.

Een bank kan het langer.

Een ander woord voor rente = interest

Sparen

Sparen kun je thuis doen, in een spaarpot.

Het kan ook bij een bank, dan spaar je met een spaarrekening.

Wat zijn voordelen van sparen met een spaarrekening t.o.v. een spaarpot?

Hoe rente berekenen?

Je hebt een spaarrekening met €640,-. Je krijgt 3,5% rente per jaar. Hoeveel euro rente krijg je?

640 euro	6,40 euro	22,40 euro
100%	1%	3,5%

Reken met procenten

•  getal (bedrag) berekenen, percentage en totaal bekend  -->  totaal : 100 x %  
• bijv. 16% van € 500 
• --> € 500 : 100 x 16 = € 80

•  percentage berekenen, getal en totaal bekend --> deel : geheel x 100
• bijv. € 30 korting van de totaalprijs van € 75. Hoeveel % korting is dat? 
• --> € 30 : € 75 x 100 = 40%

• 
  

Verplichte verzekeringen

1. Zorgverzekering
   
2. WA-verzekering brommer/scooter/auto
   

Eigen risico

Eigen risico = een deel van de schade dat niet vergoed wordt door de verzekeraar, maar dat de verzekerde zelf betaalt.

Met een eigen risico betaal je minder premie dan bij een verzekering zonder eigen risico.

Eigen risico 

2. Scholing

• Door scholing werken
   werknemers sneller en
   efficiënter en kunnen beter
   overweg met nieuwe
   technieken.

Scholing

Minimumloon

Werkgever is verplicht om zich aan het minimumloon te houden. 

Onder de 21 is het minimum jeugdloon.

Minimum jeugdloon 2022

Arbeidstijdenwet

Arbeidstijdenwet

Arbeidstijdenwet = geeft regels voor werk- en rusttijden.

 Inspectie SZW (Arbeidsinspectie) controleert of werkgevers en werknemers zich aan de ARBO- en arbeidstijdenwet houden. 

Verschillende spaarrekeningen

Je kunt bij de bank kiezen tussen twee verschillende soorten spaarrekeningen:

• een spaarrekening waar je altijd geld vanaf kunt halen;
• een spaardeposito waar je je geld vast zet voor een bepaalde periode en tussentijds niet mag opnemen.