wetten en regels in de zorg

• Zorg
• MBO
• Studiejaar 1

lesdoel

Weet wat gedragsregels zijn

Kent 4 wetten binnen zorg en welzijn

Kan uitleggen wet verplichte ggz is

Kan uitleggen wat de wet zorg en dwang is

Wat is een rechtsregel?

Antwoord:

Rechtsregels zijn gedragsregels die wettelijk zijn vastgelegd en voor ieder individu gelijk zijn. 

welke gedragsregels gelden er bij jouw werk?

Integriteit en privacy

Er wordt vertrouwelijk omgegaan met de informatie die wordt verkregen tijdens het werk en een ieders grenzen dienen te worden gerespecteerd. De privacy van de zorgbehoevenden dient te allen tijde te worden gerespecteerd. Vertrouwelijke informatie wordt vertrouwelijk behandeld met inachtneming van de daarvoor geldende regels en het beleid van de opdrachtgever, zodat de privacy van alle betrokkenen wordt geborgd

Ongewenst gedrag

Agressie, (seksuele) intimidatie, (verbaal) geweld, pesten en ander ongewenst gedrag – op welk niveau dan ook – wordt niet geaccepteerd.

Gedwongen opname en dwang in de zorg

Wetgeving verplichte zorg

De regels voor verplichte zorg in de geestelijke gezondheidszorg staan in de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz). De Wvggz regelt verplichte zorg voor mensen met een psychische stoornis. De wet geldt sinds 1 januari 2020.

De regels voor verplichte zorg aan mensen met dementie of een verstandelijke beperking staan in de Wet zorg en dwang (Wzd). Deze wet geldt ook sinds 1 januari 2020.

De Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz) regelt de rechten van mensen die te maken hebben met verplichte zorg vanwege een psychische aandoening.

Wvggz

De Wvggz geldt voor mensen bij wie een psychische stoornis leidt tot gedrag dat ernstig nadeel (gevaar) veroorzaakt voor henzelf of voor anderen. In de wet heten zij: 'betrokkene'. We gebruiken hier ‘patiënt’ om verwarring met direct-betrokkenen (zoals naasten) te voorkomen.

Als er geen vrijwillige zorg mogelijk is om dat ernstig nadeel weg te nemen, kan de rechter hen verplichte zorg opleggen.

De Wvggz geldt niet voor mensen met een verstandelijke beperking of dementie

Voor hen geldt de Wet zorg en dwang psychogeriatrische en verstandelijk gehandicapte cliënten (Wzd).

Wvggz          Vormen van verplichte zorg

Vormen van verplichte zorg zijn bijvoorbeeld: medicatie toedienen, medische controles doen of opname in een ggz-instelling.

Procedures

De Wvggz kent twee procedures om te komen tot verplichte zorg:

• Een zorgmachtiging via de rechter
  
• Een crisismaatregel via de burgemeester (bij spoed)

Invloed van de patiënt

De patiënt houdt waar mogelijk zelf regie tijdens de hele periode van verplichte zorg. Bijvoorbeeld met een eigen plan van aanpak, Hulpverleners moeten regelmatig met de patiënt overleggen en de zorg samen evalueren. 

Patiënten hebben recht op uitleg in begrijpelijke taal. Zo nodig is een tolk beschikbaar op de hoorzitting. Een patiëntenvertrouwenspersoon kan advies en bijstand geven en samen met de patiënt opkomen voor zijn of haar rechten.

Tijdens de verplichte zorg moet de patiënt waar mogelijk mee kunnen blijven doen in de maatschappij of alvast voorbereid worden om na de behandeling weer een leven op te bouwen. In de wet heet dit: ‘deelname aan het maatschappelijk leven bevorderen’.

Familieleden en andere directe naasten van de patiënt worden zo veel mogelijk betrokken in de voorbereiding, uitvoering, wijziging en beëindiging van verplichte zorg. 

Wet zorg en dwang

Wzd: Wet Zorg en dwang 

De Wet zorg en dwang regelt de rechten bij onvrijwillige zorg of onvrijwillige opname van mensen met een verstandelijke beperking en mensen met een psychogeriatrische aandoening (zoals dementie).

Nee, tenzij

Alleen vrijwillige zorg, tenzij het niet anders kan

De kern van de Wet zorg en dwang is 'Nee, tenzij'. De zorg voor ouderen met dementie en mensen met een beperking moet zoveel mogelijk op vrijwillige basis plaatsvinden. Soms kunnen mensen met dementie of een verstandelijke beperking niet (meer) zelf inschatten wat goed voor hen is. Zorgverleners helpen ze dan bij die keuzes. Het uitgangspunt van de Wet zorg en dwang is dat onvrijwillige zorg daarbij niet wordt toegepast, tenzij het niet anders kan.

De wet geldt in en buiten instellingen

De Wzd geldt niet alleen in zorginstellingen, maar bijvoorbeeld ook in de thuissituatie, logeeropvang en in kleinschalige woonvormen. 

Alleen bij 'ernstig nadeel' - wat is dat?

Onvrijwillige zorg mag volgens de Wet zorg en dwang in principe níet worden toegepast, tenzij er sprake is van 'ernstig nadeel'. Onder 'ernstig nadeel' wordt het volgende verstaan:

• de cliënt brengt zichzelf of anderen in levensgevaar.
• de cliënt brengt ernstig lichamelijk letsel toe.
• de cliënt brengt ernstige psychische, materiële, immateriële of financiële schade toe.
• verwaarlozing of ‘maatschappelijk teloorgang van de cliënt of andere.
• de veiligheid van de cliënt wordt bedreigd.
• cliënt roept met hinderlijk gedrag de agressie van anderen op.
• de algemene veiligheid van personen of goederen is in gevaar.

Beantwoord de volgende vragen
1. Weet wat gedragsregels zijn
2. Kent 4 wetten binnen zorg en welzijn
3. Kan uitleggen wet verplichte ggz is
4. Kan uitleggen wat de wet zorg en dwang is

Welk cijfer geef je deze les?

010